Kijkt Rutte voor opvolger weer naar een trouwe vazal? 5 Laatste gedwongen vertrek op BZ was in 1927 Nieuwe minister werkelijkheid had Zijlstra dat ver haal 'geleend' van oud-Shell-top- man Jeroen van der Veer, die het hem vertelde. Omdat het van 'geopolitiek belang' was en 'uit bronbescherming' eigende hij zich de anekdote toe. Alsof Zijlstra het zelf had meegemaakt. Boven dien gebruikte hij het verhaal als illustratie van de agressie van Rusland, waar Van der Veer liet weten dat Poetin het zo niet ge zegd had. „Dom", is zijn slotsom. Na wat wikken en wegen was zijn oordeel gisterochtend definitief: onver geeflijk voor een minister van Buitenlandse Zaken. Hij stapte al op voordat het debat was begon nen, maar aan het Binnenhof be- stondnauwelijks twijfel dat zijn vertrek te vermijden was. Zijlstra had te veel gezichtsverlies geleden om ooit nog in Rusland klaarheid te eisen over nepnieuws, of de aanslag op de MH17. Vandaag had hij nota bene een afspraak met de Russische minister Lavrov, maar die is afgezegd. Minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel) neemt de taken over tot er een op volger is, liet premier Rutte gister avond weten. Die hield in het Kamerdebat overigens z'n rol in de affaire zo klein mogelijk, al wist hij al twee weken van Zijlstra's leugen. „Ik had dat meteen kunnen melden aan de Tweede Kamer, maar ik wist dat Zijlstra zélf openheid van zaken ging geven." De Kamer accepteerde de uitleg van de premier, want een PVV- motie van wantrouwen tegen Rutte werd ruimschoots verwor pen. Rutte en zijn coalitiepartners van CDA, D66 en Christenunie blijven met Zijlstra's vertrek ach ter met een eerste nederlaag. Het biedt wellicht troost dat zij maan dagochtend - toen het nieuws wereldkundig werd - als team de rijen sloten. De vier partijleiders probeerden Zijlstra nog te redden door erop te wijzen dat hij al ex cuses had gemaakt. Toch begon die verdedigingslijn ook haar geloofwaardigheid kwijt te raken, dus neemt iedereen het verlies. Daarmee is de eerste deuk voor Rutte III een feit. Zijlstra ver stond de kunst tot akkoorden te komen met coalitiepartners. Hoe wel hij als minister al op afstand stond van de coalitie, was hij met een nog te verwezenlijken regeer akkoord zeker nog van pas geko men. Rutte is nu zijn grootste po litieke maatje kwijt. Doorgaans zoekt Rutte naar WD'ers die hij kent als zijn broekzak. Geen experimenten! Ook in dit kabinet selecteerde hij trouwe vazallen. Het ligt zeer voor de hand dat hij zal kijken in het kringetje rondom hem. Meest voor de hand liggende kandidaten zijn voormalig Defen sieminister Jeanine Hennis en Tweede Kamerlid Han ten Broeke. Die eerste is evenwel nauwelijks de klap te boven dat ze moest af treden als minister na een rapport over een mortierongeval in Mali, waarbij twee militairen omkwa men. Ze heeft ook nog niet haar nieuwe profiel afgegeven als fi nancieel woordvoerder. Het zal bovendien lijken alsof ze na haar debacle meteen weer doorschuift. Ten Broeke staat als kundig bui tenlandwoordvoerder te boek, maar werd bij de laatste formatie ook al gepasseerd. In haar boek schreef voormalig fractiegenoot Ybeltje Berckmoes dat dit kwam 'omdat er in het verleden 'iets' was voorgevallen'. Ten Broeke zegt niet te weten wat dat zou moeten zijn. Hij was graag minister geworden, maar vermant zich door te stellen dat hij nu al een van de mooist denkbare banen heeft die er zijn. UNICUM Het ligt misschien