14 WEE
Wees niet steeds bezig met watje kunt krijgen, maar vooral met wat je kunt geven. Dat is het
motto van Netty Baan-Clemens. Zij is directeur van Mercy Ships Holland, een
organisatie die gratis medische hulp verleent in Afrika. „Je wordt betaald in geluk.''
PORTRET NETTY BAAN-CLEMENS
Onze chirurgen
maken vaak het
verschil tussen
leven en dood
Hoe je het wendt of
keert, iedereen
beweegt mee met
maatschappelijke
ontwikkelingen.
Ook de
gereformeerde
gezindte
„Naar het strand gaan, heerlijk! Wat
een genoegen is dat. Maar Zeeland is
niet helemaal onbekend terrein.
Mijn echtgenoot is in Middelburg
geboren, zijn moeder komt uit Arne-
muiden. Ik heb 24 jaar in de Betuwe
gewoond, daarna een paar jaar in
Barneveld, een paar jaar in Lisse, een
poosje in Putten, vier jaar in Ame
rika, vier jaar in Indonesië, zes jaar in
Kapelle - allemaal vanwege het be
roep van mijn man. Om dan nog te
zeggen dat er een bepaalde, geografi
sche plek is waar je hoort... Thuis, dat
is voor mij de plek waar mijn gezin
is. Je raakt er ervaren in ergens je
draai te vinden. In no time hangen
de schilderijen weer, staan de meu
bels. Het is elke keer weer een uitda
ging. Al wordt het na verloop van tijd
wel moeilijker je weer met hart en
ziel te geven; want iedere keer moet
je weer afscheid nemen van de men
sen die je in je hart gesloten hebt."
„Mercy Ships bezit een ziekenhuis
schip dat in Afrika gratis geneeskun
dige hulp biedt. Onze chirurgen ma
ken daar vaak het verschil tussen le
ven en dood. Een eenvoudige in
greep als het weghalen van een goed
aardige tumor. Benen die weer recht
gemaakt worden. Een open gehe
melte dat gedicht wordt. Dat soort
dingen doen onze artsen. Ons schip
is het zoveelste in een rij schepen die
verbouwd zijn tot varende zieken
huizen met operatiekamers en al
les. Als we ergens aanleggen, is het al
bekend dat we aankomen. Voorbe
reidingsteams hebben al een scree
ning onder patiënten gedaan. We
kunnen per jaar zo'n 3.000 operaties
doen. Dit betekent dat we helaas
sommige mensen niet kunnen hel
pen. Er is teveel nood, maar we doen
wat we kunnen. Een tweede varend
ziekenhuis is momenteel in de maak
in China. Dat wordt een modern
schip met alle benodigde faciliteiten
aan boord, het eerste dat speciaal
voor dit doel gebouwd is. Zo'n schip
moet je zien als een groot dorp. De
bewoners zijn allemaal vrijwilligers;
van de schoonmakers en koks tot de
matrozen, chirurgen en verpleeg
sters toe. Wij draaien helemaal op
fondsen. Fondsenwerving is één van
de pijlers van Mercy Ships. Het
tweede is ons distributiecentrum,
dat vanuit Europa zorgt voor bevoor
rading van onze activiteiten aan
boord. Elke maand gaan er twee con
tainers met voedsel en andere beno
digdheden de deur uit. In Amerika
zit er ook een met name voor medi
sche bevoorrading. De derde pijler is
de werving van vrijwilligers."
„Er is zelfs een wachtlijst! Mensen
zijn zeer geïnteresseerd. Op het schip
zijn zo'n 150 verschillende functies te
vervullen. Sommige mensen komen
een paar weken, andere zitten er een
paar jaar. Sommigen komen alleen,
anderen nemen hun hele gezin
mee. In totaal wonen zo'n 450 men
sen op het schip, van verpleegsters
tot machinisten, van koks tot
schoonmakers, van chirurgen tot
gastvrouwen. Ze betalen hun eigen
verblijf aan boord. Met eigen geld of
met sponsors, een achterban van
steunende groepen. En ze vinden het
helemaal geweldig. Dat iedereen
daar zit om anderen te helpen zon
der dat ze daarvoor geld krijgen,
maakt de atmosfeer op dat schip heel
uniek. Dat hoor ik van iedereen te
rug."
„Je wordt betaald in geluk. Het is
vrijwillige hulp in dienst van de me
demens. Niet alleen voor geloofsge
noten, voor iedereen. We zijn niet op
een zendingsmissie, maar onze da
den reflecteren wel onze overtui
ging, namelijk dat voor God ieder
mens kostbaar is! En de mensen
worden daardoor geraakt."
„Elke dag ga ik op en neer naar het
hoofdkantoor in Rotterdam. Om half
zes sta ik op. Mijn gezin ligt dan nog
op één oor. Voor de file uit rijd ik
naar kantoor. Op de begane grond is
het distributiecentrum, mijn werk
plek is op de eerste verdieping. Het is
heerlijk om daar de zon op te zien
PASPOORT
komen. Rond half acht komen de
eerste collega's binnendruppelen.
Vanaf half negen is het de hele dag
door veel overleggen, luisteren waar
mensen tegenaan lopen. Een belang
rijk deel van mijn werk bestaat uit
het vergroten van de naamsbekend
heid, het aangaan van partnerships,
contacten met ondernemers en be
drijven, bijeenkomsten bijwonen.
Vorig jaar zijn we een andere rich
ting ingeslagen. De wereld van de
goede doelen is sterk in verandering.
