(W
VENETIE
van de stad, maar de wind, de kou en de zee
trekken slierten ochtendmist over het
Canal Grande, de belangrijkste verkeers
ader van de autoloze stad. Het ritueel
brengt een vochtigheid mee die onge
merkt in je kleren gaat zitten en daarna
onder je huid. Vanaf de Punta della Do-
gana, het oude douanehuis, is er fraai
zicht op het stadshart met de koepels van
de San Marco-basiliek, de facade van het
Dogenpaleis en de kaarsrechte klokken
toren.
Het is een kwestie van geduld tot de
zonnestralen sterk genoeg zijn om zich
een weg door de nevel te banen. Het is
een meesterlijk schouwspel, een levend
schilderij. Als de zon succes heeft, komen
de contouren van de stad langzaam uit
het niets tevoorschijn. Eerst in vage,
grijze vormen, daarna steeds een beetje
helderder.
de zomermaanden. Op de pleinen zijn
de meeste terrassen verdwenen, aan de
kades wapperen geen rokjes en van een
uitgelaten sfeer op de kanalen is geen
sprake. Niet de 30 miljoen toeristen die
hier jaarlijks komen, bepalen het tempo,
maar de wind, de kou en de zee. Bij vloed
ademt de stad diep in, bij eb geduldig uit.
Elke winterdag opnieuw.
Wie heel goed kijkt, ziet hoe de talrijke
kanalen zich telkens opnieuw vullen. Net
zo lang tot de gondeliers bij elke brug
moeten bukken. Hun ranke vaartuigen
glijden daarna weer geruisloos door het
oude centrum. Alleen het geluid van de
de 19de eeuw namen hun werken mee
naar hun thuisland. Daardoor is er in heel
Venetië, voor zover bekend, geen enkel
werk van William Turner te zien, een
van de eersten die de stad vooral als een
'gevoel' schilderde. En dat is precies wat
Venetië in de winter is: geen hippe stad
vol bezienswaardigheden, maar een ge
moedstoestand. Gelukkig hangen in het
museum Ca' Rezzonico wel twee prach
tige stadsgezichten van zijn Italiaanse
collega Canaletto.
beetje rust zoekt, moet je buiten de wijk
San Marco zijn. Maar ja, juist daar, in het
hart, bevinden zich de herinneringen aan
Niet de toeristen bepalen in dit seizoen het ritme
peddel weerkaatst tussen de gevels in
hun gebleekte aardetinten. Slechts een
enkele keer klinkt het gezang van een
gondelier; een melancholisch liedje
over een gebroken hart of het lot van de
gevallen grootmacht.
Hoe rijk Venetië ooit geweest moet
zijn, wordt duidelijk in de musea. On
danks de strooptochten van eerst Napo
leon en daarna de Habsburgers, puilen ze
nog altijd uit van de meesterwerken. In
de Gallerie dell'Accademia, het Dogen
paleis, de kerken, kloosters en palazzo's.
De meeste buitenlandse artiesten van
het rijke verleden. Hier werd in 828 het
lichaam van heilige Markus begraven. Op
de plek waar zich nu de basiliek bevindt.
Hier vierde de republiek zijn triomfen.
Hier leed ze haar nederlagen.
Vanaf de campanile, de klokkentoren
naast de basiliek, is er uitzicht over de
oude stad op het water. Het is een puzzel
van schuine rode daken, doorsneden
door straten en vooral kanalen. Op
schaarse heldere winterdagen, wanneer
het water ijsblauw is en de gevels nog
bleker kleuren dan normaal, zijn aan de
overkant van de lagune de besneeuwde
pieken van de Dolomieten te zien.
John Julius Norwich schreef een boek
over het i9de-eeuwse Venetië, Paradijs
der Steden, en typeerde de stad als volgt:
'Het was een stad waarin het leeftempo
trager was, aangepast aan het kuieren van
de voetgangers of het voortglijden van de
gondel; waarin de zon, zo niet de hele
tijd, dan toch veel vaker scheen dan op
meer noordelijke breedten; en waarin je
schoonheid aantrof waar je ook keek.'
Kuieren zoals toen. Het is dé manier
om ook het kleine, verborgen moois van
Venetië te ontdekken. Een familiewapen
boven een oude deur, een gotisch raam,
een bruggetje waarvan de marmeren tre
den door miljoenen voetstappen glan
zend zijn gepolijst, een verstopte winkel
vol elegante handschoenen, de gedempte
klanken van een pianoconcert uit een
stadspaleis.
Het zijn deze straten die Byron in de
stijl van Casanova afstruinde op zoek
STATION
500 M
SAN MARC.0
klokkentoren BASILIEK
CA' REZZONlCO
GALLERIE DELL'ACCADEMIA
PIAZZA
san marco OOGEN"
PALEIS
.RJVA DEGU
SCHIAI/ONI
PUNTA DEU-A
DOGANA
Nee, dit is niet de feestelijke stad van
san
giorgio
maggiorre
Vergane glorie
Afgebladderde verf
'siert' de oude gevels.
Als je tijdens de drukke maanden een
Terrasje pakken
Het San Marco-plein
is in de winter
nog lang niet leeg,
maar wel stiller.
421 zaterdag 20 januari 2018 WG