Kabinet zet Eritrese diplomaat het land uit
4
Marco Kroon
liep 10 jaar
rond met een
groot geheim,
maar biecht nu
zelf op dat hij
een vijandelijke
strijder heeft
moeten doden
in Afghanistan.
Commando's
opereerden
vaak voor
de troepen uit
MARCO KROON BEKENT DODEN VIJAND
Militairen die zijn zaak kennen,
prijzen hem om zijn zuiverheid,
maar anderen zetten vraagtekens.
Waarom nu?
Wat moet Kroon hebben gedacht
toen hij op 29 mei 2009 oog in oog
stond met koningin Beatrix. Op het
Binnenhof slaat ze hem met een
ferme klap op de schouder tot Rid
der der Militaire Willems-Orde. De
hoogste onderscheiding die een
militair kan krijgen. Een unieke ge
beurtenis bovendien, omdat het
niet meer was voorgekomen sinds
de Tweede Wereldoorlog.
Kroon wordt geprezen voor zijn
moed, beleid en trouw tijdens zijn
operaties in Afghanistan. Alleen
weet koningin Beatrix nog niet al
les, blijkt nu; Kroon doodde er ook
een vijandelijke strijder.
Het incident speelde zich af in
2007. Diep in vijandelijk gebied in
Afghanistan. De opdracht voor de
inlichtingenoperatie kwam van de
militaire geheime dienst, MIVD.
Kroon mocht er met niemand over
praten. Toen niet. En nu eigenlijk
ook niet. De missie is nog steeds ge
heim. Toch kwam de oorlogsheld
AFGHANISTAN
gisteren met een opmerkelijke ver
klaring naar buiten. „Ik heb als
commandant van mijn eenheid een
vijand moeten uitschakelen die een
ernstig gevaar vormde voor de ope
ratie en ook een gevaar vormde
voor het leven van mijn mannen en
mijzelf', schrijft hij.
Melden
Jarenlang heeft hij zijn mond ge
houden over het geweldsincident,
al had hij het volgens een woord
voerder van Defensie wel volgens
de interne regels moeten melden,
ook als het om een geheime opera
tie gaat. „Maar niemand binnen
Defensie wist ervan", zegt woord
voerder Klaas Meijer.
Kroon kon niet anders en wilde
lange tijd ook niet anders, zo laat hij
optekenen door zijn advocaat
Knoops. Het lag politiek en militair
te gevoelig en het afbreukrisico was
hoog. „Ik wilde en kon de operatie
niet in gevaar brengen."
Vorig jaar verraste Kroon zijn eigen
werkgever alsnog met het gewelds
incident. Daarop is de zaak maan
denlang intern onderzocht. Afgelo
pen vrijdag deed Defensie officieel
melding bij het Openbaar Ministe
rie dat de zaak nu verder gaat on
derzoeken. De Tweede Kamer werd
vertrouwelijk geïnformeerd en nu
treedt ook Kroon dus zeifin de pu
bliciteit omdat hij niet wilde dat dit
nieuws zou uitlekken.
Waarom Kroon pas tien jaar na
Het wegsturen van een diplomaat
is een bijzonder zware maatregel.
De laatste keer dat ons land een di
plomaat tot ongewenst verklaarde,
was in 2012. Toen moest de Syri
sche ambassadeur vertrekken.
Minister Halbe Zijlstra van Bui
tenlandse Zaken noemt het weg
sturen van de Eritrese tijdelijk
zaakgelastigde 'een krachtig diplo
matiek signaal' aan de Eritrese
aurotiteiten, zo schrijft hij aan de
Tweede Kamer.
Het besluit van minister volgt
op Kamervragen van coalitiepar
tijen D66 en VVD. Die wilden dat
de minister het Eritrese ambassa
dekantoor in Den Haag zou slui
ten, omdat de medewerkers Eri-
treeërs dwingen tot het betalen
van een speciale belasting.
Het radioprogramma Argos ci
teerde eind december vorig jaar uit
een heimelijk opgenomen gesprek
met het hoofd van het ambassade
kantoor. Daarin wordt een Eritrese
asielzoeker gedwongen de diaspo-
rabelasting te betalen en spijt te
betuigen omdat hij is gevlucht uit
het Afrikaanse land. Anders krijgt
hij het voor hem noodzakelijke
overheidsdocument niet.
Na de uitzending werd de Eri
trese ambassadeur ontboden op
het ministerie van Buitenlandse
Zaken. Eritrea heeft geen eigen
ambassade in ons land; die zit in
België. De ambassadeur is ook ge
accrediteerd voor Nederland. Uit
dat gesprek bleek dat de ambassa
deur 'de grote Nederlandse poli
tieke en maatschappelijke weer
stand tegen de wijze waarop de
diasporabelasting wordt geïnd'
niet begreep. Hij gaf aan daar niet
mee te zullen stoppen. Daarop
werd besloten de hoogste diplo
maat naar huis te sturen.
Hoewel een ruime Kamermeer
derheid Zijlstra opdroeg het Eri
trese ambassadekantoor op te doe
ken, doet hij dat niet. Nederland
heeft nooit eerder een ambassade
of ambassadekantoor gesloten.
Volgens de minister zijn er 'mo
menteel geen door een rechter
vastgestelde bewijzen' dat het Eri
trese kantoor zich schuldig heeft
gemaakt aan strafbare feiten. Ook
stelt Zijlstra dat sluiting de betrek
kingen met Eritrea teveel zou
schaden. Bovendien, zo schrijft hij
in een brief aan de Tweede Kamer,
zou de Eritreese gemeenschap in
Nederland daar te veel hinder aan
ondervinden.
Zijlstra roept Eritreeërs die de
zogeheten diasporabelasting moe
ten betalen op om aangifte te
doen. In Nederland wonen naar
schatting 20.000 Eritreeërs.
donderdag 18 januari 2018
Oorlogsheld hield tien
Raymond Boere
Rotterdam
Vier jaar lang vochten Ne
derlandse militairen in Af
ghanistan tegen de Taliban.
Dat gebeurde vooral in Uruz-
gan. Maar de commando's,
zoals Marco Kroon, werden
tussen 2006 en 2010 ook
ingezet bij supergeheime
operaties om inlichtingen te
verzamelen.
Beroemd is het verhaal van
een groep commando's die in
2009 inlichtingen moesten
verzamelen over hoe de Tali
ban zich voorbereidde als een
peloton Nederlandse militai
ren in aantocht was. De Tali
ban kon ze al van kilometers
ver zien aankomen en een
'warm onthaal' voorbereiden.
Voor het eerst sinds de
Tweede Wereldoorlog spron
gen commando's in het diep
ste geheim uit een vliegtuig
om te landen in vijandelijk ge
bied. Van heimelijk observeren
kwam het niet, doordat ze
voortijdig werden opgemerkt.
Maar de commando's hebben
de Nederlanders in aantocht
wel kunnen helpen bij de aan
val op het kamp.
Marco Kroon: „Ik wilde
en kon de operatie niet in-
gevaar brengen." fotoanp
De hoogste Eritrese diplomaat
in Nederland moet zijn biezen
pakken. Het kabinet heeft
Tekeste Ghebremedhin Zemuy
tot persona non grata verklaard.
Hanneke Keultjes
Den Haag
De Kamer wil zelfs sluiting van
het ambassadekantoor, fotoanp
