kke eers
Vraag het onze specialisten
24
René Diekstra
Clowns Mensen met dementie vrolijken op van muziek.
De CareClowns haken daarop in. Met Olga en Jaja naar
verpleeghuis Ter Weel in Goes: „Die clown heeft een goede
stem, maar kan 'm niet beheersen."
In de karaktervorming van de meest
succesvolle man op deze planeet
moet iets zijn misgegaan.
Onlangs vroegen mijn studenten - de aan
leiding was dat hij nu een jaar president
is - wat ik vind van Donald Trump. Mijn
antwoord 'hij is de meest succesvolle man op
deze planeet' riep verbouwereerde reacties op.
'Op zijn curriculum staat', legde ik uit, 'zeer ver
mogend zakenman, invloedrijk televisiepresen
tator en boekenschrijver, en President van de
Verenigde Staten. Hoe succesvol wil je het heb
ben?'
Dat leidde tot nadenkstilte. Die ik zelf ver
brak door te zeggen 'maar dat is niet het enige
wat ik van hem vind. Als leider vind ik hem ook
een van meest respectloze en schadelijke voor
beelden die er momenteel rondlopen. Schelden,
razen, tieren, dreigen, aanranden, liegen, be
driegen en pesten, hij permitteert het zich alle
maal. In zijn karaktervorming moet iets vrese
lijk mis zijn gegaan.
Want je kunt zijn
levenshouding ty
peren met deze ene
zin waarvan hij in
de loop der jaren
maar niet genoeg
heeft gekregen die
te pas en te onpas te
herhalen: The only
sin is not to win.
Winnen is het
enige dat telt. Als
hij verliest, dan is
het omdat anderen
De logica
van Trump is
de logica van
de economie,
de logica
van nemen
hebben vals ge
speeld. Om te winnen is alles gepermitteerd,
want the winner takes it all. Vanuit deze win
naarsoptiek geldt: ikke eerst! Trump heeft dat
behendig omgezet in zijn slogan Americafirst!,
die niets anders is dan een politieke verpakking
van zijn persoonlijke 'ikke eerst'.
Dat laat zich duidelijk aflezen aan zijn milieu-
politiek. Hij moet niets hebben van het akkoord
van Parijs, bedoeld om de uitstoot van schade
lijke gassen en stoffen wereldwijd terug te drin
gen. Voor hem geldt niet: 'wat moeten we aan
de aarde geven zodat deze ook voor toekomstige
generaties leefbaar zal zijn?' Voor hem geldt:
'wat kunnen wij Amerikanen uit de aarde ne
men om onze economie zo winstgevend moge
lijk te laten draaien?' De logica van Trump is de
logica van de economie, de logica van nemen.
Volgens die logica gaat het er vooral om dat je
nu succes hebt, in de zin van rijkdom, bezit, sta
tus. Daartegenover staat de logica van geven.
Dat is de logica van de mens die zich niet af
vraagt wat deze planeet of anderen mij te bie
den hebben, maar wat ik deze planeet of de
mensen om me heen te bieden heb. In het span
ningsveld tussen deze twee logica's staan de
volgende vragen. Wat wil je zijn: een succesvol
of een goed mens? En wat doe je als beide niet
verenigbaar zijn? Bij het
verlaten van de college
zaal stond een student
even bij mij stil. 'Mis
schien goed', zei ze,
'dat we een tijdje met
Trump opgescheept zit
ten. Anders zouden we
het nu niet over deze
wezenlijke vragen
hebben gehad'.
LEESTIPS
VAN DE
WEEK
odra CareClown Olga
een deuntje aanheft
op de drempel van
een van de huiska
mers, veert een oud-
I muzieklerares op.
I Ze zwaait naar de
twee rode clownsneuzen in de deur
opening en roept: „Mijn broer heeft
ook een mondharmonica!"
Het is maandag op de psychogeria-
trie-afdeling in het Goese verpleeg
huis Ter Weel. Twee van de achttien
CareClowns in Nederland (sinds kort
onderdeel van CliniClowns) treden
aan als de bewoners na de lunch wat
wegsoezen. Clowns Olga en Jaja, de
aliassen van Brenda Pronker en Eve-
line Brouwer, doorbreken de routine.
Ze kennen de bewoners niet, ook
niet bij naam. In hun vrolijke outfit
en via hun muziekinstrumenten leg
gen zij speels contact.
„Dit liedje ken ik", zegt de oud
muzieklerares als Jaja een melodie uit
haar schetterende trompetje blaast.