meer voor de hand dat Rutte kiest voor een on beschreven (en vooral onbescha digd) blad. Zo is Ben Verwaayen (66) al jaren een klankbord voor de premier. In het buitenhuis van deze oud-topman van Alcatel, KNP en British Telecom zet Rutte jaarlijks de klokken gelijk met an dere top-VVD'ers. Verwaayen heeft de internationale ervaring en het netwerk. Grote vraag is vooral: heeft hij er zin in? Een minder in het oog sprin gende kandidaat is de Nederlandse ambassadeur in Moskou Renée Jones-Bos (65). Ze is WD-lid, i Een onverwachte move zou zijn als Edith Schippers weer wordt gehaald kent de materie, werkte als secre taris-generaal met ministers Frans Timmemans en Bert Koenders. Ze is op de hoogte van de supergevoe lige MHi7-materie en weet hoe ze hoe met Russen om moet gaan. Het is zeer de vraag of ze haar pen sioen wil uitstellen voor een onge wisse baan in het mijnenveld van de Haagse politiek. Een onverwachte zet zou zijn als Rutte Edith Schippers weer naar het Binnenhof haalt. Ze heeft de loyaliteit van Zijlstra en kan Rutte lezen als weinig anderen. Hoewel ze ervan overtuigd was niet terug te keren, breekt ze haar woord niet als ze nu toch minister wordt. Onvoorziene omstandigheden, heet dat op het Binnenhof. woensdag 14 februari 2018 GO kabinet architect kwijt Kijk op onze site bij /video Bekijk de emotionele verklaring van Zijlstra. Amper vier maanden nadat Rutte III op het bordes stond, moet de premier opnieuw op zoek naar een minister. De grote vraag is wie koning Willem- Alexander gaat beëdigen. Tobias den Hartog Jan Hoedeman Den Haag Wordt het ambassadeur Renee Jones-Bos... fotohh ...Kamerlid Han ten Broeke misschien... fotoanp ...of toch oud-minister Jeanine Hennis? fotoanp DEN HAAG Halbe Zijl stra is de eerste minis ter van Buitenlandse Zaken in de parlemen taire geschiedenis die door een politieke blun der het veld moet rui men. Zijn vertrek komt ook nog eens razend snel: na amper vier maanden is hij zijn mi nisterskoffer en dienst auto met chauffeur kwijt. „Dit is ongekend", zegt Bert van den Braak van het Parlementair Docu mentatie Centrum. „Sinds 1927 is geen en kele minister van Buiten landse Zaken tegen zijn zin vertrokken. In dat jaar stapte minister Van Karnebeek op nadat het parlement een voorstel van hem had afgescho ten. Dat was een inhou delijk besluit, niet van wege een blunder zoals Zijlstra heeft begaan." Oud-ministers Frans Timmermans (PvdA) en Jaap de Hoop Scheffer (CDA) vertrokken ook vroegtijdig op Buiten landse Zaken, maar dat was vanwege een inter nationale promotie. Tim mermans ging in 2014 aan de slag bij de Euro pese Commissie en De Hoop Scheffer werd in 2003 secretaris-gene raal van de NAVO. Overeenstemming De meeste voorgangers van Zijlstra wisten zon der problemen aan te blijven op de prestigi euze post in het kabinet. „Decennialang was er in Nederland veel overeen stemming over het bui tenlandse beleid", zegt Van den Braak. „Dat maakte dat ministers het meestal niet moeilijk kregen." Zijlstra pakt nu, na nog geen vier maanden, zijn biezen. LPF-staatsse- cretaris Philomena Bijl hout moest in 2002 al binnen 9 uur na haar be ëdiging opstappen, omdat ze onjuist had verklaard over haar con necties met Desi Bou- terse. Recenter, in 2012, vertrok staatssecretaris Co Verdaas (PvdA) een maand na zijn beëdi ging. Hij kwam in op spraak door foute reis declaraties.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2018 | | pagina 5