Dubbele
agenda nekt
ABN'sOlga
Zoutendijk
<D
O
O
16 ECONOMIE
Zij heeft het
grootste deel
van haar
werkzame
leven buiten
Nederland
gewerkt
Het vertrek van Zoutendijk (57) komt onver
wacht. Ze is nog maar twee jaar president
commissaris en zit nog geen vier jaar in het
toezichtsorgaan.
Haar vertrek is een rechtstreeks gevolg van
de chaotische opvolgingsprocedure van Gerrit
Zalm als bestuursvoorzitter in 2016. Zouten
dijk zat in het comité dat de opvolging van
Zalm moest voorbe
reiden, maar ze
bleek een dubbele
agenda te hebben.
De raad van bestuur
had voor Chris Vo
gelzang gekozen als
opvolger van Zalm.
Zoutendijk vond
hem te licht en
schoof zichzelf naar
voren.
Dat zette kwaad
bloed, zowel binnen
als buiten de bank.
Oud-voorzitter
Zalm zegt in het Fi-
nandeele Dagblad:
'Vooral haar rol bij
mijn opvolging vind
ik kwalijk. Je kunt
niet in een benoe
mingscommissie
zitten en jezelf pro
beren te lanceren als
opvolger van de be
stuursvoorzitter.'
Ook bij de staat, die
mi nog steeds grootaan-
L WL deelhouder is, viel
de interventie ver
keerd. Uiteindelijk
werd niet Zouten
dijk maar Kees van
Dijkhuizen, de fi
nancieel bestuurder, de nieuwe topman. De
hele gang van zaken bedierf het afscheid van
Zalm als bestuursvoorzitter.
Harald Benink, hoogleraar banking and fi-
nance aan de Universiteit Tilburg, denkt dat
Zoutendijk zich verkeken heeft op de Neder
landse cultuur van toezicht houden. „Zij heeft
het grootste deel van haar werkzame leven
doorgebracht bij bedrijven met een Angelsak
sische cultuur. Daar zitten bestuurders en
commissarissen bij elkaar in één bestuur. Hier
is de commissaris een toezichthouder."
Die analyse wordt gedeeld door mensen uit
de bank. Zoutendijk stapte op veel tenen en
bemoeide zich actief met de bank. „Haar lei
derschapsstijl was één van de elementen waar
mensen moeite mee hadden", aldus een be
trokkene.
De vraag is of met het vrijwillige vertrek van
Zoutendijk de rust weerkeert. De andere com
missarissen hebben Zoutendijk namelijk de
hele tijd gesteund. „De raad van commissaris
sen was steeds een hechte club. Die commissa
rissen moeten zich nu de vraag stellen of ze
zich goed hebben opgesteld in deze affaire",
zegt een ingewijde.
Dat zou kunnen betekenen dat er de ko
mende tijd nog meer commissarissen opstap
pen. Het NLFI, dat namens de staat de aande
len in ABN AMRO beheert, wilde geen com
mentaar geven op de vraag of zij daarop aan
dringen.
Flow
Traders
BNP Paribas
NN Group
TomTom
In hun kassen onder de
rook van Zoetermeer kwe
ken Hans Koolhaas en zijn
broers 5 miljoen brome-
lia's per jaar met dank aan
de Groningse gasbel. Zeker
nu de buitentemperatuur
rond het vriespunt ligt, moeten ze
de kachel flink stoken om die tro
pische kamerplantjes, familie van
de ananas, op temperatuur te hou
den. De gasrekening van hun kwe
kerij loopt dan ook in de miljoe
nen.
De glastuinbouw is een van de
grootste verbruikers van Gronings
aardgas. Op jaarbasis wordt in
onze kassen zo'n 3 miljard kubieke
meter gas verstookt; zo'n 7,5 pro
cent van het totale gasverbruik in
Nederland. Het besluit om de gas
kraan versneld dicht te draaien
heeft voor tuinders dus grote ge
volgen. Twee tuinderscoöperaties
hebben al een brief ontvangen van
minister Eric Wiebes van Econo
mische Zaken en Klimaat waarin
staat dat hun bedrijven in vier jaar
op andere energiebronnen overge
stapt moeten zijn (zie kader).
