Ruud Lubbers 1939 - 2018
3
ederlandse reisleiding
De langstzittende premier van ons
land was 12 jaar lang iedereen de
baas. Maar buiten de landsgrenzen zat
niemand op hem te wachten. En dat stak.
taatslieden zijn in Neder
land even dik bezaaid als
Tourwinnaars: zelden
komt er een langs. Bij het
heengaan van Ruud Lub
bers klinkt de kwalifica
tie veelvuldig. Vooral de
manier waarop hij in de jaren 80 met
straffe hand de verzorgingsstaat sa
neerde - en tegelijkertijd verkiezingen
bleef winnen - dwingt alom respect af,
ook al verloor de CDA'er na zijn pre
mierschap een deel van zijn glans.
Afzwaaien als premier is niet zelden
een ontluisterende ervaring. Vraag
maar aan Wim Kok, vraag maar aan Jan
Peter Balkenende. Niettemin was voor
Ruud Lubbers, de machtigste premier
van de vorige eeuw, de afgang mis
schien nog wel het grootst.
De man die twaalf jaar lang heer en
meester was geweest op het Binnen
hof, die klaarstond om ook internatio
naal zijn stempel op de geschiedenis te
drukken, zag tot twee keer toe een top
positie aan zich voorbijgaan.
Eerst was het de Duitse bondskanse
lier Helmut Kohl, die Lubbers in 1994
niet pruimt als voorzitter van de Euro
pese Commissie. Later zijn het de
Amerikanen die Lubbers vetoën als se
cretaris-generaal van de NAVO. De
CDA'er, die drie kabinetten lang in
wollig Lubberiaans iedereen zijn rich
ting op kreeg, slijt zijn dagen als hoog
leraar globalisering in Tilburg.
Pas in 2001, zeven jaar na zijn vertrek
uit het Torentje, beklimt Lubbers als
61-jarige alsnog een prestigieus po
dium. Eindelijk mag hij aan de slag, als
Hoge Commissaris voor de Vluchtelin
gen (UNHCR), met als standplaats Ge-
nève. Hij bedankt zelfs voor het salaris
van 300.000 dollar. Vier jaar later is het
avontuur alweer over, nadat een Ame
rikaanse medewerkster hem beschul
digt van seksuele intimidatie. Het zou
niet bij deze ene aanklacht blijven.
Het einde van zijn actieve carrière
werpt voor altijd een schaduw over de
imposante erfenis die Lubbers achter
liet toen hij in 1994 de deur van het To
rentje achter zich dichtsloeg. Dat is tra
gisch voor een politicus die 21 jaar een
stempel op Nederland drukte, op een
wijze die weinigen hem nadoen.
Gymnasium
Rudolph Franciscus Marie Lubbers
wordt op 7 mei 1939 geboren in Rotter
dam als zesde telg in een gezin van uit
eindelijk negen kinderen. Z'n vader
was directeur-eigenaar van staalcon
structiebedrijf Hollandia in Krimpen
aan den IJssel. De jonge Ruud door
loopt het gymnasium in Nijmegen,
studeert in zijn geboortestad econo
mie, en trouwt kort daarna met Ria
Hoogeweegen, die bij hem in de buurt
woont.Als de jonge Lubbers 24 jaar is,
overlijdt zijn vader, waarna hij samen
met zijn oudere broer Rob de touwtjes
bij Hollandia in handen neemt. In die
tijd wordt hij ook politiek actief voor de
lokale KVP, voorganger van het CDA.
In die periode heeft hij een ontmoeting
met D66-oprichter Hans van Mierlo,
die bepalend zal blijken voor zijn poli
tieke carrière.
Het is Van Mierlo die de in hoge
KVP-kringen volslagen onbekende
Lubbers in 1973 suggereert als minister
van Economische Zaken in het kabi
net-Den Uyl. In 1982 wordt de 43-jarige
Lubbers partijleider van het CDA, na
dat zijn voorganger Dries van Agt uit
de landspolitiek stapt. Op 4 november
staat zijn eerste kabinet van CDA-WD
op de trappen van Huis ten Bosch.
Er is veel werk aan de winkel. Lub
bers I gaat op de bezuinigingstoer. De
karrenvrachten kritiek die hij over zich
heen krijgt, weet de premier schijnbaar
moeiteloos te pareren. Nooit zit hij om
een weerwoord verlegen. Lubbers'
straffe hand ontgaat ook het buiten
land niet: de Britse premier Margaret
Thatcher noemt haar Nederlandse
evenknie Ruud Shock. De weerstand
die Lubbers aanvankelijk ontmoet,
kantelt als de economische hervormin
gen vrucht afwerpen. Mede door de
verkiezingsleus 'Laat Lubbers zijn kar
wei afmaken' wint het CDA in 1986 ne
gen zetels. In 1989 behaalt hij met het
CDA 54 zetels. Regeringspartner WD
wordt ingeruild voor de PvdA, die ver
volgens bijna bezwijkt onder de WAO-
crisis.
Kroonprins
Duidelijk wordt dat Lubbers aan zijn
laatste kabinet bezig is. Het CDA gaat
in 1994 de verkiezingen in met 'kroon
prins' Elco Brinkman, met wie het be
paalt niet botert. De partij verliest in
één klap twintig zetels en belandt voor
het eerst in de oppositie.
Na zijn terugtreden als Hoge Com
missaris stort hij zich op duurzaam
heidsthema's. Politiek laat hij pas weer
van zich horen als koningin Beatrix
hem in 2006 vraagt als informateur.
Binnen een week is Balkenende III een
feit. In 2010 mag Lubbers op herhaling,
maar de CDA'er slaagt er niet in een
paarsplus kabinet te bouwen. Zijn CDA
vormt een minderheidskabinet met de
WD, dat gedoogsteun geniet van de
PW. Lubbers is tegenstander van het
gedoogavontuur, maar de partij beslist
anders. Hij heeft zijn tijd gehad.
Kras.nl of bel 088-0885 886
donderdag 15 februari 2018
GO
Onaantastbaar in eigen land
Laurens Kok
in 1988 in het
Torentje, zijn
werkkamer op
het Binnenhof
in Den Haag.
FOTO HH
Thüringen Saksen
Het Beierse Woud
Het Loiredal
Berlijn Potsdam
Ideale mix van natuur en stadjes
Verblijf in een 4-sterrenhotel
Nieuw in ons aanbod!
Langs de Donau en naar Passau
Verblijf in sfeervol familiehotel
Klantbeoordeling 8,3
Populaire 3-landenreis
Met o.a. bloemeneiland Mainau
Klantbeoordeling 8,2
Beleef de 'Tuin van Frankrijk'
Langs de mooiste kastelen
Klantbeoordeling 7,8
Inclusief stadstour met NL'se gids
Verblijf in een 4-sterrenhotel
Klantbeoordeling 8,6
Kras.nl/46369
Kras.nl/46051
Kras.nl/46318
Kras.nl/46027
Prijzen per persoon o.b.v. 2 personen exclusief reserveringskosten en Calamiteitenfonds