Wie help je
met afzien?
16
PSYCHOLOGELD
RUNDERRASSEN BEDREIGING
Oude Nederlandse runderrassen worden bedreigd
door nieuwe mestregels die zijn bedoeld om de melkveestapel
in te dammen. Boeren met vleesvee, natuurbegrazers en
dubbeldoelkoeien' stappen naar de rechter.
Hoeveel carnavalsvierders zouden er
nu aan het vasten zijn? Als geboren
Brabantse zag ik de afgelopen week
op social media vele dronkemansfoto's voor
bijkomen van vrienden die nog wel in het
Zuiden wonen. Officieel is het carnavals
feest het begin van de vastentijd. De feest
gangers gaan nog één keer los voordat ze
40 dagen op een houtje moeten bijten. Maar
nu de periode van afzien is aangebroken, is
het oorverdovend stil. En eerlijk gezegd ben
ik daar maar wat blij mee.
Mensen die zo nodig aan zelfkastijding
willen doen, zullen van mij geen like oog
sten. Niet als ze vasten. Niet als ze een berg
oprijden tegen kanker. En niet toen ze ijs
over zichzelf heen gooiden tegen ALS.
Ook de '40 dagen challenge' van hulpor
ganisatie Vastenactie krijgt van mij geen
hartje. Alleen van het motto krijg ik al krie
bels: 'Even minderen. Voor een ander'. Als je
meedoet, moet je jezelf iedere dag iets ont
zeggen. Zoals je luxe koffie, toetje of een
avondsnack, tipt 40-da-
gen.nl.
Een andere optie is om
de verwarming een
graadje lager zetten. En
Een ander iedere dag doneer je 2
ii t nipt euro aan aidspreventie
in Zambia. Dat laatste is
minder, als natuurlijk harstikke
ik mezelf g°ed, maar ik snap niet
waarom ik daarvoor
aTDGUl veertig dagen moet gaan
zitten blauwbekken.
Een ander lijdt niet
minder, als ik mezelf afbeul. Bovendien
staat mijn opoffering niet in verhouding tot
de ellende van de ander. Jammer dat je alle
bei je ouders hebt verloren aan aids, maar ik
trek 's avonds geen bamibal meer uit de
muur. Da's ook afzien.
Wetenschappers hebben onderzocht
waarom we zo dol zijn op zelfkastijding,
zoals vasten, kou lijden of extreme sporten.
Amerikaanse onderzoekers stellen dat af
zien ons een gevoel van controle geeft. Er is
veel ellende in de wereld, maar ik doe ten
minste iets. Al was het maar dat ik ijsblokjes
over mijn hoofd gooi.
Uit ander onderzoek blijkt dat onszelf
kwellen ook een manier is om schuldgevoe
lens te verlichten. Afzien is een manier om
boete te doen. Dat zie je bijvoorbeeld sterk
terug bij zelfkastijding om religieuze rede
nen. Of wanneer iemand keihard gaat spor
ten omdat ie zich rot voelt omdat ie zoveel
kilo's is aangekomen. Maar je kunt je na
tuurlijk ook schuldig voelen over de onge
lijke verdeling in de wereld.
Conclusie: uiteindelijk hopen we aan al
dat afzien zelf een goed gevoel over te hou
den. Een beter motto is dus: 'Even bikkelen.
Om je eigen ego op te poetsen.' Wie dat
durft toe te geven, krijgt van mij alsnog een
like.
Altice
DSM
Shell
Flow
Traders
Wat de oor
spronke
lijke Ne
derlandse
koe ge
meen
heeft met
de reuzenpanda? Ze worden alle
bei bedreigd. Van sommige Neder
landse koeienrassen zijn zelfs nog
minder exemplaren over dan pan
da's. Als gevolg van het mestover
schot kachelen de aantallen nog
verder achteruit, blijkt uit de
nieuwste tellingen. Zo zijn er nog
maar zo'n 2.000 Lakenvelders over,
1.650 Blaarkoppen en slechts 340
exemplaren van het Roodbont
Friesvee.
De Stichting Zeldzame Huis
dierrassen (SZH) maakt zich grote
zorgen. Onder de noemer 'Red de
polderpanda' heeft de stichting
een campagne opgezet om geld op
te halen voor de juridische strijd
die een groep veehouders aan
spant.
Wat is er aan de hand? Vorig jaar
gold voor koeien van zeldzame
rassen nog een uitzondering, maar
sinds januari vallen ze net als
melkkoeien onder de nieuwe fos
faatwetgeving. De eigenaren van
zulke zoog- en weidekoeien vin
den het onterecht dat zij moeten
'boeten' voor het mestoverschot
dat reguliere melkveehouders
hebben veroorzaakt.
De nieuwe fosfaatregels raken
hen onevenredig hard, stellen ze.
