KIEK GEZICHT
Nehalennia
10 ZE
Monnikenwerk
Componisten zijn nog we
ieens religieus geïnspi
reerd. Kunstenaars creëren
wat zij zich hebben ingebeeld. De
kerk was vroeger vooral hun speel
veld, tegenwoordig werken zij
misschien wel voor alle podia be
halve de kerk. Goeroes, spiritueel
leiders maar evengoed predikan
ten zijn naar het hogere op zoek en
proberen dat in wijze woorden te
vangen. Woordkunstenaars kun
nen het zijn. Kunst en cultuur zijn
meer dan eens een uiting van le
vensbeschouwing.
Een mix van dit alles vind ik te
rug in 'de Schepping': muziek,
woord en beeld. In 2003 is het mu
ziekstuk van Franz Joseph Haydn
door het Nederlands Blazers En
semble uitgevoerd in samenwer
king met Bart Moeyaert. Aan zijn
brein ontsproot de tekst, die aan
de muziek is toegevoegd. Er is een
cd van en een gedrukte versie: in
het prentenboek De Schepping dat
Moeyaert maakte met Wolf Erl-
bruch. Ik moest er gistermiddag
nog aan denken, tijdens mijn
tweede les boetseren. Moeijaert
schrijft met ontzag over Gods
scheppingskunst: 'Vind eens iets
uit wat er nog niet is. Doe dat nog
eens, en nog eens. Ik kan me voor
stellen dat het scheppen van de
dingen je niet in je koude kleren
gaat zitten. Ik heb eens een pop
petje van brood gemaakt, het
moest een schaap voorstellen. Wat
een lekker paard is dat, zei mijn
moeder, terwijl ze er boter op
smeerde. Je maakt zo gauw fou
ten.'
Gelukkig mag ik steeds opnieuw
beginnen. Iedere niet gelukte po
ging tot vormgeven met klei kan
ik met een deegroller tenietdoen.
Wat ik wil maken? Mijn onuitge
sproken ambities stel ik bij. Ik
word snel primitiever, zal ik maar
zeggen. Ik denk aan de eeuwen
oude beeldjes van Gaia, godin en
oermoeder en aan Nehalennia.
Nee, niet de school in Middelburg
die vast ook beeldende vakken
biedt, maar de godin. Zij is Zeeuw
sen Ze werd in de periode 180-230
in Zeeland vereerd. Nehalennia
werd om strategische redenen
door de Romeinen in hun goden
wereld opgenomen. De Zeeuwen
zouden zich dan makkelijker aan
de overheerser onderwerpen. Ze
was beschermvrouw van zee
gaande kooplieden. Rond 1970 is
er door de bemanning van De
Tholen 6 een bijzonder object uit
de Oosterschelde opgediept. Het
bleek te gaan om een offersteen
voor Nehalennia of formeler ge
zegd: een votiefsteen met inscrip
ties. Na die ene steen is er nog veel
meer boven water gekomen. Niet
meer bij toeval, maar aan het licht
gebracht door een duikteam dat
werkt met toestemming en bege
leiding van de Rijksdienst Cultu
reel Erfgoed en de Stichting Cul
tureel Erfgoed Zeeland. Bij Dom
burg werden overigens eerder, in
1647, resten van Nehalennia-hei-
ligdommen aangetroffen. Som
mige objecten zijn behoorlijk ver
weerd, zoals ik weet van een beeld
Nehalennia werd om
strategische redenen
door de Romeinen in
hun godenwereld
opgenomen
van Nehalennia dat is opgenomen
in de collectie van het Rijksmu
seum van Oudheden in Leiden. De
overgebleven vormen zijn weinig
exact. Ik kijk naar de klei in mijn
handen, maar zie geen gelijkenis.
Zou het beter lukken na een be
zoek aan de Nehalennia-tempel op
Colijnsplaat?
vrijdag 16 februari 2018
WA
foto Lex de Meester
Vlissingen heeft een lange geschiedenis van vallen en weer opstaan. Als het even minder gaat weet de stad ook de gaten en de leegstand een
gezicht te geven. Zoals hier in de Walstraat. We kunnen er nog even van genieten, er is nieuwbouw in aantocht.
José Baars
José Baars schrijft
wekelijks over
religie en kerken in
Zeeland. Kijk voor haar blog
op pzc.nl/monnikenwerk
