ZEELAND GEBOEKT
Lezingen vol spiritualiteit
Van Hassel en Tonk
vertellen in Goes
De dam
heeft nog
een gat
ZEELAND 21
Reynaert de Vos staat centraal in het fantasy-tijdschrift Wonder waan' De
Zeeuwse auteurs Robbert Jan Swiers en Jan J.B. Kuipers zijn van de partij.
Het Nederlands Contactcentrum
voor Science Fiction (N.C.S.F.)
geeft het kwartaaltijdschrift
'Wonderwaan' uit. Daarin worden
Nederlandstalige, fantastische
verhalen gepubliceerd. Eind vorig jaar werd
met nummer 44 de elfde jaargang volgemaakt.
De redactie bestaat uit gerenommeerde fan-
tasy-schrijvers als Jaap Boekestein, Marcel Orie
en Roelof Goudriaan. 'Wonderwaan 44' is een
themanummer met verhalen over Reynaert de
Vos. Twee van de productiefste auteurs in Zee
land leveren een bijdrage: Robbert Jan Swiers
en Jan J.B. Kuipers.
Beide Zeeuwen hebben wel vaker in het blad
gepubliceerd. En ook eigen bundels met fan-
tasy-verhalen het licht doen zien. Van Swiers
verscheen vorig jaar 'Belle Epoque', Kuipers
presenteerde in 2013 de bundel 'Een ramp van
5000 tekens'.
Swiers neemt de lezer in zijn verhaal 'Vos -
vrouw en kinderen eerst' mee naar een fanta-
sywereld vol met harnassen, stoompistolen en
ophaalbruggen. We maken kennis met de 'om-
gevormden': dieren met een menselijk lichaam
die hun kop behouden hadden, en mensen die
een dierenkop gekregen hadden op hun 'ge
wone' lijf. Vos is de hoofdrolspeler: „Hij wist
niet beter dan dat hij het lichaam van een
kleine man had en de kop van een vos."
Net als in het oorspronkelijke Reynaertver-
haal is Beer zijn tegenspeler. In de versie van
Swiers heeft Beer het gezin van Vos gegijzeld,
omdat hij zijn bij een gokspel verloren buiten
huis aan de weg tussen Hulst en Gent terug
wil. In een koets die door stoom wordt aange
dreven rijden ze naar het kasteel van koning
Leo de Eenentwintigste. Daar wil Beer zijn ge
lijk halen. Maar dat loopt anders. Vos heet dan
wel geen Reynaert in dit verhaal, maar hij is
even gewiekst. Beer eindigt uiteraard in de
martelkamer en Vos mag terug naar zijn gezin.
In het verhaal 'Een ware dienaar van de
snoek' van Kuipers draait het om transfiguratie
- gedaanteverwisseling. De ik-figuur is in het
begin een teddybeer. Hij vertelt hoe zijn eige
naresse Sylvie met een lucifer het pluche van
zijn rug schroeit. En hoe diezelfde Sylvie een
andere lucifer in zijn weke onderbuik drijft:
„Helse pijnen! Aangezien ik stom ben, kan ik
mijn ellende niet uiten." Ooit was de teddybeer
een mens. Geen bijzonder aangenaam crea
tuur, hij gooit de fiets van de oude Udde in de
vaart. Het is juist die Udde, die over bijzondere
krachten beschikt. Hij verandert de ik-figuur
achtereenvolgens in een beer, een teddybeer,
een gewonde en verslagen legeraanvoerder, een
vis. En de ik-figuur wil eigenlijk graag in een
vogel worden veranderd. Maar nee, dat plezier
gunt Udde hem niet.
Zijn snoekgedaante is meteen het einde:
Udde slaat hem aan de haak. „Ik proef mijn ei
gen bloed. 'Eindelijk', zegt Udde innig tevre
den, en hij laat me in een emmertje glijden zo
dat ik nog eventjes vers blijf."
In de Middelburgse boekhan
del De Drvkkery staan nog
twee lezingen gepland in het
kader van de Maand van de Spiri
tualiteit. Mystiekkenner Kick
Bras is donderdag 8 februari om
19.00 uur aan de beurt. Onlangs
verscheen van zijn hand het boek
'Oog in oog, christelijke mystiek
in beeld'. Bras presenteert en be
commentarieert teksten en
kunstvoorwerpen die op het
goddelijke mysterie zijn gericht.
Hij maakt via beeldpresentaties
een pelgrimsroute langs beel
dende kunstenaars en schrijvers:
van Hadewijch tot Bonhoeffer,
van Giotto tot Rothko en van
Chagall tot Caravaggio.
Donderdag 15 februari (19.00
uur) gaan cabaretier/columnist
Arthur Umbgrove en beleidsme-
dewerker An-
thonie van
den Buuse
van de ge
meente Mid
delburg met
elkaar in ge-
-JglfcS sprek. Umb
grove speelde
bij de Come-
dytrain en debuteerde in 2006
met de roman 'Midden op de
weg zo hard mogelijk'. Vorig jaar
september verscheen zijn vijfde
roman 'Wat we weten', een por
tret van drie broers uit Aleppo.
