u
8
REFERENDUM TWEEDELING A
Eind mei stemmen de leren over versoepeling van
de abortuswetgeving. Abortus is nu nog verboden in het
katholieke land. De bevolking is enorm verdeeld: voor- en
tegenstanders staan lijnrecht tegenover elkaar.
van de Coalition to Repeal the
Eighth Amendement. „In dit referen
dum stemmen we niet over het aan
tal weken waarin abortus wel of niet
mag worden gepleegd", roept ze fel.
„We stemmen alleen over de vraag of
abortus uit de grondwet moet wor
den gehaald. Daar moeten de Ieren
antwoord op geven. Welke details
en voorwaarden er vervolgens in de
wet komen, dat is aan de verkozen
politici. Dat is hun werk."
Maar voor veel mensen zijn die
twee onderwerpen niet los te zien,
nu de centrumrechtse premier Leo
Varadkar al aan een nieuwe wet
werkt waarin abortus in alle gevallen
is toegestaan is tot twaalf weken in
de zwangerschap. „Je kunt niet zeg
gen: ik ben voor het intrekken van
het Achtste Amendement, maar ik
ben tegen abortus op aanvraag", zegt
Cora Sherlock, woordvoerder van de
Pro Life Campaign. „Ze zijn onlos
makelijk met elkaar verbonden. Va
radkar heeft vaak gesproken over het
introduceren van wetten waarin
abortus veilig, legaal en zeldzaam is.
Maar abortus is nooit veilig voor de
ongeboren baby. En, als abortus een
maal legaal is, zal het vaker en vaker
gebeuren. Niks zeldzaam."
Ommezwaai
Ook kerkganger Betty ziet dat zo. „De
wet ligt al klaar. Met een 'ja' stem je
indirect voor het toestaan van abor
tus zonder voorwaarden tot twaalf
weken. Dat is geen middenweg, dat is
een ommezwaai. Ik vind: je moet
accepteren wat God je geeft. Iedereen
die ik ken, denkt er zo over. We zijn
een katholiek land, dat willen we
niet." Haar vriendin knikt: „Het is
moord. Zo lang ik leef zal ik niet voor
het recht op abortus stemmen."
Ervaringsdeskundige Caoimhe
Anglin hoopt haar landgenoten te
overtuigen 'ja' te stemmen. Ze
reist de komende maanden door
Ierland met haar organisatie Every-
dayStories om haar verhaal te vertel
len. „We organiseren discussiegroe
pen in cafés, huiskamers en bij be
drijven. We laten audiofragmenten
horen van vrouwen die te maken
hebben gehad met abortus. Zo hopen
we het referendum te winnen."
Op de vraag of Ierland er klaar voor
is om abortus te legaliseren blijft ze
even stil. „Als je me dat een jaar gele
den had gevraagd, had ik gezegd: ik
hoop het, maar ik denk het niet. Maar
er is veel veranderd de afgelopen tijd.
De peilingen zijn hoopgevend, het
land realiseert zich dat het geen
zwart-wit onderwerp is. Het stigma
verdwijnt langzaam. Dus nu zeg ik:
ja, we zijn er klaar voor. Het is tijd."
In 2016 raakte Caoimhe Anglin
(28) onverwacht zwanger. „Nog
steeds begrijp ik niet hoe het
kon gebeuren. Ik was al jaren
lang aan de pil en mijn vriend
en ik gebruikten ook nog altijd con
dooms. Voor de zekerheid. Toen het
condoom scheurde, was ik ook niet
ongerust. Tot ik ineens vier posi
tieve zwangerschapstesten in mijn
handen had."
Ze wilde het kind niet houden.
„We hebben er heel lang over ge
praat, alle opties bekeken. Maar we
wisten dat we het ons financieel niet
konden permitteren een kind op de
wereld te zetten. Het was geen goed
moment."
