II
'Straf kan het gemis niet wegnemen'
3
derlandse essenhout licht en flexi
bel is, precies de eigenschappen
waar de fabrikanten van het slag
hout naar op zoek zijn.
Hurling is belangrijk in Ierland.
Het is meer dan een sport voor
veel Ieren. Het is een deel van hun
nationale erfgoed. Om een idee te
geven hoe groot hurling op het ei
land is: de eindstrijd van het All-
Ireland Hurling Championship
wordt gespeeld in Croke Park, een
stadion waar plaats is voor 82.300
toeschouwers. Van heinde en
verre komen fans naar de Ierse
hoofdstad om de teams van de ver
schillende landsdelen tegen elkaar
te zien spelen. Croke Park is speci
aal gebouwd voor 'Gaelic sports',
waarvan hurling en Gaelic football
de belangrijkste zijn. Het is na
Camp Nou in Barcelona en Wem-
bley in Londen het grootste sport
stadion in Europa.
Van dat alles had Hofman geen
weet toen iemand hem vroeg of
hij hout voor hurleys kon leveren.
„Ik had geen flauw idee wat een
hurley was." Inmiddels is hij ge
specialiseerd in het omzagen en
verwerken van de stam voor Ierse
hurleymakers. „Het is echt mooi
werk." Als ergens essen worden
gekapt, wordt hij ingeschakeld.
Hofman werkt als zelfstandige.
Via Nederlandse opdrachtgevers,
in dit geval Boomrooierij Weijt-
mans uit Udenhout, komt hij op
plaatsen waar essen omgezaagd
worden.
Hofman komt uit Beemte Broe
kand, bij Apeldoorn. Deze week is
hij op Ter Hooge aan het werk. Hij
Voor de hurleys is de
buitenste rand van
de stam belangrijk.
Dit ziet er goed uit
heeft al een aardige oogst stam
men, die opgestapeld ligt aan de
bosrand. Hij slijpt zijn kettingzaag
voordat hij een van de laatste hur
ley butts gaat omzagen. Veel essen
zijn door ziekte aangetast, maar
deze heeft nog een mooie witte
stam. „Voor de hurleys is de bui
tenste rand van de stam belang
rijk. Dit ziet er goed uit", zegt Hof
man.
Eva 't Hooft-van Lynden, be
woonster van het landgoed, en
Kees Mol, sinds jaar en dag advi
seur voor het onderhoud van het
bos, kijken toe hoe Hofman te
werk gaat. Met een speciale spade
maak hij de voet van de stam vrij.
De verbredingen aan de onder
kant vormen straks de kromming
van de stick. Dan gaat de gehoor-
beschermer op en start hij de mo-
torzaag. De stam zaagt hij rondom
schuin naar beneden af. Als de
stam met vereende krachten is
omgeduwd, blijft de stronk als een
buitenmaats vogelbadje in de
grond achter. Met een schuifmaat
neemt Hofman de maten van de
hurley butt.
Op zijn smartphone laat Hof
man een filmpje zien hoe hij thuis
de stammen verwerkt. Met een
motorzaag met een blad van an
derhalve meter wordt de hurley
butt in vier kwarten gezaagd.
Daarna is het passen en meten om
de halffabrikaten in de vorm van
planken op de juiste dikte te zagen.
Het is belangrijk om daarbij reke
ning te houden met de loop van de
nerf in het hout. Ideaal is dat de
nerf de vorm van de hurley volgt,
dus met een bochtje aan het uit
einde waar de hurley breder is. Zo
als een diamantslijper een ruwe
steen zo gunstig mogelijk slijpt,
doet Hofman dat met het zagen
van de stam.
Een van de fabrikanten die ge
bruik maakt van Hofmans plan
ken is L'ash go Leor (ash is het En
gelse woord voor es). Deze fabri
kant uit Wexford maakt verschil
lende maten en modellen met na
men als the pikeman, purist, tribes-
man, rebel, caten king. Het ene mo
del is wat zwaarder dan het an
dere, ook de breedte van de 'schep'
aan de onderkant verschilt. Hoe
zwaarder, hoe harder je er mee kan
slaan. Een lichte hurley is juist ge
schikter om het balletje (de sliotar,
ongeveer zo groot als een honkbal)
al lopende op te wippen. Een slag
hout kost tussen 10 en 50 euro.
Doordat de hurleys in de hitte van
de strijd wel eens breken heeft een
speler aan één slaghout per sei
zoen niet genoeg.
„Helaas loopt het aantal voor
hurley geschikte essen in Neder
land terug", zegt Hofman. Er
waart een essenziekte rond die de
stam aantast. Deze
schimmelziekte
heerst in grote delen
van Europa, ook in Ierland.
Voor de overkoepelende orga
nisatie van Gaelic-sporten
(GAA) reden om zich actief te
bemoeien met het essenbe-
stand in Ierland. Zonder
essen geen hurleys en
zonder hurleys
geen sport.
