Noemen jullie eens één Duits boek! Uhhh... Mein Kampf?
7
Marketing in het onderwijs: flitsende websites en filmpjes
facebookpagina waarop de school laat
zien welke activiteiten hun scholie
ren doen. Ook groeit het aantal scho
len met eigen YouTubekanalen.
Daarop plaatsen ze hippe filmpjes,
waarin hun leerlingen de hoofdrol
spelen en de sfeer laten zien. Boven
dien hebben ze blitse websites
waarop de school wordt toegelicht.
Ook vergeten scholen de ouders
niet. Zij maken een voorselectie van
scholen die ze met hun kinderen be
zoeken. En terwijl de groep 8'ers
vooral gevoelig zijn voor de sfeer en
de keuze van klasgenootjes, kijken
ouders zakelijker. Wat doet deze
school aan zorg voor leerlingen?
Welke extra leeractiviteiten zijn er?
Wat gebeurt er aan begeleiding?
Sfeer
Scholen krijgen vaak verzoeken voor
rondleidingen. Op Steenspil worden
vip-rondleidingen gegeven. Van der
Pijl geeft er drie per week. „Een open
dag geeft de sfeer weer, maar zegt
niets over het dagelijkse reilen en
zeilen. Tijdens een rondleiding laten
we de school in bedrijf zien. En ja,
dan ligt er weieens een blikje op de
grond. Of er wordt een kind boos op
de leraar als we nét voorbijlopen. Dat
is nu eenmaal zo."
Toch blijven de open dagen cruci
aal voor de beslissing van groep 8'ers.
Dus komt ook daarover een marke-
tingsausje. Het is geen kwestie meer
van een leraar in een lokaal planten
om de nieuwe garde toe te spreken.
Nee, scholen verzinnen van alles om
de sfeer zo goed mogelijk over te
brengen. Sommige werken zelfs met
een schatkaart, waarbij de leerlingen
van hoek naar hoek worden geleid
naar allerlei activiteiten, zoals een
proefje in het scheikundelokaal. „Als
de open dag goed wordt bezocht,
hebben scholen kans op meer aan
meldingen. De informatie op de site
moet dus zó goed zijn, dat ouders
hun kinderen naar die open dag mee
nemen. Promotie van de open dag op
sociale media is van cruciaal belang",
zegt Bastiaan Groot, directeur van
Dokter Klik, gespecialiseerd in scho-
lenmarketing.
Maar uiteindelijk draait het om het
vinden van de beste plek voor een
kind. Van der Pijl: „Het gaat hier om
12-jarigen. Als een school niet past en
het kind er niet gelukkig is, dan is dat
slecht voor zo'n leerling. Dat moet je
niet willen."
Het circus van de open dagen barst
weer los op middelbare scholen. Die
ouderwetse open dag is niet meer genoeg.
Scholen zetten massaal in op marketing:
flitsende websites, hippe YouTubefilmpjes.
Schuifelend kwamen ze het school
gebouw binnen: moeder en zoon.
Moeder met een bijna angstige blik
in haar ogen. Haar zoon 'moest' naar
het vmbo. Patrick van der Pijl, nu di
recteur op vmbo Steenspil in Halste
ren, toen werkzaam op een andere
middelbare school, leidde het duo
rond. Ze namen een kijkje bij vier
examenleerlingen die aan een eind
opdracht werkten: de jongens had
den een machine in elkaar gezet die
van aardappels friet maakt. „Ik zag
die moeder naar die jongens kijken
en merkte dat er een last van haar
schouders viel. Haar zoon kon zo één
van die jongens zijn", beschrijft Van
der Pijl.
Dat is precies waarom deze direc
teur aan marketing voor zijn school
doet. „Ik wil goed vertellen waar
mijn school voor staat", zegt hij.
„Ons verhaal niet mooier maken dan
het is, maar wel zorgen dat de bood
schap goed binnenkomt bij poten
tiële leerlingen en hun ouders." Ze
ker voor vmbo-scholen is dat belang
rijk, constateert Van der Pijl, want die
vechten ook nog eens tegen een ne
gatiefimago. „Veel mensen vinden
het beroepsonderwijs heel belang
rijk, maar niet voor hun eigen kinde
ren. Het is belangrijk te laten zien
wat voor moois het vmbo te bieden
heeft. Onbekend maakt onbemind.
