Nederlandse onderzoekers gaan
meer samenwerken tegen kanker
Zo van de straat geplukt
door president Macron
Sexy vrouw weg:
is dat broodroof?
EUWS 11
Kanker treft een op de drie Neder
landers. Ieder uur sterven er vijf
mensen aan de gevolgen van de
ziekte. Er is al veel verbeterd in de
behandeling, maar er zijn nog heel
wat hiaten in de kennis.
„We weten best veel, maar be
grijpen nog niet altijd hoe het
werkt", zegt Ton Rijnders, alge
meen directeur van het Oncode In-
stitute„Kanker is een verzameling
van ziektes met overeenkomsten en
verschillen. Waarom werkt een be
handeling bij sommige patiënten
wel en bij anderen niet? Daar weten
we nog te weinig van."
Oncode, een virtueel instituut,
bundelt de expertise van 43 onder
zoeksleiders en hun teams van ne
gen Nederlandse instituten, zoals
het Amsterdamse Antoni van Leeu
wenhoek, het Prinses Maxima Cen
trum in Utrecht en het Erasmus
MC in Rotterdam. Ze richten zich
niet alleen op onderzoek, maar zet
ten zich ook in om de bevindingen
sneller in de praktijk toe te passen
bij patiënten. „De resultaten moe
ten door anderen worden opgepakt
om tot oplossingen voor patiënten
te komen", zegt Rijnders. „Die stap
gaan we versnellen."
Al tijdens lopende onderzoeken
buigen deskundigen zich over de
vraag hoe de resultaten vertaald
kunnen worden naar nieuwe be
handelmethoden. „Ze kijken welke
private partijen ze daarvoor kun
nen interesseren. We hebben de
artsen hard nodig, maar ook bio-
techbedrijven en farmaceuten."
Gerichter
Volgens Rijnders levert de samen
werking voordelen op voor zowel
de patiënt als de maatschappij. Ze
kan de zorg voor kankerpatiënten
verbeteren en levens redden. Pa
tiënten kunnen gerichter behan
deld worden. Dat bespaart kosten.
Rijnders: „Dure behandelingen
kunnen we uitsluitend gebruiken
voor patiënten die daar echt iets aan
hebben. Ondertussen gaan we op
zoek naar nieuwe therapieën voor
patiënten voor wie nog niet veel be
handelingen beschikbaar zijn. Het
zou fantastisch zijn als we beter
weten welke behandeling voor
welke patiënt effectief is."
Het Oncode Institute wil ook graag
versoepeling van de regels. Als
blijkt dat een geneesmiddel voor
een andere ziekte ook kan werken
bij kankerpatiënten, is toestem
ming nodig om dat bij deze groep te
testen en toe te passen. „We willen
de voorschrijfpraktijk veranderen
als onderzoekers uitvinden dat een
geneesmiddel ook op een andere
manier gebruikt kan worden", zegt
Rijnders. „Om dat algemeen geac
cepteerd te krijgen, moeten we in
gesprek met andere partijen."
KWF Kankerbestrijding en drie
ministeries investeren de komende
vijfjaar in totaal 120 miljoen euro.
„Alleen door de krachten te bunde
len, kunnen we kanker te slim af
zijn", zegt Koos Boering, interim
directeur van KWF Kankerbestrij
ding.
Emmanuel Macron
was afgelopen week
op bezoek in Tunesië
en werd vergezeld
door een vrouw die hij
spontaan op straat
had uitgenodigd.
Toen Emmanuel Macron donder
dag 25 januari op werkbezoek was
in de Auvergne, in Midden-
Frankrijk, bezocht hij bedrijven
en sprak met boeren. Maar de
meest opzienbarende ontmoe
ting was
's avonds. In het donker. „Rond
half 12 's avonds stond ik ineens
recht voor de president", vertelt
Maha Issaoui (30). Macron stopte
en begon - omgeven door veilig
heidsmensen, ambtenaren en ca
merateams - een gesprek.
„Ik gaf hem een hand", herin
nert Issaoui zich. „Heel vreemd,
ineens stonden al die camera's op
mij gericht." Ze vertelde over
haar leven en werk. Ze zei dat ze
uit Tunesië kwam. „Daar ga ik
volgende week naar toe", zei Ma
cron. „Wilt u mee?" Issaoui was
verbijsterd. „Graag", zei ze.
„Achteraf dacht ik: hij meent
het niet. Hij vergeet me meteen.
Maar ik kreeg een envelop in de
bus met de officiële uitnodiging.
In Parijs werd ik voorgesteld aan
de hele officiële delegatie van Ma
cron. Niemand kende me natuur
lijk. Daarna vertrokken we naar
Tunesië." Ze moet er zelf om la
chen. „Het was een bizar gevoel."
Maha Issaoui is in een paar da
gen uitgegroeid tot een nationale
bekendheid in Frankrijk. De beel
den dat ze rond middernacht de
president tegen het lijf liep, wer
den op alle tv-zenders uitgezon
den. Issaoui - kind van een
vrachtwagenchauffeur en een
huisvrouw - kwam in 2011 als
studente vanuit Tunesië naar
Frankrijk. In haar vaderland lag
ze onder vuur: ze had onder meer
foto's op Facebook geplaatst van
de Arabische Lente die er speelde.
