23
Over gezond leven, psychologie, familie en relaties
99 procent van de zieken heeft baat bij een gezonde levenswijze
Sterker nog: uit de studies van onderzoeker Ben van Ommen
van het Innovatiecentrum 'Leefstijl als medicijn' blijkt dat een
goede leefstijl bepaalde medicijnen overbodig kan maken.
!u\
I iljoenen Nederlan
ders herstellen van
hun ziekten als zij
hun leefstijl als
I medicijn zouden
inzetten, zegt TNO-onderzoeker
Ben van Ommen (59). Hij werkt
bij het innovatiecentrum dat
vorig jaar januari is opgezet door
zijn werkgever en het Leids Uni
versitair Medisch Centrum.
„Ik denk aan 800.000 van de
miljoen patiënten met diabetes
type 2. Zo'n 60 procent van alle
gevallen van kanker komt door
verkeerde leefstijl en voeding.
En miljoenen Nederlanders
gebruiken bloedverdunners en
cholesterolverlagers.
Geen huisarts controleert in
welke mate iemand te veel cho
lesterol aanmaakt, er te weinig
van uitscheidt of dat het eetpa
troon eraan bijdraagt. Te gek
voor woorden. 99 procent van de
zieken heeft baat bij een gezonde
leefstijl. Die ene procent bestaat
uit mensen die er niet toe in staat
zijn, bijvoorbeeld als ze een
kapotte knie hebben."
„We hebben een programma
opgezet waarmee een huisarts
sneller begrijpt hoe hij iemand
met diabetes type 2 vooruit
helpt. We testen het in Leiden en
Rotterdam. Een huisarts heeft
vaak weinig tijd. Het blijft bij een
praatje en een bloedmeting. Het
helpt als een patiënt vooraf vra
gen op de pc invult over zijn aan
doening, besteedbaar inkomen
en hoe hij in het leven staat. Het
heeft bijvoorbeeld niet veel zin
te adviseren over gezonde voe
ding als iemand in de schuld
sanering zit.
Ons programma selecteert
suggesties die de arts met zijn
cliënt kan uitwerken: wil hij of
zij meer bewegen? Welke voe
dingsadviezen passen bij deze
persoon? Dan is dit behulpzaam.
Zo verandert de klassieke zorg in
ondersteuning. Het gaat ons
erom een patiënt te laten inzien
dat hij de regie kan pakken. Lukt
dat niet dan krijg je meer bege
leiding."
„Wat wij zien is dat onze zorg-
economie diabetes type 2 in
stand houdt. Er wordt met medi
catie veel aan verdiend. Maar een
pil geneest een diabeet niet, die
houdt hem afhankelijk.
Als ik met een insulinegebrui-
ker zijn eetpatroon verander, is
de kans groot dat hij het in een
week kan laten liggen. Ik ken
„Niet roken, stress verminderen,
goede voeding en voldoende be
wegen en slapen. Ons lichaam
wordt er robuuster door."
mooie, dramatische verhalen van
genezingen. Ja, genezen! Maar er
blijven ook altijd mensen bij wie
de schade in het lichaam niet
volledig kan worden hersteld."
„Klopt. Als wij succesvol zijn
met dit programma neemt de
omzet van medicatie sterk af. We
weten ook dat een gezonde leef
stijl hart- en vaatziekten voor
komt, al zijn die maar ten dele
terug te draaien. Bij veel ziekten
beschikken we nog niet over vol
doende bewijs dat leefstijl je kan
genezen. Bij MS, reuma en darm
ziekten kunnen we met de
beschikbare aanwijzingen een
hype veroorzaken, maar we mis
sen nog een wetenschappelijk
fundament.
De bewijsvoering is lastig,
omdat voeding razend ingewik
keld is en er niet dezelfde miljoe
nenbudgetten voor zijn als voor
de ontwikkeling van medicijnen.
Wat mij betreft gaan we naar
een samenleving waarbij men
sen hun eigen gezondheidsdata
beheren. Zodat ze tegen groente
en fruitkwekers kunnen roepen:
Kijk, dit zijn mijn gezondheids-
gegevens, vertelt u mij maar
welke groenten en fruit ik daar
het best bij kan eten."
Ik ken mooie,
dramatische
verhalen van
mensen die
genezen
door hun
leefstijl
„Nee, dat is te simpel. We leven
in een abnormale omgeving.
Want de calorieën stralen ons
toch overal tegemoet? Ons li
chaam reageert erop zoals het
hoort te reageren, maar het kan
met al die calorieën en koolhy
draten niet altijd veerkrachtig en
gezond blijven. Dat doen we
onszelf aan. Wie denkt dat boon
tje om zijn loontje komt, ontkent
dat de één genetisch anders
schakelt dan de ander."
„We zullen de opleidingen en
bijscholingen van artsen serieu
zer moeten nemen."
„We richten ons ook op hart- en
vaatziekten. Als de zorg de draai
maakt naar 'leefstijl als medicijn'
en dus naar eigen regie, kunnen
we grote stappen maken."
dinsdag 23 januari 2018
GO
Tem je
ziekte met
een andere
leefstijl'
Cathérine van der Linden
Wat doet u eraan?
Weet een patiënt dit dan niet?
Wat verstaat u onder gezond
leven?
Neemt u farmaceuten de wind
uit de zeilen?
Ben van Ommen:
„Het zou mooi zijn
als mensen aan de
groenteboer kun
nen vragen aan
welke groente hun
lichaam behoefte
heeft."
FOTO SHODY CAREMAN
Komt boontje om zijn loontje
wat leefstijl betreft?
Hoe maak ik werk van mijn
leefstijl als mijn huisarts zegt:
'ik richt me op het behandelen
van ziektes, niet op preventie?
Wat doen jullie dit jaar?