Vervolg lezen
Met typisch 15ril se humor en ironie
snijdt (lardam serieuze thema's aan
schrijver leest
JANE GARDAM
Een onberispelijke man
delingen van de andere personages,
waardoor ze listig op elkaar reageren,
elkaar aanvullen, of elkaar tegenspreken.
Gardam laat de boeken met elkaar reso
neren, door bepaalde zinnen of scènes
terug te laten komen; soms in (bijna)
precies dezelfde formulering, soms juist
net vanuit een ander perspectief. Ook
zitten er mooie spiegelscènes in, zoals de
evacuatie van Feathers en Veneering aan
het begin van de Tweede Wereldoorlog.
Feathers vertrekt tegen heug en meug
naar zijn vader in Singapore, maar vlak
voor aankomst blijkt Singapore ingeno
men door de Japanners en moet hij terug
keren naar Engeland. Veneering besluit
juist de boot naar Canada niet te nemen,
en ontsnapt daardoor aan de dood. Iets
wat Terry's zoon Harry later trouwens
ook overkomt, als hij een vlucht niet
haalt en dat bewuste vliegtuig neerstort.
Met een wreed gevoel voor humor laat
Gardam Terry denken dat de eer een even
goede afgestudeerde advocaat te zijn als
Feathers 'bijna net zo verschrikkelijk [is]
als de gedachte dat ik een vrouw met
hem zou delen. Maar ik kan me niet
voorstellen dat zoiets ooit mogelijk
zou zijn'.
Liefde, passie en trouw
Met de typisch Britse onderkoelde
humor en ironie worden wel degelijk
serieuze thema's aangesneden. Gardams
romans gaan niet alleen over de teloor
gang van de oude wereld, maar ook over
de invloed van jeugd en opvoeding op
een mensenleven; over diepe verwondin
gen; over liefde, passie en trouw; over
kennen en gekend worden; over vriend
schap, ouder worden en doodgaan. En dat
alles in een geestige, lichtvoetige stijl met
sprankelende metaforen (zoals een hand
schrift 'dat leek op een kleine spin die
over het dikke papier zwierf en flauw
viel', of documenten die uit een kast vie
len 'als braaksel over de vloer').
Mooi van Laatste vrienden is dat Gar
dam ook allerlei bijfiguren uit de eerdere
delen naar de voorgrond schuift. „Er
waren nog te veel losse eindjes," zegt
Gardam, „en ik wilde ook graag schrijven
over de kleinere personages. Ik was nogal
op ze gesteld geraakt. En als je het
mij vraagt, zijn er in het leven eigen
lijk geen bijfiguren.
Iedereen heeft zijn
functie."
Old Filth was Gardams redding in de
periode dat haar man stervende was ten
gevolge van alzheimer en haar dochter
niet lang daarna overleed aan borstkan
ker. De personages sleepten haar door die
moeilijke tijd. Komt er nog een deel vier?
Gardam lacht. „Ik weet het niet. Ik zou
graag een roman schrijven over Isobel
Ingoldby. Een vreemde, enigszins
sprookjesachtige figuur. Er valt nog zo
veel aan haar te ontdekken. Maar ik weet
niet of ik voldoende uithoudingsvermo
gen heb om al die passie tegemoet te
treden. Misschien ben ik er een beetje te
oud voor. Maar ik heb er wel veel over
nagedacht... Ik zou het graag doen." <1
Ik lees nu...
Wat veel indruk
maakte is...
Als ik schrijf,
lees ik...
Waar ik maar niet
doorheen kom...
lezen
TERUGKEER
Vfkl
FLORENCE
FLORENCE
In Terugkeer van Florence
ontvlucht een vrouw haar
familie. Haar zoon maakt in
deze roman van Sana Krasi-
kov net zo'n soort reis.
(De Geus, €25)
NAPELS
Een tenor ligt dood in zijn
kleedkamer in het San
Carlo Theater. Ricciardi
wordt op de zaak gezet.
Thriller van Maurizio de
Giovanni. (Xander, €20)
Van Kira Wuck verscheen deze
week de dichtbundel De zee
heeft honger.
Een onberispelijke man, Een trouwe vrouw
en Laatste vrienden zijn verschenen bij
uitgeverij Cossee, €23.
Kinderen van het ruige land
van Auke Hulst. Het
wachtte al jaren op de sta
pel boeken die ik verza
melde om te lezen tijdens
het schrijven van mijn
roman. Dit boek sluit aan
op de jeugd die mijn ou
ders hadden, waarin over
leven centraal stond.
Mammie van de Zuid-Afri
kaanse Ronelda Kamfer. Ik
lees er af en toe een ge
dicht uit, het zijn rauwe
ontroerende vertellingen.
Haar taal raakt mij.
zoveel mogelijk verschil
lende stijlen. Vooral met
poëzie vind ik dat fijn.
Zodat ik niet door één
schrijver beïnvloed raak.
Het kaartenhuis van Mark
Danielewski. Ik had een
boekenclub die door dit
boek uit elkaar is gevallen,
omdat we er niet door
kwamen. Nu drinken we al
leen nog maar samen wijn.
181 zaterdag 20 januari 2018