TER HOOGE
De drie jaar gevangenisstraf die de
48-jarige Terneuzenaar A. E. giste
ren kreeg wegens het doodrijden
van Rob Lammerts wegens het met
een hoge mate van onvoorzichtig
heid deelnemen aan het verkeer
met daarbovenop tien jaar rijont
zegging is de maximale straf die de
rechtbank hiervoor kan opleggen.
Tegen de man was twee weken
geleden vijfjaar gevangenisstraf ge
ëist. Voor een veroordeling wegens
doodslag was te weinig bewijs
evenals voor roekeloos rijgedrag, al
dus de rechtbank. Bij de uitspraak
waren naast de verdachte ook nabe
staanden aanwezig. Tegen hen zei
rechter Gerard Nomes dat de recht
bank zich terdege realiseert 'dat
geen enkele straf, in welke vorm of
mate ook, het gemis van het slacht
offer kan wegnemen'. „Daarin
schiet het het strafrecht tekort." Tij
dens de behandeling van de zaak
twee weken geleden is namens de
nabestaanden gesproken. „Het ge
voel door middel van het spreek
recht slechts in één kwartier te mo
gen proberen samen te vatten wat
dit verlies heeft betekend voor ieder
die de heer Lammerts heeft gekend,
heeft de rechtbank getroffen."
Verdachte was een
gewaarschuwd
mens, hij had al een
rijontzegging
E. reed op 17 juli vorig jaar rond
19.00 uur 's avonds op de Ferdinan-
dusdijk in Absdale de wielrenner
aan nadat hij met zijn auto was ge
slipt. Hij had gedronken en ver
keerde onder invloed van medica
tie, zoals methadon en valium. Vol
gens de officier van justitie reed de
man harder dan de toegestane 30
kilometer per uur.
Op de Ferdinandusdijk was pas
grind gestrooid. E. kwam met zijn
wielen in de rechterberm, pro
beerde te corrigeren en raakte ver
volgens in een slip. Volgens E. was
de wagen niet te corrigeren en zag
hij in een flits de fietsende man die
hij aanreed. De wagen belandde in
de sloot en de wagen kwam tegen
het talud tot stilstand.
E. stapte uit, liep rond de auto en
zag toen pas het levenloze lichaam
van het slachtoffer liggen. Hij
raakte in paniek, omstanders bel
den 112 en de politie nam E.
mee. Hij mocht overigens niet eens
een auto besturen, want in 2011 was
zijn rijbewijs al ingetrokken. De
man was al verschillende keren ver
oordeeld voor rijden onder invloed.
„Verdachte was een gewaar
schuwd man", aldus de recht
bank. Van de rijontzegging trok hij
zich echter niets aan. Bij de politie
verklaarde de man zo'n 1000 kilo
meter per week te rijden, veelal on
der invloed. Voor een veroordeling
voor doodslag, zoals was geëist, zag
de rechtbank onvoldoende bewijs.
Ook niet voor een veroordeling
voor roekeloosheid. Rijden onder
invloed alleen is daarvoor niet ge
noeg. Gezien zijn verleden vond de
rechtbank de maximale gevange
nisstraf van drie jaar passend plus
de tien jaar rijontzegging.
vrijdag 9 februari 2018
Hurleys.
Eva 't Hooft-van Lynden en Kees Mol naast de stapel hurley butts,
FOTO LEX DE MEESTER
- Nico Hofman, hovenier
de stammen essenhout waarvan hurleys worden gemaakt.
Jongens in het Noord-
Ierse Ballycastle op weg
naar een potje hurling.
Het bos rond buitenplaats Ter
Hooge, aan de rand van Mid
delburg, wordt dit jaar flink
onder handen genomen. Het
is een betrekkelijk jong bos.
Nadat Walcheren in 1944
onder water was gezet, waren
alle bomen op het eiland
dood. Na de oorlog werd het
bos herplant. Gevolg is dat er
nauwelijks variatie is in leef
tijd. Er worden dit jaar veel
bomen, waaronder ook essen,
gerooid om te zorgen voor
meer licht op de bodem en
om ruimte te geven aan zoge
heten 'toekomstbomen': eiken,
essen, esdoorns en haagbeu
ken die er naar verwachting
over een eeuw nog staan. De
meeste zwakke, zieke en
slecht gevormde exemplaren
worden ook gekapt. Op de
vrijgekomen plaatsen komen
struiken en bomen die lager
zijn dan de toekomstbomen
zoals hazelaar, linde, noten
boom, prunus en vlier.
De rechtbank heeft een Terneu-
zenaar tot drie jaar veroordeeld
wegens het veroorzaken van
een ongeval in Absdale waarbij
de wielrenner Rob Lammerts
(60) uit Heikant om het leven
kwam.
Theo Giele
Middelburg
-Gerard Nomes, rechter
