Ifc
9
ruggaan naar IS-gebied.
Het is onverteerbaar voor de fa
milie van de kinderen in Syrië. Zij
kunnen alleen maar blijven vragen
of Nederland gehoor wil geven aan
de oproep van Koerdische strij
ders. De zus van één van de moe
ders die in een kamp verblijft: „Ik
smeek de overheid de kinderen te
rug te halen, om meer te doen dan
afwachten of ze een consulaat be
reiken. De kinderen zijn Neder
lands en ze hebben aandacht no
dig, liefde, warmte en voedsel.
Hun levens staan op het spel, ter
wijl zij nooit een keuze hebben
gemaakt. Zelfs hun eigen moeders
zeggen, 'laat ons desnoods ach
ter'."
Gapend gat
„Alles." Dat zou een oom van
neefjes en nichtjes in een kamp er
voor over hebben ze weer te zien.
„Als ik het op kon lossen met een
tweede hypotheek, zou ik die ook
nemen." In de familie heerst
machteloosheid en er is een ga
pend gat. De tante denkt eraan, als
haar dochtertje geen groente wil
eten. De familie viert geen feesten
meer met elkaar, omdat de opa en
oma het niet aankunnen zo duide
lijk te zien wie er ontbreken. Als
de oom zijn kinderen instopt, ex
tra stevig, voelt hij verdriet voor de
anderen.
En opa Klaas moet onder ogen
zien hoe de droom over zijn oude
dag - gewoon opa zijn en genieten
van een huisje in het Egyptische
Hurghada - uiteindelijk zijn
nachtmerrie werd. Het was in zijn
vakantiewoning dat Mandy haar
Egyptische echtgenoot ontmoette,
die haar meenam naar het kalifaat.
„Al het mooie is er af." En Klaas
rest niets dan daarover vertellen,
ook al doet hem dat nog zo veel
pijn. Hij spreekt niet over Mandy.
Over haar kan hij kort zijn, zij ver
dient straf. Hij vertelt over zijn
kleinkinderen, die het zo goed de
den op school, die hij cadeaus gaf
voor hun verjaardag. De kinderen
die niets te kiezen hadden.
werden vervangen door andere
strijders. Er zijn ook Nederlandse
stellen die bij elkaar bleven. Som
mige vaders hebben ervoor geko
zen bij IS te blijven, op het laatste
stuk land aan de Syrisch-Irakese
grens dat de terreurbeweging nog
in handen heeft. Anderen zijn ge
sneuveld of het is onduidelijk
waar ze zijn. Wel duidelijk is dat
veel Nederlandse kinderen daar
zijn geboren: familieleden gaan er
vanuit dat het officiële aantal van
honderd kinderen met tenminste
tien verhoogd kan worden.
Onderzoek
Als opa Klaas aan hen denkt,
spoelt het verdriet over hem heen.
„Het begint als ik mijn ogen open
doe. Ik sta ermee op en ga ermee
naar bed. Mandy is mijn enige
kind, elke dag denk ik aan de
kleinkinderen. Als ik mijn dochter
iets kon vragen, zou het maar één
ding zijn: waarom?"
Hoewel naar de behandeling van
in Irak gedetineerde strijders en
vrouwen onderzoek is gedaan, wil
of kan geen humanitaire of men
senrechtenorganisatie uitspraken
doen over het leven in de Syrische
kampen, die worden bewaakt door
bewapende Koerden.
Toch zijn er berichten over Ne
derlandse verhoren die in dat ge
bied zijn afgenomen. Dat zou erop
wijzen dat ons land er actiefis en
wel degelijk toegang heeft tot de
kampen. De geheime dienst AIVD,
de voornaamste kandidaat voor
dergelijke verhoren, geeft geen
commentaar.
Nederland heeft de plicht om te
kijken of staatsburgers in gevan
genschap goed behandeld worden,
of hun rechten worden gerespec
teerd en of ze toegang hebben tot
een advocaat, zegt Sarah Leah
Witson van Human Rights
Watch. De executive director voor
het Midden-Oosten was deze
week nog in Nederland was om te
praten over mensenrechten. „Voor
Europese strijders en hun vrou
wen gelden dezelfde regels als
voor mensen die gevangen wor
den genomen nadat ze drugs heb
ben gesmokkeld."
Eigen kracht
Waar de familieleden ook aan
kloppen, Nederland geeft aan geen
actieve rol te willen spelen om
vrouwen en kinderen terug te ha
len. Zij moeten op eigen kracht
een consulaat in Turkije bereiken.
Pas dan worden papieren en de
reis naar Nederland geregeld. Dat
is het officiële Nederlandse beleid.
Opa Klaas zat tegenover toen
malig vice-premier Asscher om
aan te kaarten wat dat betekent
voor zijn kleinkinderen. Hij sprak
ook nationaal coördinator terroris
mebestrijding Dick Schoof erop
aan. „Iedereen leeft mee, als vader,
als moeder, maar er gebeurt niets."
Dat terwijl de Koerden die de
kampen in Noord-Syrië beheren
er in de media op aandringen dat
landen, ook Europese, vragen om
uitlevering van vrouwen en kin
deren. Dan kunnen die landen
hun onderdanen komen halen,
Hun levens staan op
het spel, terwijl zij
nooit een keuze
hebben gemaakt
zeggen ze. De Russen deden dat
bijvoorbeeld al. Ook Indonesië zou
al enkele vrouwen hebben terug
gehaald. Frankrijk, dat honderden
uitreizigers kent, stelt 'elke zaak
apart te bekijken'.
De Koerdische YPG, de baas in
het gebied, reageerde deze week
niet op vragen van deze krant over
de vluchtelingenkampen. De
Koerden zouden de Europese
vrouwen vasthouden omdat ze
bang zijn dat ze anders weer te-
zaterdag 20 januari 2018
GO
kinderen van het kalifaat
Kinderen in vluchtelingen
kampen in Syrië. Onder hen
waarschijnlijk zo'n honderd
kinderen van Nederlandse
jihadgangers. De kinderen
leven onder erbarmelijke
omstandigheden.
FOTO'S GETTY IMAGES/ REUTERS/AFP
-Tante van kalifaatkinderen