Van den Buuse studeerde filoso
fie, hij specialiseerde zich in het
werk van de filosofen Karl Jas
pers en Albert Camus. En hij is
grondlegger van het Filosofisch
Café in Middelburg.
chrijfsters Sanneke van
Hassel en Florence
Tonk zijn vrijdag 9 februari
om 19.30 uur te gast in boekhan
del De Koperen Tuin in Goes. Ze
vertellen over hun romans,
waarin thema's aan bod komen
als moederschap en het leven in
de stad versus het platteland. Van
Van Hassel verscheen eind 2017 de
roman 'Stille grond', over een
jonge moeder die ten strijde trekt
tegen de daklozenopvang tegen
over haar flat. In 'IJsheiligen' van
Florence Tonk komen twee broers
tegenover elkaar te staan wanneer
zij na 43 jaar afwezigheid uit el-
kaars leven samen voor hun zieke
moeder moeten zorgen. In beide
romans worstelen personages met
hun afkomst, een verleden waar
een streng geloof een flinke stem
pel op drukte of een sterk veran
derde omgeving.
Van Hassel (1971) debuteerde in
2005 met de verhalenbundel 'IJs-
regen'. Vier verhalenbundels en
de roman 'Nest' volgden. Zij ont
ving in 2005 de BNG Nieuwe Li
teratuurprijs en de Anna Blaman-
prijs (2013) voor haar oevre. Tonk
(1970) publiceerde de dichtbun
dels 'Anders komen de Wolven'
(2006) en 'Rijgen' (2013). Haar
eerste roman 'Blijf bij ons' (2010)
werd genomineerd voor de Aca
demica Literatuurprijs en de
Vrouw Proza Debuutprijs.
De toegang is gratis. Aanmel
den via: info@koperentuin.nl.
Zeeuwse schrijvers
verdreven
Democratie is een geweldig
ding, roepen de politici.
Vele partijen schermen
met de term, en je had vroeger de
Deutsche Demokratische Repu-
blik. Tot de demos zich roert, tot
het volk iets anders wil dan de
volksvertegenwoordigers. Dan
wordt resoluut de democratie ge
smoord tot louter een mooi
woord. Zo gaat het vandaag, zo
ging het in het verleden. In ver
schillende boeken van Gertie
Evenhuis (1927-2005) richten in
het nauw geraakte Zeeuwen zich
tot Den Haag. Een burgemeester
heeft als leus: 'Een dam zonder
sluis voor Veere een kruis.' Maar
zelfs voor hem wijken de plannen
makers niet.
Gertie Evenhuis behoort, ook als
je haar boeken tegenwoordig leest,
tot onze
grootste
jeugd-
boeken-
schrij-
vers. Na
tuurlijk,
je beziet
haar
werk te
gen
woordig
anders dan indertijd. Wat zij actu
eel en educatief bedoelde, is nu
vooral historische merkwaardig
heid. Maar een boek als 'Verdreven
vloot' (1962) leg je niet onverschil
lig weg. Zij was een import-
Zeeuw, meegekomen met haar
man, ds. W.S. Evenhuis, tussen
1955 en 1965 predikant te Biervliet.
Haar nieuwe omgeving werkte in
spirerend. In 'Avontuur aan de
grens' (1958) vertrekt, net als de
schrijfster zelf, een jongen vanuit
Groningen naar Zeeuws-Vlaande-
ren: 'Daar hoor je dag en nacht het
dreunen van de Schelde'. Er zijn
ook smokkelaars, en dat betekent
uiteraard avontuur. 'Boot zonder
water' (1960) biedt onder meer
een cursus oesterkweken voor be
ginners: 'In mei en juni legden de
oesters hun honderdduizenden ei
tjes op de kieuw van de moeder
oester.'
Haar meesterwerk blijft 'Verdre
ven vloot', over de vissers van
Veere die hun toegang tot de zee
verliezen. Als het boek begint,
wordt vanaf twee kanten ge
bouwd, vanaf Walcheren en vanaf
Noord-Beveland, maar de dam
heeft nog een gat. Daarin verschij
nen elke middag de visserssche
pen aan de horizon: 'Zie je de Ve
20 al?' De titels van de hoofdstuk
ken vatten de verwikkelingen sa
men: 'Van Deltaplan en Water
staat', 'De vaders gaan naar Den
Haag' en 'De laatste boten door het
Veerse Gat'. De Ve 20 is nooit meer
te zien, prachtig die democratie, of
toch niet misschien?
maandag 5 februari 2018
PC
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
Reynaert prikkelt fantasy
Jan van Damme
Illustratie van de vos. fotowonderwaan
Wonderwaan 44, winter 2017, themanummer
'Vos in den vreemde'.
ARTHUR
UMBGROVE
s
Mario Molegraaf
