kroniek
Hugo Borst schrijft over zijn moeder, die aan alzheimer lijdt. Van 'Ma' is een
toneelstuk gemaakt en vanzelfsprekend bezocht Hugo de première.
Een mij onbekende vrouw
zegt meteen na de voorstel
ling: „Ik vond het prachtig.
Prachtig. Wat zou je moeder
ervan hebben gevonden?"
Stel dat dat mogelijk was, dat ma
met haar gezonde brein uit pakweg
1973 had kunnen kijken naar de
monoloog van Eric Corton in 2018?
Ze zou zich haar lot erg hebben aan
getrokken. In de war, net als haar
eigen moeder na het herseninfarct,
in de war, net als haar eigen vader na
zijn 85ste. Ma had gezegd: ik wil niet
dat het zo ver komt met mij.
Maar artistiek, wat zou ma in dat
opzicht hebben gevonden? Ik weet
hoe schitterend zij U bent mijn moeder
vond, dat begin jaren 80 werd opge
voerd. Ze ging met pa twee keer kij
ken naar Joop Admiraal, die in zijn
eentje zijn demente moeder en zich
zelf speelde. Ging ma een keer extra
vanwege het thema? Of genoot zij van
de excellerende acteur? Ma was een
boekenwurm, maar zeker ook een
theaterbeest. Met pa bezocht ze caba
ret- en toneelvoorstellingen, soms
een musical. Wat ma had gevonden
van Mal Ik vrees dat ze Corton niet
had kunnen wegen zoals ze dat ooit
bij Admiraal deed. Ma komt veel te
dicht bij ma. Iedereen kan wat vinden
van deze solovoorstelling,
iedereen behalve ma.
Vergeetziekte
Vooraf. Het wordt drukker. Een man
bukt. Ik knik beleefd. Hij zegt: „Ken je
me nog?"
Gaan we weer. Ik ken hem. Zijn
gezicht. Maar ik kan er even geen
naam bij verzinnen. Ik heb dat vaker.
Het maakt dat ik soms twijfel aan
mijn hersenen.
„Ik ben professor Van Swieten."
„O ja. Jeetje, John, sorry." Ik heb
vorig jaar een uur met hem in een
radio-uitzending gezeten.
O ironie, John van Swieten is van
het Erasmus MC Alzheimercentrum.
Uitgerekend iemand die al jaren uit
gebreid onderzoek doet naar de ver
geetziekte, die herken ik niet.
Theaterbeest
Mijn moeder sleurde mij ook weieens
mee naar het Oude Luxor. Ik heb er
de musical Cabaret gezien, herinner
ik me. En De dader heeft het gedaan.
En ik heb een toneelstuk met de
mankende Ko van Dijk bezocht, welk
weet ik niet meer. Theater hoort
erbij, doceerde ma. Ik liet het mij
aanleunen; mijn keuze - voetbal,
voetbal en daarna voetbal - was al
gemaakt. Niet dat mijn ouders con
curreerden met elkaar. Ma heeft er
nooit een punt van gemaakt dat ik
geen theaterbeest ben geworden,
ze was blij dat ik regelmatig een
boek las.
Meningen
Radio-dj Frank van der Lende zie
ik en schrijver Alex Boogers. Veel
acteurs zijn komen kijken. Ik zie
lokale politici, en landelijke. Minister
Hugo de Jonge is er, oud-politicus
Emile Roemer.
„Wow, dat was mooi", zegt Lilian
Marijnissen, fractievoorzitter van de
SP na de première. „Hoe heb jij het
ervaren?"
Het voelde niet alsof ik naar mezelf
keek, geloof ik. Ik ben het voor 75 pro
cent. Toneelschrijver Mare Veerkamp
heeft Ma knap bewerkt. Het stuk is
even licht als zwaar, hij haalt het
verhaal soms bij mij weg, veralge
meniseert het. Terecht. Er lijden in
Nederland 270.000 mensen aan de
mentie en daar hangen honderd
duizenden zuchtende en steunende
mantelzorgers aan. En laten we de
vaak overbelaste verzorgenden (bij de
mensen thuis en in verpleeghuizen)
niet vergeten. Dit stuk is voor mij erg
persoonlijk natuurlijk, maar ik vind
het heel belangrijk dat deze bewer
king van Ma mijn moeder en mij is
ontstegen, dat het stuk maatschappe
lijke relevantie heeft gekregen.
Dankbaar
Toen me werd gevraagd om na afloop
Eric Corton bloemen te geven had ik
enige reserve, het was immers zijn
avond. Maar ik was achteraf blij dat ik
ze mocht geven. Eric speelde fantas
tisch. Vijf sterren in het AD, vier in
NRC. Ik ben trots op hem. Ik ben hem
dankbaar voor het eerbetoon aan
mijn moeder, die haar dierbaren met
dementie vroeger zo goed heeft ver
zorgd. Heel gek, ik dacht aan die uit
spraak van Cruijff. 'Elk nadeel hep
zijn voordeel'. Ma's ziekte dient ook
een nut. Deze voorstelling wordt in
2018 geloof ik nog 130 keer opgevoerd.
Er zijn al veel zalen uitverkocht. Dat
betekent massale aandacht voor deze
rotziekte. W
De speellijst van Ma is te vinden op
solostories.nl
H Reageren?
magazine
@persgroep.nl
Een onmogelijke
vraag
301 zaterdag 3 februari 2018
WG
