II
Stavenisse, op het uiterste puntje van Tholen. Voor buitenstaanders het eind
van de wereld. Wie er woont, wil nooit meer weg. Van vergrijzing is nauwelijks
sprake. Steeds meer jonge gezinnen strijken er neer. Ook van buitenaf.
12 WEE
100% ZEEUW STAVENISSE A
Oo/'e en menne da gae nie
saemen - Je kunt geen twee
dingen tegelijk doen
Als je op zondag de
auto gaat wassen,
kan niet iedereen dat
waarderen
Het dorp aan de Ooster-
schelde vormt een
hechte gemeenschap.
Wie zoekt naar een
bruisend dorp, kan
beter doorrijden naar Sint-Anna-
land. Ondernemingsgezind zijn ze
in Stavenisse evenmin. En ook een
rijk verenigingsleven ontbreekt.
Toch is de saamhorigheid in het
dorp groot. „In Stavenisse hebben
we nog wat voor elkaar over", zegt
Joke van der Pol.
Van der Pol is import. Als twin
tiger kwam ze voor de liefde uit
Rotterdam-Zuid naar Stavenisse.
Inmiddels zijn we veertig jaar ver
der. Voor geen goud wil de uit
baatster van dorpshuis De Stove
nog terug naar de stad. „Als ik van
uit Brabant de Thoolse brug pas
seer, kom ik thuis." Joke runt het
dorpshuis samen met Cobie Wes-
stromingen in het dorp, de Gere
formeerde en Hervormde kerk. Of
dat een gevolg is van de Ramp van
t953 durft De Rijke niet te zeggen.
Met 153 doden was Stavenisse het
zwaarst getroffen dorp van het ei
land. Het zeewater bereikte een
hoogte van 3,20 meter. Een marke
ring op de Hervormde kerk, mid
denin het dorp, herinnert daar 65
jaar later nog aan. Het aantal Sta-
venissenaren dat de Ramp bewust
heeft meegemaakt, neemt lang
zaam af. De Rijke maakte de nacht
mee als 5-jarige jongen. Die nacht
staat in zijn geheugen gegrift. „In
Stavenisse werd lang niet gespro
ken over de Ramp", zegt De Rijke.
„Tot vijftien jaar geleden tijdens
de herdenking. Pas toen kwamen
de gesprekken op gang." De Rijke
dorp. „Hier komt Stavenisse sa
men. Er wordt van alles georgani
seerd. Zoals spelletjes voor de
jeugd, door Jeugdhonk Tonk. De
EHBO-vereniging komt hier sa
men voor vergaderingen."
Kampen EHBO-verenigingen in
andere dorpen met teruglopende
ledenaantallen, Stavenisse bewijst
dat het ook anders kan. De afgelo
pen jaren is het aantal leden fors
toegenomen, met opvallend veel
jonge vrouwen. Leanne Bentschap
Knook (28) is er daar een van. Dat
Stavenisse slechts een supermarkt
en een schoenmaker van ver in de
negentig telt, ziet ze niet als een
bezwaar. „Als je hier opgroeit,
U weet je niet beter. Je
moet overal voor rij
den. Dat is gewoon
zo." Aan de andere kant krijg je er
veel rust en ruimte voor terug. Van
vergrijzing is geen sprake. Niet bij
het handjevol verenigingen en
niet in het dorp. „Steeds meer
jonge gezinnen strijken neer in
Stavenisse", zegt Tinus de Rijke,
secretaris van de EHBO-verening.
„Zelden staat hier een huis lang te
koop. Negen van de tien keer trekt
er een jong gezin in." Waar andere
scholen in dorpen met minder dan
2.000 inwoners de deuren moeten
sluiten, heeft Stavenisse twee goed
gevulde basisscholen, een open
bare en reformatorische. Van
krimp is evenmin sprake. De Re-
hoboth-school vervult een regio
functie en zit zelfs in de lift met
meer dan tweehonderd leerlingen.
De meeste Stavenissenaren zijn
honkvast. De een blijft zijn hele
leven in het dorp wonen, een an
der keert na de studie terug. Zoals
de 31-jarige Annemarie Koopman.
Studeerde verpleegkunde in Rot
terdam, woonde tijdelijk op ka
mers, maar wist niet hoe snel ze
terug moest keren naar Stavenisse.
„Als ik behoefte heb aan de stad,
zoek ik het op." Van der Pol en
Bentschap Knook geven toe dat
Stavenisse voor buitenstaanders
misschien niet het meest toegan
kelijke dorp is. „Het hangt af van
hoe je je opstelt. Als je op zondag
de auto gaat wassen, kan niet ie
dereen dat waarderen. We hech
ten hier veel aan onze normen en
waarden." De saamhorigheid is
groot. Ook tussen de twee geloofs-
zaterdag 20 januari 2018
Stavenisse
is het einde
Timo van de Kasteele
Deze krant onderzoekt in de
serie '100% Zeeuw' het Zeeland-
gevoel, dat volop leeft en breed
wordt uitgedragen. Vanwaar die
trots? Wat onderscheidt ons van
de rest? En vooral: wat maakt ie
mand tot een 'echte' Zeeuw?
-Leanne Bentschap Knook
Tinus de Rijke.
H
Volgens onderzoek uit
2013, uitgevoerd door ZB
Planbureau en Bibliotheek
van Zeeland, beheerst 88
procent van de inwoners
van Stavenisse de streek
taal. Daarmee is het na
Oostdijk de meest dialect
sprekende kern van de pro
vincie. Ook bleken de inwo
ners zeer honkvast: 62 pro
cent gaf aan altijd in Stave
nisse te hebben gewoond.
Dat is het hoogste percen
tage in heel Zeeland.
Volgende week zaterdag in dit
weekendkatern de negende afle
vering van de serie '100% Zeeuw'
over het belang van streektaal in
Zeeland.
I m- -