WEER EVEN THUIS
19
Wouta Ribbens - nu weduwe Smallegange - groeide op in Zierikzee met uitzicht op
de Nieuwe Haven. Daar meerde de Koophandel 4 af, het beurtschip van haar vader.
•Ste*;- i ,.S'V
Bij het begin van de oorlog
kwam mijn vader met zijn
schip in Duinkerke terecht.
Pas twee maanden later
kwam hij thuis, te voet, de
Duitsers hadden het schip
gevorderd
Haar doopnaam is Wouterina. In
het dagelijks gebruik werd dat
Wouta. Naar grootvader Wou
ter Ribbens. Aanvankelijk was
een zoon naar opa genoemd.
Maar die overleed. Toen er zich vervolgens
nog een dochter aandiende, moest grootva
der alsnog in ere worden gehouden.
We staan in Zierikzee voor het huis waar
Wouta het grootste deel van haar jeugd
woonde, op nummer 3 in de straat die 's-Heer
Lauwendorp wordt genoemd. Geen misver
stand mogelijk, in de topgevel is een gevel
steen ingemetseld, waarop staat: 'Wouta's
Home'. „Ja, dat ben ik", zegt ze.
Achter haar rollator gaat ze gladjes richting
de brug van de Zuidhavenpoort. Daar, aan de
overkant lag het pakhuis van haar vader Pie-
ter Ribbens. Hij was in de familie de zevende
en meteen de laatste generatie beurtschipper,
die op Rotterdam voer. De Koophandel 4 was
zijn schip, dat hij naar eigen ontwerp liet
bouwen. Dochter Wouta mocht wel eens
meevaren. Er was weinig luxe aan boord, her
innert ze zich. Haar vader wilde geen roef, hij
hield het achterdek open om er vaten te ber
gen. Vaten die op andere beurtschepen in de
gangboorden werden gestouwd. Dat was vol
gens vader Ribbens risicovol als je erover
heen moest lopen.
Wouta Ribbens werd in 1935 geboren in
een huis aan de Nieuwe Haven in Zierikzee,
D201 volgens de oude wijknummering. Ze
was een achteraankomertje. Haar zus Jans
was twaalf jaar ouder, broer Adriaan acht jaar.
Beiden zijn inmiddels overleden.
Vader Ribbens sloeg in 1938 zijn slag. Hij
kocht een vervallen pand bijna op de kop van
's-Heer Lauwendorp en liet het afbreken. In
1939 mocht Wouta de eerste steen van het
nieuwe huis leggen onder het toeziend oog
van aannemer Van Almkerk. Diens vrouw
was een nicht van de Wouta's moeder - lijn
tjes waren kort in Zierikzee. De geglazuurde
'eerste steen' zou bij de voordeur moeten zit
ten, maar is niet meer te vinden - waarschijn
lijk verdwenen in een latere verbouwing.
Het huis was Wouta's thuis tot ze in 1959
trouwde met landbouwer Jaap Smallegange.
Ze ging met hem wonen op zijn boerderij, pal
tegen de Koudekerkse inlaag. Nu woont en
werkt haar zoon Willem er. Zelfheeft ze zich
in Burgh-Haamstede gevestigd, in het dorp.
Ze is weduwe sinds 1994.
De herinneringen aan haar jeugdjaren ko
men rap terug. Tegenover het huis ligt de Mo
lenberg. Van de stenen van de afgebroken
molen werd een schuur bovenop de verho
ging gebouwd. Dat kun je nog goed zien,
wijst de oud-Zierikzeese: „Bij de afbraak
kwamen de kleine stenen van het bovenste
deel van de molen het eerst beschikbaar. Die
zitten nu in de onderste lagen van de
schuur." Je kon er goed verstoppertje spelen.
De buurtkinderen stookten er vuurtjes en
hadden plezier met carbid schieten. Achter
de molenberg lag 'de pit' van Geelhoed, een
drinkput voor het vee. Ze vertelt: „In 1953, na
de watersnoodramp, is de put volgestort met
huisvuil. Omdat er zo veel onder water stond
wisten ze niet meer waar ze met het stadsaf-
val naar toe moesten. Jammer, ik heb op de
put leren schaatsen."
Het huis zelf was voor de jonge Wouta
een hele verbetering ten opzichte van de
woning aan de Nieuwe Haven. Volop ramen
op het zuiden, dat bracht veel licht. Over de
begintijd herinnert ze zich de eerste school
jaren tijdens de oorlog: „Mijn moeder
bracht me in een wandelwagen naar de
kleuterschool. Omdat er weinig brandstof
was kon er maar weinig worden gestookt,
het was er koud. Ik wilde er niet meer naar
toe. In plaats daarvan ging ik kennis maken
met de mensen in de straat. Daar kreeg ik
een gebakken visje, verderop hadden ze een
mooi haarlint voor me. Ik was het lievelin
getje van de buurt."
De oorlog en de watersnood tekenden haar
jeugd. „Mijn vader was vaak weg. Op de kri
tieke momenten stond mijn moeder er alleen
voor. Bij het begin van de oorlog kwam mijn
vader met zijn schip in Duinkerke terecht.
Pas twee maanden later kwam hij thuis, te
voet, de Duitsers hadden het schip gevorderd.
Op de ochtend van de Ramp in 1953 werd ik
wakker van de sirenes en het klokgelui.
'Groot alarm hoog water', riep een man die
achter de schuur op de molenberg voor de
storm schuilde. Wij werden niet overspoeld
door water, maar door mensen verderop uit
het lager gelegen deel van de straat."
zaterdag 13 januari 2018
Uitzicht op vaders beurtschip
Wouta Smallegange-Ribbens in Zierikzee bij het huis
(rechts) waar ze opgroeide. Links de Zuidhavenpoort.
FOTO DIRK-JAN GJELTEM A
Wouta Ribbens is drie jaar als ze onder toeziend oog van
aannemer Van Almkerk in 1939 de eerste steen legt voor het
huis aan de straat 's-Heer Lauwendorp.
- Wouta Smallegange-Ribbens
M Gevelsteen van
het nieuwe huis:
Wouta's Home.
FOTO DIRK-JAN GJELTEMA
Jan van Damme
Heeft u herinneringen aan uw
ouderlijke huis die u wilt delen en wilt
u weer even terug? U kunt uw verhaal
doen in 'Weer Even Thuis'. U kunt contact
opnemen met Ab van der Sluis: 08801-
30203, chefnieuws@pzc.nl.
