BUITEN
Romeinse
fake
9
De duinen bij Groot
Valkenisse, net onder
Zoutelande, zijn bijna de
hoogste van
Nederland. Tijd voor
een klim.
Ala playa, staat er op het
bordje bij het lege par
keerterrein in Groot Val
kenisse. Dat klinkt toch
warm, op deze doorde
weekse ochtend met één graad boven
nul. Warmer dan de vier andere talen
die met een pijl naar links de richting
van het strand wijzen. 'Vamos', dan
maar.
Het pad naar het strand loopt langs
een verlaten camping en restaurant.
Het is kaal, koud en leeg hier.
Rechtsaf gaat het naar duin en
strand, via de steile trap ben je zo bo
ven. Ook het strand en strandpavil
joen Herwegh liggen er stil bij, de zee
Vanwege de
duinhoogte is
dit een
geweldige plek
voor
paragliders
grijs. Rechtsaf gaat een pad het duin
op, nog hoger. Vanaf hier heb je mooi
zicht op de kustlijn en Zoutelande.
En rechts kijk je zo in de afgrond
naast het duin. Het is hoog hier. Al
leen bij het Noord-Hollandse Schoorl
is een duin dat met zijn ruim 55 me
ter net iets hoger is.
Er komen twee joggers tegemoet.
Terwijl ze het duin opgaan, rennend,
kunnen ze nog met elkaar praten ook.
'Let op vliegplaats' meldt een drie
hoekig bordje. Vanwege de duin
hoogte is dit een geweldige plek voor
paragliders.
Het volgende strandpaviljoen dat
in de diepte ligt, is paviljoen Valke
nisse. Hier wordt gewerkt. Vader en
zoon Adrie en Ronny Herwegh (ook
van het vorige paviljoen) zijn palen
aan het vervangen. Ze graven zand
weg om ruimte te maken. Adrie Her
wegh: „Vijftien vurenhouten palen
die verrot zijn, moeten vervangen
worden door eiken palen. Ik wist het
hoor, toen ik zeven jaar geleden deze
palen in het zand zette, dat ze niet zo
lang mee zouden gaan. Maar ik had
toen geen andere. Alle andere palen
die ik toen gezet heb, zijn van eiken,
die gaan nu nog zeker 30 tot 40 jaar
mee." De twee mannen hebben twee
weken werk aan het vervangen van
de palen. Een mooie klus, vinden ze.
„Al is het vandaag wel een stuk kou
der dan gisteren. De wind staat on
gunstiger."
Nog een klein stukje verder over
het duinpad, tot bovenaan bij strand
paviljoen De Zeeuwse Rivièra. Vanaf
daar loopt het pad landinwaarts naar
beneden. Hier is het begin van Zou
telande.
En dan terug naar Groot Valke
nisse, over het pad onderlangs de
duinen. Ach, nostalgie... Links ligt
camping De Meerpaal. Zo'n 35 jaar
geleden waren hier de kennismakin
gen met prille liefdes en bier, in de
nabij gelegen Botterbar, een kroeg in
een schip op het droge. De Botterbar
is weg. De Meerpaal is van familie
camping met caravans en tenten ver
anderd in een park vol chalets. Dat
ziet er toch heel anders uit...
Inmiddels probeert de zon het grijs
te doorbreken. Een echt 'playa-ge-
voel' komt er niet van. Maar het
wordt misschien toch nog best een
mooie dag.
UIT DE ZEEUWSE KLEI
Sinds het aantreden van
Trump ligt het woord 'fake'
voor in de mond, vooral in de
zijne. Nep is dagelijkse kost ge
worden. Maar nep is van alle tij
den, ook van de Romeinse. Zo zijn
er Romeinse nepmunten, door
muntdeskundigen barbaarse imi
taties genoemd. Voor archeologen
zijn ze echte informatie. Juist door
het vinden van deze munten kon
de einddatering van het stenen ca-
stellum van Aardenburg verlengd
worden tot circa 290 na Chr. Maar
er zijn meer vondsten met de
schijn van echtheid. Bijvoorbeeld
imitaties van marmers in decora
ties van wanden. In Romeinse pa
leizen en luxe villa's en stadswo
ningen zijn wanden of delen ervan
vaak versierd met platen en strips
echt marmer. Maar aanvoer en ge
bruik van echte marmers was
kostbaar. Minder vermogenden
wilden in hun interieurs ook wel
rijkdom en een hogere status to
nen. En daarvoor gebruikte men
op de muren geschilderde imita
ties van marmersoorten, een vorm
van decoratie die allengs de echte
marmers grotendeels verving.
Aan de randen van het rijk was
het gebruik van echt marmer zeld
zamer. Uit Romeins Aardenburg is
maar één marmeren object be
kend, een kleine zalfsteen, om
make-up op te mengen. Imitatie
marmers daarentegen zijn er in de
Romeinse muurschilderingen le
gio. In de decoratie van één ruimte
van een Aardenburgs gebouw zijn
vier verschillende luxueuze mar
mersoorten nagebootst. Paars
bruin met witte stippen is porfier
en wit met onregelmatige beige
lijnen is een imitatie van albast,
beide gedolven in Egypte. Groene
spatten op een zwarte ondergrond
stelt groen porfier of serpentine
voor, uit de Griekse Peloponnesos.
Geel met rode vlakken en vegen is
giallo antico, gedolven in Tunesië.
Zo kreeg een ruimte toch de ge
wenste uitstraling. Fragmenten
van de geschilderde marmers en
reconstructies van de muurschil
dering zijn tot 6 mei te zien in de
tentoonstelling 'Romeinse Kust'
in het Zeeuws Museum in Middel
burg.
Zoutelande
Groot
Valkenisse
Strandpaviljoen
De Zeeuwse Rivièra
Strandpaviljoen
Valkenisse
Strandpaviljoen
Herwegh
woensdag 17 januari 2018
GO
Strand vanuit de hoogte
Carla van de Merbel
Een wekelijkse
wandeling door
Zeeland. Vandaag:
een rondje door
het duingebied bij
Zoutelande.
Tweewekelijkse rubriek over ar
cheologische vondsten in Zee
land door Stichting Cultureel Erf
goed Zeeland (SCEZ)
Robert van Dierendonck
Romeinse muurschildering uit
Aardenburg, met imitaties van
groen porfier en geel-rood giallo
antico-marmer.
Herwegh
A, Ronny
Waarschuwing bij vliegplaats
paragliders.
A Bordje bij parkeerplaats Groot
Valkenisse.
