'Als we dorst hadden kregen we
water uit de kruik in ons bed'
COUPURE 1
9
Kees van der Maas
was gymnasiast,
toen het water in
Zierikzee kwam. Op
de hoeken van de
straten kolkte het.
Dat was spannend,
avontuurlijk.
Deel uw
persoonlijke
verhaal
26 JAN t/m 24 MRT 2018
BIJ U IN HET THEATER
www.theaterzeelandia.nl
Vanuit Concordia heb
ben we zicht op het
Havenpark. Kees van
der Maas was hier op
die roemruchte eerste
februari van 1953. Toen stond het
hele park blank. Aan de noordkant
woonde een oom van hem, naast
het Vrijpoortje, in het monumen
tale pand 'In de witte Swaen'. Dat
stortte volledig in, net als het
poortje. Na de Ramp is het huis in
originele, zeventiende-eeuwse stijl
herbouwd, met gevelsteen en an
dere ornamenten. Niet van oud te
onderscheiden.
In het Zeeuwse krantenland is
Kees van der Maas een bekende
naam. Van 1956 tot 1997 was hij aan
de PZC verbonden, waarvan ze
ventien als hoofdredacteur. Nu
woont hij in 's-Heer Abtskerke.
Maar hij is een geboren Zierikzeeë-
naar. Zoon van de horlogemaker
annex goud- en zilversmid in de
Poststraat. Vijf zussen had hij, vier
waren er ouder, eentje jonger. Van
der Maas was vijftien jaar toen het
water in de stad kwam. In die tijd
zat hij op de gymnasium-afdeling
van de Rijks-HBS. De school viel
meteen stil, de dagen na de waters
nood. Pas na de zomervakantie
werden de lessen hervat. Het was
een kleine school, met honderd
vijftig leerlingen. Er waren twintig
gymnasiasten. Toen hij eindexa
men deed was hij de enige alfa.
Van der Maas vertelt dat Schou-
wen-Duiveland zeer vertrouwd
was met water: „We hadden de
inundatie meegemaakt, in 1943.
Toen is ons gezin geëvacueerd, we
woonden twee jaar in 's Graven
moer, in de buurt van Breda.
Schouwen-Duiveland was altijd
een echt eiland. Je had in Zierikzee
ook daadwerkelijk dat gevoel. Als je
ervan af wilde, had je hoe dan ook
met water, met veerboten te ma
ken. Naar Anna Jacobapolder, naar
Kats. Het was lange tijd zo, dat de
frequentie van de veerboten de
omvang van het toerisme
bepaalde. Er ging ook een boot van
Zijpe naar Numansdorp. Schou
wen is altijd op Rotterdam gericht
geweest. Je had hier een lijn van de
RTM, de Rotterdamse Tram Maat
schappij. Die is met de Ramp ver
dwenen."
„Op zaterdag 31 januari waaide
het al erg hard. Ik ben gaan kijken
bij het Havenkanaal. Het water
stond hoog, tot op de kades, er wer
den al vloedplanken ingezet om te
voorkomen dat het water in de naar
beneden lopende straatjes zou ko
men. 's Nachts bleek dat de vloed
planken het water niet konden te
genhouden, het spoelde eronder
door of de planken braken. Wij
woonden tegenover het oude stad
huis, op een wat hoger punt, bij ons
kwam het water niet. Omdat het
carillon van het stadhuis en de
klokken in onze winkel voor heibel
zorgden, duurde het even voor wij
de sirenes hoorden. Het was toen 2
of 3 uur in de nacht. Vijftig tot zes
tig meter bij ons vandaan kolkte
het water. We hoorden dat er in de
lager gelegen delen precaire situa
ties waren, dat er mensen waren
omgekomen. In het stadhuis waren
de wethouders present, dat konden
we zien, en politie en brandweer
waren volop in actie. Ik ging kijken
op de straathoeken, waar het water
stroomde. Dat was spannend,
avontuurlijk. Op het Havenplein en
rond de Grote Kerk werd vee sa
men gebracht. Schouwen-Duive
land was anderhalve dag van de
buitenwereld afgesloten, van zon
dagnacht tot maandagavond. De
eerste ochtend van de Ramp
hoorde je op de radio alleen verha
len over Dordrecht, de Zuid-Hol
landse Eilanden. Wij zaten op een
totaal vergeten eiland."