Hun oud-Hollandse koeien geven
veel minder melk dan de op melk
productie doorgefokte Holstei-
ners. Een derde zou nu noodge
dwongen overwegen dieren te
slachten, verkopen of kruisen met
productievere soorten, blijkt uit
een enquête van SZH. Dat zou een
aderlating zijn, want nog maar
zo'n 0,25 procent van de Neder
landse melkveestapel bestaat uit
oude rassen, verklaart voorzitter
Geert Boink van SZH. „Die zijn
sinds de jaren 80 verdrongen door
de Holstein-Friesian."
Boer Wim van Dinther kreeg
onlangs van Rabobank het advies
om zijn Maas-Rijn-IJssel (MRIJ)-
koeien te vervangen door die
hoogproductieve zwart-witte
koeien. Een grotere belediging was
voor de man uit Oss nauwelijks
denkbaar. Als fokker is hij erg
begaan met het MRIJ, een zoge
noemde dubbeldoelkoe die wordt
gehouden voor haar melk én
vlees. Van het ras dat tot de jaren
80 de Nederlandse weilanden do
mineerde, zijn nu minder dan
11.000 dieren over. En dan zou Van
Dinther zijn prachtige roodbonte
dieren moeten inwisselen voor die
zwart-witte melkmachines, met
amper vlees op de botten? Hij
wordt nog kwaad als hij aan het
gesprek terugdenkt. „Onze koeien
brengen wat minder melk in de
tank, maar daar staat zoveel goeds
tegenover. Ze kunnen tegen een
stootje, de dierenarts komt hier
bijna nooit over de vloer. Ze heb
ben minder krachtvoer nodig, pro
duceren minder fosfaat. Ze zijn ge
zonder, worden op hun sloffen
twaalf, dertien jaar oud. Er zijn er
bij die tien keer kalveren. En als ze
naar de slacht gaan, hou je er ook
nog eens een goed stuk vlees aan
over. En dat zouden we nu alle
maal de nek om moeten draaien?
Dat doet ongelooflijk zeer."
Juist vanwege zulke eigenschap
pen is het cruciaal om oorspronke
lijke rassen zoals het Maas-Rijn-
IJssel-rund te beschermen, zegt
Sipke-Joost Hiemstra, directeur
van het Centrum voor Genetische
Bronnen Nederland van Wagenin-
gen Universiteit. „We hebben ze
nodig om de genetische diversiteit
in stand te houden. Want de Hol-
steiner geeft weliswaar meer melk,
maar is ook kwetsbaarder. In ex
tensieve houderijsystemen en bij
minder goede omstandigheden
doen de oude rassen het juist goed.
Die kun je ook met Holsteiners
kruisen."
Geen ruimte
Minister Carola Schouten van
Landbouw heeft duidelijk ge
maakt dat de nieuwe fosfaatwetge
ving geen ruimte laat voor uitzon
deringen. Voor de bescherming
van zeldzame rassen bestaat wel
een Europese subsidiepot, maar
daar heeft Nederland nog geen be
roep op gedaan. Tot ontsteltenis
van de getroffen boeren en de
Stichting Zeldzame Huisdierras
sen, die naar de rechter te stappen.
„Het is code rood", zegt Boink.
Nederland heeft de internatio
nale plicht zijn oorspronkelijke
rassen te beschermen. De nieuwe
regels vormen juist een bedrei
ging, ziet ook onderzoeker Hiems
tra. „Het stuurt boeren naar een
hogere melkproductie per koe.
Veehouders moeten hun veestapel
inkrimpen. Sommige houders van
zeldzame rassen zitten nu echt in
de knel." Ook het Nederlandse
landschap zal eronder lijden.
„Denk aan die mooie roodbonte
koeien op schilderijen van de Hol
landse meesters. Ze maken deel
uit van ons levend erfgoed."
100.000
1990
Reageren? economie@persgroep.nl
O
donderdag 15 februari 2018
GO
Het Franse ka
belbedrijf be
leefde gisteren
weer eens een
uitzonderlijk
goede dag.
Het chemiebe
drijf met als spe
cialisatie vitami
nes behoorde tot
de sterkste stij-
gers in de AEX.
De AEX kende
gisteren aan het
einde van de
beursdag slechts
drie - beschei
den - verliezers.
Het aandeel ver
loor stevig, nadat
analisten van
ABN Amro het
van hun favorie-
tenlijst haalden.
o
Oud-Hollandse
koe zeldzamer
dan de panda
Annemieke van Dongen
Oss
Boer Wim van Dinther en zijn
zoon Theo. foto koen verheijden
Amerikaanse De Amerikaanse Holstein-Fries
melkkoe domineert sinds de jaren '90 de
Nederlandse melkproductie.
Holstein-Fries
geen data
Maas Rijn IJssel
200.000
Kalveren per jaar
500.000
400.000
300.000 Fries-Hollands
1980
2000
Groninger blaarkop
BRü'TTOTÖS
2010 WUFVCGN
Neem plaats op
de sofa van Irene
van den Berg. Zij
analyseert iedere
week ons econo
misch gedrag.