Dat zag je ook bij die moeder."
Strijd
Leerlingaantallen gaan de komende
jaren teruglopen, waardoor een gro
tere strijd om de leerling ontstaat.
Dan is marketing een handig middel.
En dus huren scholen bureaus in om
campagnes op te zetten of voegen ze
communicatie- en marketingdes
kundigen toe aan hun personeelsbe
stand.
Marketing door scholen, is dat ge
past? „Als we vier jaar geleden tegen
leraren zouden zeggen dat ze op een
open dag een product staan te verko-
Ik wil goed
vertellen waar
mijn school
voor staat,
zorgen dat
de boodschap
goed
binnenkomt
pen, waren ze boos geworden. Nu
dringt het besef door dat ze niet an
ders kunnen, omdat er nu eenmaal
minder leerlingen komen", consta
teert Arjen Verduijn, directeur van
communicatiebureau Tigges.
De scholen proberen zich zo goed
mogelijk te onderscheiden van con
currenten in de regio. Bieden ze
tweetalig onderwijs aan? Zetten ze in
op ondernemend leren? De groep
8'ers moeten het weten.
Ouders en leerlingen kijken meer
dan ooit naar waar een kind het beste
past. Het gebeurt vaker dat kinderen
uit één gezin op verschillende mid
delbare scholen zitten. Sectororgani
satie VO-raad snapt dat scholen hun
best doen zich te tonen, ook al moe
ten ze daar geld in steken. „Er is geen
staatsonderwijs waarover kinderen
worden verdeeld. We hebben hier
variatie in onderwijs die we koeste
ren. Maar dan moeten scholen wel la
ten zien welke visie ze hebben", zegt
woordvoerder Stan Termeer.
Scholen werken weliswaar toe naar
de open dagen (die spelen nog steeds
een belangrijke rol), maar die zijn al
lang niet meer genoeg. Om leerling
harten - en die van hun ouders - te
veroveren, verplaatsen middelbare
scholen zich naar sociale media. Naar
schatting heeft zo'n 95 procent een
Na landelijk onderzoek onder
2.796 middelbare scholieren komt
Hitiers boek Mein Kampf als be
kendste uit de bus, meldt het
Duitsland Instituut in Amsterdam
(DIA). De Duitse taal staat er bij de
scholieren wel beter op dan zeven
jaar geleden (40 procent noemt
Duits interessant), maar ze leren
hem amper goed spreken en van
Duitsland weten ze ook niet veel.
Op de vraag welke Duitse per
soonlijkheden ze kennen, komt
meestal wel antwoord: bondskan
selier Angela Merkel wordt het
vaakst genoemd. Tijdens een on
derzoek in 2010 was dat nog Adolf
Hitier.
Het onderzoek van DIA en de
Universiteit van Amsterdam,
richtte zich op de populariteit van
het vak Duits en de lessen. Het DIA
wil meer aandacht voor literatuur
in het moderne vreemdetalenon
derwijs. „De cultuur in Duitstalige
gebieden komt zo dichterbij. Dat
motiveert de lezers de taal te leren,
en uiteindelijk misschien Duitse
taal en cultuur te studeren. Dat is
hard nodig, omdat weinig studen
ten voor Duits kiezen en het tekort
aan docenten Duits nog zal
groeien." Nog geen honderd eerste
jaarsstudenten kiezen jaarlijks voor
een opleiding Duits.
Duitse les is allang niet meer het
opdreunen van naamvallen, stelt
DIA. Leerlingen vinden de lessen
ook leuker, maar kiezen toch liever
Engels. Trixie Hölsgens van DIA:
„Dat vak vinden ze heel nuttig en
belangrijk voor hun toekomst."
zaterdag 13 januari 2018
GO
Hoe scholen de zielt j es van
nieuwe leerlingen winnen
Ellen van Gaaien
Rotterdam/Halsteren
Beelden uit een
voorstelfilmpje van
middelbare school De
Blesewic in Bleiswijk.
Steeds meer scholen
zetten sociale media
in om zichzelf te laten
zien.
Patrick van der Pijl
De Nederlandse scholier lijkt
niet veel op te hebben met het
Duitse boek, de helft kan
geen Duitse schrijver noemen.
David van der Heeden
Amsterdam