Die brief heeft in de sector grote
beroering veroorzaakt. „Onze ach
terban is heel erg gealarmeerd",
zegt energiedeskundige Rob van
der Valk van belangenorganisatie
LTO Glaskracht. „We begrijpen
dat er een snelle oplossing moet
komen voor Groningen. Maar de
glastuinbouw is nog voor 90 pro
cent afhankelijk van aardgas. We
lagen op schema voor ons plan om
in 2040 helemaal overgestapt te
zijn op duurzame energie." Dat
blijkt nu veel sneller te moeten.
Overstappen op alternatieve ener
giebronnen is niet zo makkelijk.
Zo zijn zonnepanelen geen ver
vanging, want de zon schijnt juist
op momenten waarop kassen het
minste energie nodig hebben.
Het beste alternatief lijkt aard
warmte. Op termijn kan de helft
van de tuinbouwkassen met geo-
thermie van warmte worden voor
zien, verwacht de sector. Die tech
niek houdt in dat in de buurt van
de kas een put van 1 tot wel 5 kilo
meter diep wordt geboord, waar
We begrijpen dat er
een snelle oplossing
moet komen voor
Groningen
warm water uitkomt. Dat komt uit
de diepe aardlaag van de bron en
verwarmt de kas, waarna het
wordt teruggepompt. In Neder
land zijn afgelopen tien jaar vijf
tien van zulke aardwarmteputten
aangelegd.
Zo'n constante, hernieuwbare
bron van warmte klinkt ideaal,
maar de financiële risico's zijn
aanzienlijk. Van der Valk: „On
danks bodemanalyses weet je van
tevoren nooit zeker of de bron op
lange termijn genoeg warmte gaat
opleveren. Ook komen er nogal
eens verstoringen voor, zoals een
breuk in de leiding. Dan moet je
wel terug kunnen vallen op een
aardgasketel, anders is het snel af
gelopen met je planten."
Aardwarmte is bovendien kost
baar. Een put aanleggen kost mo
menteel zo'n 15 miljoen euro. On
danks de beschikbare overheids
subsidies kunnen bedrijven dat
niet in hun eentje opbrengen.
Daarbij levert een put genoeg
warmte voor meer bedrijven. Dus
moeten tuinders samenwerken
met buurbedrijven in een warm-
tecoöperatie of energiebedrijf. Dat
is niet voor iedereen weggelegd,
zegt onderzoeker Nico Hooger-
vorst van het Planbureau voor de
Leefomgeving (PBL). „Sommige
tuinders willen gewoon planten
kweken in plaats van energieboer
worden."
Warmtenet
Voor Koolhaas is geothermie geen
optie. Hij heeft de pech dat zijn
bedrijf in een polder staat waar
vroeger naar olie is geboord. Dat
maakt de bodem instabiel en het
risico op verzakkingen van zo'n ki
lometersdiepe aardwarmtebuis te
groot. Samen met 34 collegatuin
ders in de Zuidplaspolder aast hij
op restwarmte van fabrieken in
het Rotterdamse havengebied. De
overtollige warmte die de indu
strie nu nog loost in de lucht of op
het water van de Nieuwe Maas,
moet in de toekomst naar een
stadsverwarmingsnet in Leiden
gaan. De tuinders in de Zuidplas
polder willen graag een aanslui-
Harald Benink
Het blijft rommelen aan de top bij ABN
AMRO. Het laatste slachtoffer in de
machtsstrijd is president-commissaris Olga
Zoutendijk.
Peet Vogels
Amsterdam
Olga Zoutendijk
trapte op menige
teen bij ABN AMRO.
FOTO MARK VAN DEN BRINK/HH
O
woensdag 7 februari 2018
GO
De beursinter-
mediair was een
opvallende stij-
ger bij de mid
delgrote fond
sen.
De grootste bank
van Frankrijk pro
duceerde teleur
stellende kwar
taalcijfers.
De grootste
daler in de AEX
gisteren.
Het navigatiebe-
drijf duikelde in
de MidKap. Het
zag de omzet
flink dalen.
O
c
Annemieke van Dongen
Moerkapelle
Rob van der Valk, LTO
De kas
het aas