F
Zoals ik vroeger tijdens hel
schrijven bij elke denkpauze
een sigaret opstak, zo obsessief
Facebookte ik nu
2. Slow burn, een zevendelige podcast
over het Watergate-schandaal, dat
in het Trump-tijdperk ineens akelig
actueel klinkt.
3. The handmaid's tale, de huivering
wekkende tv-serie naar het boek van
Margaret Atwood.
4. King, het comeback-album van de
Amsterdamse rapper RBDjan.
5. De concentratie die ik nodig heb
om al het bovenstaande te absor
beren.
We leven in een periode van ongekende
(pop)culturele overvloed. Via
Spotify kunnen we miljoenen
stokoude en gloednieuwe liedjes
beluisteren. Het aantal speelfilms,
documentaires en series waar
mee diensten als Netflix, Ama-
zon Prime en Videoland ons
bestoken is nauwelijks bij te
benen. En na al dat bingewatchen
ben ik dankzij het fenomeen van de
podcast ook aan bingelistening ten
prooi gevallen.
Daarnaast moet er natuurlijk worden
gelezen. Het aanbod is groter dan ooit.
Nieuwe boeken staan met één muisklik
op je e-reader. Oude boeken ploffen na
een bezoekje aan Boekwinkeltjes.nl op de
deurmat. Ja, het aanbod is overweldigend.
De gulzigheid die dat veroorzaakt,
dwingt radicale keuzes af. Er zijn dom
weg te weinig uren in een dag.
Televisiekijken doe ik nog nauwelijks.
Zappen - toch al geen hobby van me - is
er al helemaal niet meer bij en de recla
mes ervaar ik niet langer uitsluitend als
irritant maar als verwijtbare verspilling.
Elke seconde die ik verkwansel aan dat
koddige gezinnetje van de Jumbo of de
infantiele vingerpoppetjes van die GSM-
boer, ontzeg ik mijzelf wat moois of in
teressants.
Datzelfde geldt, in versterkte mate,
voor Facebook. Niet dat ik de berichten
van mijn FB-vrienden gelijkstel aan de
drammerige verleidingstactieken van
de reclamemakers. Nee, beslist niet. Hun
scherpe, humoristische of juist melan
cholieke observaties, hun filmpjes en
linkjes naar opmerkelijke berichten, de
muziek die ze delen, ja zélfs hun baby
foto's zijn mij allemaal even lief. Maar
juist omdat ze zo welbespraakt, geestig
en smaakvol zijn, en daarbij de mooiste,
liefste baby's ter wereld hebben, is het
bijna onmogelijk mij van hun zielen
roerselen los te rukken.
De algoritmen van Facebook zijn doel
bewust zo geprogrammeerd dat ze een
verslaving in de hand werken. Het bedrijf
wil het liefst dat we de hele dag over onze
tijdlijn dwalen. In mijn geval werkte dat.
Op elk onbewaakt moment greep ik mijn
iPhone om langs al die geweldige postjes
te swipen. Zoals ik vroeger als ik schreef
bij elke denkpauze een sigaret opstak, zo
obsessief Facebookte ik nu. Tijdens ge
sprekken - van die ouderwetse, analoge
conversaties waarbij je tegenover elkaar
staat en om beurten je mond opent -
tuurde ik regelmatig op mijn schermpje
om te zien of er verse likes waren. Ik kon
mijn kinderen tijdens het diner berispen
- 'geen telefoons aan tafel!' - terwijl ik
zelf toch nog een berichtje tikte. Als
een film of serie eventjes wat minder
spannend was, had ik de gsm al in
mijn hand. Zelfs als ik las verloor ik het
schermpje zelden uit het oog.
Het leven bleek uit een aaneenschake
ling van onbewaakte momenten te be
staan, die bovendien steeds langer leken
te duren. Je zou het obsessief kunnen
noemen, wellicht zelfs verslavingsge-
voelig. In elk geval kreeg ik steeds vaker
het gevoel dat Facebook als een digitale
vampier mijn ziel leegzoog. Aandacht
moet je concentreren, vriendschap be
perken en tijd is te schaars om gedachte
loos te verdrijven.
Afkickverschijnselen
De vampier bestrijden bleek kinderlijk
eenvoudig. Er kwamen geen houten
staken, crucifixen of zilveren kogels aan
te pas, de Facebook-app van mijn telefoon
en tablet verwijderen bleek afdoende. De
verwachte afkickverschijnselen bleven
uit. Hoewel ik de hele week achter mijn
computer doorbreng, blijkt de aanvech
ting daarop te Facebooken nihil. Kenne
lijk was het vooral de combinatie van
Facebook en iPhone die funest uitpakte.
Mis ik het dan helemaal niet?
Nou ja, soms bekruipt mij het gevoel
dat ik mijzelf buiten de wereld heb ge
plaatst. Dat ik een zonderling ben, aan
wie de wereld goeddeels voorbijgaat.
Zoals bij veel freelancers, was Facebook
mijn koffieautomaat, de plek om op
maandagochtend (en alle andere ochten
den van de week) op het werk een beetje
bij te kletsen. Nu voelt het zo nu en dan
alsof ik verderop in de gang met een
bakje kapsoneskoffie uit het espresso
apparaat, vruchteloos poog iets van de
conversatie op te pikken.
Ze lijken mij ook niet te missen, daar
bij Zuckerbergs koffieautomaat. Op Face
book gaat het leven gewoon verder als je
er niet meer bent. Het is alsof ik
onzichtbaar ben geworden.Gelukkig heb
ik die Signal-groep nog. Daarop zitten vijf
echte vrienden die zo nu en dan iets van
zich laten horen. Regelmatig spreken we
er af om naar de kroeg te gaan. Er geldt
één regel: géén telefoons. 41
magazine 43
WG