Caoimhe reisde met haar vriend
van Dublin naar Manchester om daar
een abortus te ondergaan. „Ik voelde
me zo alleen. Ik kende niemand die
in deze situatie zat", vertelt ze. „Toen
ik op het vliegveld van Dublin naar
de wc ging, zag ik een meisje dat veel
jonger was dan ik. Ze was in haar
eentje, en overstuur. Ik wist op
dat moment: die gaat hetzelfde doen
als ik. Hoeveel meisjes en vrouwen
zoals zij moeten dit in alle eenzaam
heid doormaken? Toen realiseerde ik
me: hier moet iets veranderen."
Abortustoerisme
Ierland heeft de strengste abortus
wetgeving van Europa. Volgens het
Achtste Amendement van de grond
wet is abortus verboden. Door de
strikte wetgeving is er veel sprake
van abortustoerisme: elk jaar reizen
duizenden Ierse vrouwen naar Enge
land om hun zwangerschap af te bre
ken. Een onbekend aantal bestelt
abortuspillen op internet, die zonder
medische begeleiding worden inge
nomen. Op een illegale abortus staat
in Ierland een maximale gevangenis
straf van veertien jaar.
Het onderwerp is nog steeds voor
veel mensen taboe. „Toen ik de dag
na mijn abortus terugkwam in Ier
land dacht ik: het ergste is achter de
rug", zegt Caoimhe. „Maar ik bleef
heel hevig bloeden. Op een gegeven
moment had ik zo veel pijn dat ik
dacht dat ik doodging." Twee weken
lang was ze te bang om naar haar
Als abortus
eenmaal
legaal is,
zal het vaker
en vaker
gebeuren.
Niks zeldzaam
huisarts of de eerste hulp te gaan. „Ik
dacht alleen maar: straks arresteren
ze me. Wat moet ik dan?"
Progressiever
Steeds meer komen vrouwen naar
buiten met hun eigen akelige erva
ringen. Die persoonlijke verhalen
zorgden ervoor dat de discussie weer
opleefde, denkt Richard Murphy, een
veertiger aan de bar van The Boar's
Head, in het centrum van Dublin.
„We praten er nog steeds niet veel
over in de kroeg", zegt hij vanachter
zijn pint Guinness. „Maar achter ge
sloten deuren is het wel een onder
werp van gesprek. Sowieso wordt dit
land steeds progressiever. De bevol
king verjongt, is rijker en wereldwij
zer dan wij vroeger waren. Ze heb
ben andere ideeën."
Tom Ward zit naast hem en knikt.
„Ik hoor bij die generatie. De meeste
mensen om mij heen zijn zo. Maar
toch... Als het zo makkelijk wordt
abortus te plegen, dan gaat het steeds
vaker gebeuren. Dat vind ik niet
goed. Ik ga dan ook tegenstemmen."
Het zal erom gaan spannen in mei,
denkt Richard: „Vergeet niet dat de
kerk hier nog steeds heel veel invloed
heeft, en die heeft al gezegd tegen te
zijn. Maar uiteindelijk denk ik dat het
er net doorheen komt, en dat de wet
wordt versoepeld."
In de St Mary's Pro Cathedral
even verderop wonen op vrijdag
zo'n 50 mensen de ochtend
dienst bij. „Ik ga zeker 'nee'
stemmen", zegt de 83-jarige
Betty als ze naar buiten loopt.
„Een baby'tje van twaalf we
ken oud is helemaal gevormd,
dat mag je niet doodmaken."
Het is een veelgehoorde rede
natie, die tegen het zere been is
van Alibhe Smith. Zij voert al 36
jaar campagne over dit onder
werp en is een van de oprichters
woensdag 7 februari 2018
GO
Ierland klaar voor
keuze over groot
taboe: abortus
Suse van Kleef
Dublin
Richard Murphy
(links) en Tom Ward,
„Het land wordt
steeds progressie
ver", zegt Richard.
FOTO SUSE VAN KLEEF
—Cora Sherlock,
Pro Life Campaign
Voorstanders van de legalise
ring van abortus gingen in sep
tember de straat op in Dublin.
FOTO AFP
