23
Over gezond leven, psychologie, familie en relaties
Is een dierbare depressief,
dan kun jij zelf meer doen
dan een professional,
zegt gezondheidszorg
psycholoog Huub Buijssen
(64). Deze week verschijnt
zijn boek 'Als een dierbare
depressief is'.
„Als je verdrietig
bent vanwege het
overlijden van een
naaste, ervaar je pijnlijke gevoelens,
maar je voelt tenminste wat. Bij een
depressie ervaar je leegte, een afwe
zigheid van gevoelens. En dat doet
vreemd genoeg meer pijn dan iets
voelen. Het is niet zo gek dat mensen
door die gevoelsleegte apathisch
worden, want volgens recente psy
chologische inzichten zetten onze
gevoelens ons in beweging en bepa
len onze koers. Geen gevoel betekent
geen actie."
„Bijna een op de vier mensen krijgt
ooit in zijn leven een depressie. Naas
ten denken soms 'als hij of zij maar
wil, dan kan het'. Maar de essentie
van een depressie is dat mensen 'niet
meer kunnen willen'; hun startmo
tor is stuk. Zichzelf in beweging zet
ten is ontzettend moeilijk.
Tegen iemand met een depressie
zeggen 'kijk wat vrolijker' of'lach
eens een keer' is hetzelfde als tegen
iemand met een gebroken been roe
pen 'kom op, loop eens wat harder'. Je
vraagt het onmogelijke."
„Ja. Depressie is een kwestie van
botte pech, een beetje zoals je long
kanker krijgt maar nooit hebt ge
rookt. Er zijn mensen 'met een goed
huwelijk, een leuke baan en pracht-
kinderen' die toch in een depressie
raken. In de regel blijft de oorzaak
onduidelijk. Het is een ziekte van alle
tijden, maar in onze samenleving
loop je meer kans. We kunnen en
moeten steeds meer. De druk om het
beste uit jezelf te halen is groter dan
vroeger."
„Mensen met een depressie geven
het leven een dikke onvoldoende,
terwijl mensen met kanker of een
dwarslaesie een jaar na de diagnose
vaak weer op hun oude niveau van
geluk zitten. Met een depressie valt
elk perspectief weg, alle hoop ver
dwijnt. Herstel vraagt om tijd en
dus om geduld.
Als naaste kun je het verschil ma
ken. Zelfs meer dan professionals. Je
bent niet alleen belangrijker, maar je
besteedt ook meer tijd samen. Een
depressief mens heeft met een psy
choloog meestal minder dan een uur
per week contact. In de praktijk zie ik
doorgaans dat to procent van het her
stel hier gebeurt, en dat mensen 90
procent thuis doen. Een goede thera
peut geeft ook altijd huiswerk op."
„Realiseer je dan dat iemand zich
naar binnen keert. De beperkte ener
gie waarover iemand nog beschikt, is
nodig voor herstel. De balans tussen
geven en nemen raakt verstoord.
Houd dus de nodige afstand, net als
bij griep en verkoudheid. Probeer
jezelf op de eerste plaats te zetten in
het belang van de ander. Zet eerst je
eigen zuurstofmasker op.
Blijf anderen opzoeken om je eigen
accu op te laden en blijf doen wat je
fijn vindt. Uit onderzoek blijkt dat
mensen die samenwonen met een
depressief familielid twee keer zoveel
risico lopen depressief te raken: ge
voelens zijn besmettelijk.
Je kunt de ander steunen met een
vaste dagindeling. Vaste tijden om op
te staan en naar bed te gaan zijn be-
De startmotor
is stuk. Met
een depressie
kom je niet
in beweging
langrijk. Samen eten en wandelen
helpt ook. Structuur sleurt je door de
depressie heen. Doe een poging hem
of haar op een niet dwingende
manier te stimuleren, neem kleine
stapjes."
„Streef ernaar geen verwijten te ma
ken. Denk aldoor 'het is niet de per
soon die spreekt, maar de ziekte'. Een
te kritische houding maakt de kans
op een nieuwe depressie groter.
Vraag naar de behoefte van de ander
en probeer er gewoon te zijn zonder
advies te geven. Tracht alle gevoe
lens, klachten en problemen die je
depressieve naaste heeft te accepte
ren. Leg vrienden, familieleden en
bekenden uit wat de stoornis is en
doet. Zo voorkom je vaak dat ze het
contact verbreken. Neem geen grote
of kleine beslissingen achter de rug
van de ander om en wees niet over-
bezorgd. Dat versterkt het gevoel van
hulpeloosheid."
dinsdag 6 februari 2018
GO
Nadine Ancher
w
at voel je als je een
depressie hebt?
Wat kun je nog?
Valt het als een ziekte te zien?
Wat is voor de mensen eromheen
belangrijk om te weten?
Hoe kun je die ander helpen zon
der jezelf te verliezen?
Psycholoog Huub
Buijssen: „Als naaste
kun je het verschil
maken. Zelfs meer
dan professionals."
FOTO DOLPH CANTRIJN
En wat kun je maar beter achter
wege laten?
Als een dierbare depressiefis.
Helpen zonder je zelf te verliezen
van Huub Buijssen, Het Spectrum,
€17,50