Dijkherstel
„Het een interessante tijd. We wer
den weer geëvacueerd, in juni 1953
keerden we terug. Ik ben toen rond
gaan kijken wat er te doen viel. Er
was inmiddels een Dienst Dijkher
stel Schouwen-Duiveland opge
richt. Die zat in 's Lands Kamer op
het Havenpark. Daar kreeg ik een
vakantiebaantje, ik hielp bij het op
zetten van het archief van de afde
ling voorlichting. Er waren duizen
den mensen ingezet om de dijkga-
ten te dichten. Voor hen werd een
speciaal contactblad geschreven. Ik
heb daar in die zomer veel verslag
gevers ontmoet. Alfred van Sprang,
Arie Kleijwegt, Herman Felderhof,
Siebe van der Zee. Ook fotografen
als Cas Oorthuys en Aart Klein. Het
was mijn kennismaking met de
journalistiek. De volgende stap was
dat ik me na mijn eindexamen
meteen bij PZC-hoofdredacteur
Leertouwer heb gemeld."
EXACTE SPEELDATA -LOCATIES
donderdag 25 januari 2018
PC
Wij zaten op een vergeten eiland
Jan van Damme
Zierikzee
Kees van der Maas in Zierikzee: ,,'s Nachts bleek dat de vloedplanken het water niet konden tegen
houden." FOTO MARIEKE MANDEMAKER
Mik was 6 jaar en
woonde in Zierik
zee met mijn vader
en moeder en mijn
zusje van 3 jaar.
Zaterdag 31 januari
waaide het heel hard. Mijn zusje
en ik werden die avond gewoon
naar bed gebracht door mijn moe
der. Mijn vader en moeder hadden
bezoek en ze gingen naar bed
toen de visite weg was. Dat was
ongeveer om 12 uur.
Toen ze naar bed gingen stormde
het heel erg hard. De kolenkachel
waaide uit. Om ongeveer 1 uur
's nachts werden mijn vader en
moeder wakker en ze maakten
mijn zusje en mij ook wakker.
Vlak daarna werd er gebeld en
stond mijn opa voor de deur. Hij
kwam ons waarschuwen voor het
water. Hij had vloedplanken aan
gebracht bij de haven en hij zag
dat het water daar overheen zou
komen. Mijn vader is ook nog
gaan kijken of hij kon helpen,
maar toen kwam het water al heel
hard de straat instromen. Mijn opa
is toen bij ons gebleven, want hij
kon niet meer terug.
Aan de achterkant van ons huis,
waar de keuken was, is de muur
weggeslagen, dus het water
kwam heel snel naar binnen. Die
nacht kwam het water op één
traptree na tot de bovenverdie
ping, waar we allemaal sliepen.
We hebben de hele nacht boven
gezeten. Als we dorst hadden kre
gen we een beetje water uit de
kruik die bij mijn zusje in bed was
gelegd. Eten hadden we niet
boven. We zaten met ons vijven
op het bed van mijn vader en
moeder. Buiten zagen we allemaal
dingen langs drijven: tafels, stoe
len, bedden, hout. Ook van ons
was alles weggespoeld door het
water: alle meubels, de radio,
foto's, speelgoed en onze kleren.
We hadden alleen de kleren nog
die we die zaterdag aan hadden.
Onze wc stond in de tuin en die is
ook weggespoeld.
's Morgens heel vroeg zakte het
De redactie is op zoek naar
persoonlijke verhalen over de
Watersnoodramp. De bijdragen
die we ontvangen, plaatsen we
op onze website. U kunt uw
verhalen mailen naar
web@pzc.nl.
water. Mijn vader en opa hadden
lieslaarzen. Ze hebben eerst mijn
zusje en mij op hun schouders
naar een kerk gebracht. Ze had
den een lange stok, waarmee ze
onder water naar gaten in de
weg konden voelen. Daarna heeft
mijn vader mijn moeder ook op
zijn schouders
naar die kerk ge
dragen.
Getuigenis uit de
collectie van het
Watersnood
museum
w
THEATER
Een bijzonder theaterstuk over de
watersnoodramp van 1953 met Marlies
Hamelynck en Bram Kwekkeboom
"Toekijken bij dit spel wordt bijna letterlijk
adembenemend." - Willem Nijssen, PZC