Online activiteiten zijn heel belang
rijk, en maatwerk in de persoonlijke
contacten met degenen die ons steu
nen. Er wordt veel nagedacht over
geschikte strategieën voor de veran
derende context van de goededoe-
lenwereld. De traditionele manier
van fondsenwerving, brieven en ac
ceptgiro's sturen, is aan het verdwij
nen. Omstreeks vier uur ga ik terug
naar huis, weer voor de file uit. En
rond vijf uur ben ik thuis."
„Ik dien mijn gezin, dat staat voorop.
Maar in groter verband dien ik met
mijn werk de mensheid, geheel in
overeenstemming met mijn gerefor
meerde achtergrond. Onbaatzuchtig
investeren in anderen. Dat geeft
enorm voldoening. Bovendien, hoe
je het wendt of keert, iedereen be
weegt mee met maatschappelijke
ontwikkelingen. Ook de gerefor
meerde gezindte. Vrouwen hebben
een opleiding, ze zoeken een pas
sende plek voor zichzelf, ze krijgen
daar behoefte aan. Vroeger werkten
er nauwelijks vrouwen binnen onze
gezindte. Nu zijn er gereformeerde
zakenclubs waar vrouwen met el
kaar in gesprek gaan over zaken als:
hoe voer je je taken uit als leidingge
vende, hoe functioneer je binnen de
gemeenschap? Een echt topic is de
integratie van het zakelijke en het
geloof."
„Ik wilde chirurg worden! Als kleu
ter al. Terwijl dat hele medische echt
niet in onze familie zit. Op de mid
delbare school heb ik een vakken
pakket gekozen dat daarbij past, het
was echt mijn bedoeling een oplei
ding tot chirurg te gaan volgen. Daar
zat een heel duidelijke gedachte ach
ter: mensen opereren en hun leven
beter maken. Het is niet zo gelopen.
Ik heb het best moeilijk gevonden
dat los te laten."
,,'s Avonds is mijn man vaak weg.
Dan lees ik veel. Drie kinderen zijn
het huis al uit, maar één zoon woont
nog thuis. We eten altijd samen en
praten veel met elkaar. Diepgaande
discussies over thema's als: Waar
kom je vandaan? Waar ga je naartoe?
Bij ons heeft dat natuurlijk een reli
gieuze connotatie, dat is helder. Ik
mis die discussie bij jongere genera
ties. Mijn zoon zit op het Calvijn
College; daar worden de leerlingen
aangespoord dieper over dingen na
te denken. Maar als het even kan,
doen ze het niet. Echt zonde. Even
een filmpje van vijf minuten kijken
en de aandachtsspanne is voorbij.
Een verarming, vind ik dat."
„Het dienen van de medemens. Mijn
boodschap aan anderen is ook: kijk
naar je medemens, naar wat die no
dig heeft. Delen geeft zoveel
vreugde. In het westen zijn we ge
neigd het halflege glas te zien, in
plaats van hoeveel we hebben. Het is
allemaal zo vanzelfsprekend hier, dat
we geneigd zijn te denken dat dat
normaal is en dat we er récht op heb
ben. Toen mijn man beroepen werd
om naar Indonesië te gaan, kwamen
we daar in de rimboe te zitten, in een
huis waar geen elektriciteit was,
niks. Het was koud en de kachel was
een omgekeerde lege oliedrum waar
ik vuur in moest zien te maken, iets
wat ik nog nooit gedaan had. De
blijdschap die ik voelde toen dat ein
delijk lukte... Tevredenheid is een
mooi iets. Ik ben overmatig geze
gend, in veel dingen. Dat welbevin
den dat ik ervaar, wil ik graag delen
met een ander."
zaterdag 13 januari 2018
GO
Ik ben overmatig
gezegend, in veel dingen'
Ondine van der Vleuten
Voelt Zeeland al een beetje als
thuis?
U bent directeur van Mercy Ships
Holland. Wat is dat voor een orga
nisatie?
Is het niet moeilijk om aan vrijwilli
gers te komen? ledereen heeft het
toch druk? En wie kan het zich nu
veroorloven om langere tijd geen
inkomsten te hebben?
Wat maakt het werken daar zo ge
weldig?
Hoe ziet een dag eruit, voor de di
recteur van Mercy Ships Holland?
Netty Baan-Cle-
mens werd in 1968
geboren in het Gel
derse Eist. Op haar
24ste trouwde zij
met Gert Jan Baan.
Samen kregen ze
drie zonen en een
dochter. Het gezin
verhuisde meerma
len binnen Neder
land maar woonde
ook een aantal jaren
in Amerika en Indo
nesië, waar het echt
paar zendingswerk
deed. Netty Baan
heeft twee bache
lors (Engels, theolo
gie) en een master
(psychologie). Sinds
een paar jaar woont
het gezin in Vlissin-
gen, waar haar
echtgenoot dominee
is van de Gerefor
meerde Gemeente.
Sinds maart 2017 is
Netty Baan directeur
van Mercy Ships
Holland, een medi
sche hulporganisatie
voor Afrika. Voordien
combineerde zij het
moederschap onder
meer met lesgeven
en ontwikkelings
werk.
Netty Baan-Cle-
mens bij het orgel in
haar woonkamer: „We
zijn niet op zendings
missie, maar onze
daden reflecteren wel
onze overtuiging, na
melijk dat voor God
ieder mens kostbaar
is!" FOTO'S MECHTELD JANSEN
U bent lid van de Gereformeerde
Gemeente. Daarbinnen wordt de
vrouw over het algemeen toch
vooral een rol als spil van het
gezin toegedacht. Hoe bijzonder is
uw carrière buitenshuis?
Hoe had u als kind zich uw toe
komst voorgesteld?
Heeft u nog wel tijd voor uw
gezin?
Wat ziet u als de opdracht in uw
leven?