„Ik ben hier in Frankrijk met
niks begonnen. Als studente had
ik allemaal bijbaantjes, in restau
rants en als huishoudster. Inmid
dels heb ik de dubbele nationali
teit, ben ik getrouwd, én heb ik
een goede baan." Ze is verbonden
aan onderzoeksinstituut Pascal
van de Universiteit Clermont Au
vergne. „We ontwikkelen daar
nieuwe technieken voor echogra
fieën bij zwangere vrouwen."
Afgelopen week zat ze dus echt in
het presidentiële vliegtuig, met
Macron. „Ik vertelde hem over
mijn werk. Ik doe ook mee aan
een programma van L'Oréal en
Unesco om meisjes te stimuleren
de wetenschap in te gaan. Ik denk
dat de president dat interessant
vond om te horen. Ik heb het ge
voel dat hij me zag als een succes
voorbeeld van een geslaagde im
migrant."
De Franse president - met wie
ze twee dagen optrok - was vol
gens haar 'heel gewoon'. „Je
merkt wel dat hij intelligent is en
ambitieus. Wat ook interessant
was: hij heeft veel jonge mensen
om zich heen." Issaoui kreeg een
serieuze taak tijdens de reis. „Ik
zat in het delegatiedeel dat ging
over samenwerking in het hoger
en wetenschappelijk onderwijs.
Ik heb daar veel mensen over
kunnen spreken. Er is nu ook een
project voor gestart, om die sa
menwerking tussen Frankrijk en
Tunesië verder te stimuleren."
Als ze terugdenkt aan haar reis
met de president is ze nog steeds
verbaasd. „Zo zie je maar, niks is
onmogelijk in het leven, alles kan!
Maar je moet wel aanpakken en
vertrouwen hebben in jezelf." Ze
klinkt bijna als Macron zelf. „Ha-
haha, is dat zo? Misschien lijken
we wel op elkaar!"
In een week tijd werd het einde
ingeluid van de walk-on girls bij
darten (meisjes die schaars ge
kleed met de darters oplopen) en
de pitspoezen bij de Formule 1.
Engelse walk-on girls waren woe
dend. Zij verdienen eerlijk en zon
der dwang hun geld, wat doen zij
fout? Aan de andere kant juichen
feministen en sportliefhebbers
om de beslissing.
Mischa Dekker, onderzoeker
van seksuele intimidatie aan de
UvA, volgt de discussie met
belangstelling. Het valt hem
vooral op dat de kritiek van
feministen als elitair wordt
gezien. De Britse feministe
Sally Howard, die in een ont-
bijtprogramma het seksisme
van dartmeisjes besprak, zou
vrouwen die veel voldoe
ning en plezier uit hun
werk halen, hun werk
afpakken. Er is
sprake van een klas
senstrijd, vinden
sommige commen
tatoren.
„Het is ingewikkeld
om je als feminist te ver
houden tot vrouwen die
zeggen dat ze het prima
vinden om in een geobjecti
veerde rol te zitten", zegt
Dekker. „Bij seksuele intimi
datie hoor je vaak hetzelfde.
Meisjes die zeggen het niet
erg te vinden als mannen
aanhoudend flirten of ze na
fluiten."
Volgens sommige feminis
ten lijden deze meisjes aan
een 'vals bewustzijn': ze zien niet
dat ze worden gedomineerd, door
dat ze de mannelijke manier van
kijken overnemen. „Op hun beurt
zeggen walk-on girls, pitspoezen,
rondemissen en ringmeisjes: je
neemt mijn manier van kijken
niet serieus."
Publicist Linda Duits noemt de
missen een vorm van marketing.
„Net als promotieteams of knappe
mensen achter de bar, mannen én
vrouwen. Het uiterste beroep
daarin is modellenwerk." Dat is
niet per definitie slecht, vindt ze,
en je moet je afVragen in hoeverre
je dat wilt en kunt bestrijden. „Het
oog wil ook wat."
maandag 5 februari 2018
Bijna 600 onderzoekers bunde
len de krachten in de strijd
tegen kanker. Ze werken nauw
samen in het nieuwe Oncode In-
stitute, dat vandaag wordt ge
lanceerd. Het doel is een betere,
snellere en betaalbare behande
ling van de ziekte.
Tonny van der Mee
Amsterdam
Zo'n 600 onderzoekers gaan
nauw samenwerken in virtueel in
stituut Oncode. Het gaat om 43
onderzoeksleiders en hun teams
van negen instituten.
Frank Renout
Parijs
Maha Issaoui kwam presi
dent Macron tegen op straat,
en voor ze het wist, ging ze
met hem mee naar Tunesië.
De schaars geklede vrouwen bij
darten, Formule 1 en wielrennen
liggen onder vuur. Is dit de vol
gende overwinning in de MeToo-
discussie of broodroof voor
vrouwen die hun uiterlijk handig
inzetten?
Lorianne van Gelder
Rotterdam