CLINICLOWNS
Na ons bezoek
zijn de
bewoners nog
dagenlang
vrolijk
De clowns schuiven bij haar aan. Mu
ziek opent iets in de bewoners, weet
Olga. Of het nou Hollandse meezin
gers zijn, improvisaties of een wals
op de accordeon. „Sommigen zingen
luidkeels mee, anderen openen de
ogen of tikken met een been zachtjes
op de muziek mee. Van de medewer
kers horen we soms dat mensen nog
dagenlang vrolijk zijn."
Die verandering wordt ook ge
noemd in een onderzoek van het
Louis Bolk Instituut naar het effect
van CareClowns op dementie. Tij
dens en na vertrek van de clowns to
nen mensen zich opgewekter, beter
aanspreekbaar en ze maken meer
contact met anderen. Door te
zwaaien, klappen en tikken zijn zij
niet alleen geestelijk, maar ook licha
melijk actiever.
Een van de mensen die in de huis
kamer van Ter Weel haar ogen opent,
is een vrouw met donkergrijze krul
len en een lichtroze trui. Clown Jaja
wendt zich ook tot haar tafelgenoten:
„Ik heb een ukelele." De dame neu
riet wat niet-bestaande melodieën,
waar Jaja op de ukelele de akkoorden
bij aanslaat. De vrouw kijkt tevreden,
en vervolgens vragend om zich heen.
„Raar dat hier geen koortje is." Olga,
wijdbeens op de vloer, oppert er één
samen te stellen: „Wie hebben we
hier allemaal? Sopraan, bas?"
Een man, voorover buigend in zijn
rolstoel, mompelt 'bas' en vervolgens
een onsamenhangend verhaal. Olga
complimenteert hem voor zijn
'zware stem'. Hij glimlacht. De
clowns verzamelen de vrijwilligers.
Jaja geeft de oud-muzieklerares een
banaan in handen. „We hebben een
Pasop met
een algehele
check-up
Ons panel beantwoordt al uw vragen,
over lijf en leden, hart en ziel. U beslist zelf
of uw vraag in de krant komt of niet.
dinsdag 23 januari 2018
GO
Reageren?
hartenziel
@persgroep.nl
^"esover
'T hoofdpij" en
,chtspijn_
aangezl
Alles over hoofd
pijn en aange-
zichtspijn, de
nieuwe versie van
migraïneprofes-
sor M. Ferrari en
Joost Haan, uit
geverij Prome-
theus, €24,99
Adèle. Henk van
Gelder plaatst de
stijlvolle en vrije
Adèle Bloemen-
daal in het tijds
beeld van de
jaren 50 en 60.
Nijgh Van Dit-
mar, €19,99
De 102.000
namen, een over
zicht van alle Ne
derlanders die
zijn gedeporteerd
en vermoord in
de oorlog. Boom
uitgevers, €75
RECTIFICATIE
Bij de foto van
Gytha Heins is
de naam van de
fotograaf wegge
vallen. De foto
is gemaakt door
Donald van
Hasselt.
Nagenieten
van clowns
Kirsten Bloemen
CliniClowns zet
zich sinds 1992
in voor zieke en
gehandicapte
kinderen.
Door contact te
maken en ver
beeldingskracht
in te zetten zor
gen de clowns er-
—Brenda Pronker
voor dat de kinde
ren weer even
klein kunnen zijn.
De CliniClowns
spelen in nage
noeg alle zieken
huizen met een
kinderafdeling, in
revalidatieklinie-
ken, hospices, op
scholen en online.
De clowns gaan
ook naar zorgin
stellingen voor
mensen met de
mentie, om het
isolement en de
eenzaamheid van
bewoners te
verzachten.
Een algehele check-
up van het lichaam:
wat vindt u daarvan?
Ik sta positief tegenover
check-ups bij mensen
met klachten of een ver
hoogd risico op ziekten.
Is dat niet het geval, dan
kunnen screenings
nadelige gevolgen heb
ben. Er kunnen afwijkin
gen aan het licht komen
die niets betekenen of
uitslagen die vals-posi-
tief blijken te zijn. Vaak
worden vervolgonder
zoeken aangeboden die
veel geld en stress kos
ten. Uiteindelijk moet u
zich laten onderzoeken
via de reguliere gezond
heidszorg. Meestal blijkt
er niets aan de hand te
zijn. Steeds meer parti
culiere klinieken bieden
check-ups aan. Ze
omzeilen de regels door
samenwerking met bui
tenlandse klinieken.
Laat uw huisarts bepa
len of onderzoek nodig
is.
—Rutger Verhoeff
Huisarts
Rutger
Verhoeff
Voedings
deskundige
Klaske van Norren
Liefdesexpert
Jan
Drost
