<D
DE WEEK VAN PHLIPPEN
20
THOMAS PIKETTY GELDACTIVIST
Sinds zijn bestseller Kapitaal in de
21ste eeuivuit 2014 is Thomas Piketty de
vaandeldrager van een 'beweging' van meer
dan 100 onderzoekers. Hun doel: de rijksten
der aarde ontmaskeren. „Meer gelijkheid
moet worden afgedwongen van onderaf."
Je kunt in deze
discussie geen
neutrale plek
innemen, ook ik
ben sociaal activist
Een luttele 7 euro per maand
stijgt een modaal inkomen
volgend jaar netto. Mensen
die het dubbele verdienen, krijgen
er 16 euro bij, zo laat loonstrookjes-
verwerker ADP deze week weten.
Dat ons artikel hierover zou inslaan
als een bom, was niet verrassend.
300.000 mensen lazen het stuk tot
nu toe online.
Waarom maken wij ons druk over
die paar euro's, terwijl we het met
de jaarlijkse cao-loonstijging heel
normaal vinden. In procenten is
het namelijk evenveel! Zodra we
harde euro's horen, schreeuwen we
moord en brand, maar over precies
dezelfde verandering in procenten
springen we een gat in de lucht.
Ook nu weer. In de nieuwe cao's
voor 2018 die afgelopen maand zijn
afgesloten, is de gemiddelde loon
stijging 2,14 procent. Overal lees je
een groot hoera!
Maar waarom eigenlijk? Wat is
het argument voor loonstijging in
procenten? Het betekent namelijk
dat hoge inkomens er meer geld
bij krijgen dan lage inkomens. Stel
nou eens dat een procentuele loon
stijging van 2,14 procent tien jaar
lang wordt uitonderhandeld. De
grafiek hieronder laat zien dat ie
mand met een modaal inkomen er
dan 600 euro per maand bij krijgt,
terwijl iemand die een ton per jaar
verdient er maandelijks 1.750 euro
bij krijgt.
De (bruto) loonkloof groeit zo
automatisch in de loop van de de
tijd. Wat rechtvaardigt een bijna
drie keer grotere loonstijging voor
een topmanager ten opzichte van
een modaal verdiener op de vloer?
Ik vroeg het aan mensen om mij
Hogere inkomens 8333
heen, maar niemand heeft een idee.
Zou Han Busker van de FNV zich
in slaap hebben laten sussen met
een percentage? Ik kan het me nau
welijks voorstellen. Waarom stelt
hij niet voor om de jaarlijkse loon
stijging in absolute bedragen uit te
keren? Iedereen 100 euro erbij bij
voorbeeld, ongeacht je inkomen.
Lage inkomens krijgen dan een veel
hoger percentage erbij dan hoge in
komens, maar so whatl Iedereen
Dat de loonkloof
helemaal dichtgroeit
is natuurlijk
onwenselijk
kan er toch hetzelfde mee kopen?
Dat de loonkloof uiteindelijk hele
maal dicht groeit, is natuurlijk on
wenselijk, maar voor de eerste tien
jaar kan dat geen bezwaar zijn.
Als werkgevers gaan zeuren dat
ze dan niet de beste mensen kun
nen aantrekken en hun concurren
tiepositie verliezen, dan kan Busker
dit argument ertegenaan gooien:
ook hoog in de boom zitten goed
betaalde, maar slecht presterende
mensen. Met 'maar' 100 euro erbij
op een ton, kun je hen eenvoudiger
overhalen te vertrekken. De inci
dentele loonruimte en bonussen
laten voldoende mogelijkheden om
de raspaardjes op de werkvloer ge
motiveerd te houden.
1.750
per maand
Lagere inkomens 2894*
€607
per maand
Randstad
AkzoNobel
Arcelor
Mittal
Boskalis
Van elke euro die sinds
1980 extra is verdiend in
de wereld, kwam bijna
30 cent terecht bij de
meestverdienenden. De
rijkste t procent verdiende 30 keer
meer dan ze zouden verdienen als die
extra euro gelijk zou zijn verdeeld.
„Nu hebben ze 20 procent van het
wereldinkomen, maar als we op dit
pad doorgaan, trekken ze in rap
tempo een steeds groter deel van de
koek naar zich toe", waarschuwt Pi
ketty.
Thomas Piketty raakte in 2014 pre
cies de juiste snaar met zijn wereld
wijde bestseller Kapitaal in de 21ste
eeuw. Op basis van 250 jaar aan data
concludeerde hij dat de allerrijksten
sneller rijker worden dan dat de eco
nomie er in zijn geheel op vooruit
gaat. Als je niet rijk geboren wordt,
maak je weinig kans om echt rijk
te worden, hoe hard je ook werkt
of studeert.
De boodschap, verkondigd met
veel opzwepend activisme, vatte di
rect vlam in het midden van de kre
dietcrisis. Piketty werd vergeleken
met de Occupy-beweging, zonder
tent maar mét wetenschappelijk fun
dament. Daarbij kwam dat politici
in veel landen nog wel een appeltje
te schillen hadden met hun groot
verdieners. Die hadden zich steenrijk
gegokt door winsten te houden en
verliezen af te wentelen op de staat.
Gretig werd Piketty op het schild
gehesen in parlementen, op univer
siteiten en bij het IMF. Piketty trok
concertzalen vol mensen die zijn
verhaal ademloos in zich opnamen.
Activisme
Maar dat was 2014. Bijna vier jaar
later beklimt Piketty het podium op
nieuw. Meer dan 100 onderzoekers
hebben zich wereldwijd bij zijn 'be
weging' aangesloten om de berg aan
nieuwe informatie te analyseren over
wie wat verdient op zowat elke plek
in de wereld. Dat de bijeenkomst aan
de prestigieuze École Nationale Su
perieure in Parijs meer weg heeft
van een activistische beweging dan
een wetenschappelijk congres, vindt
Piketty geen probleem. „Je kunt in
deze discussie geen neutrale plek in
nemen. Ook ik ben een sociaal acti
vist, tenminste voor de helft van mijn
werktijd. Deze bijeenkomst valt daar
ook onder."
Onderweg naar het interview ver
klapt zijn naaste medewerker dat Pi
ketty elke dag van 8 uur 's ochtends
tot 8 uur 's avonds achter zijn bureau
werkt aan het ontmaskeren van de
hoeveelheid geld die de rijksten der
aarden vergaren. „Ik ben ervan over
tuigd dat er een beweging vanuit de
samenleving moet ontstaan die hier
tegen in verzet komt. Alleen dan ver
andert er werkelijk iets."
@sandraphlippen
100 euroerb
73
c
re
re
E
CD
Q.
C
O
E
o
■iC
c
Sandra Phlippen is chef van
de redactie economie
voorbeeld hoog
Inkomen
(100.000 p.j.)
1x modaal
2018
2028
O
zaterdag 6 januari 2018
Morgan Stanley
stelde het
advies voor de
uitzender bij van
houden naar
kopen.
De verffabrikant
is het jaar posi
tief begonnen.
De staalgigant
behoorde tot een
bescheiden
clubje dalers in
de AEX.
Analisten van ABN
Amro waren
streng over het
baggerbedrijf.
Ze verlaagden
hun advies van
neutraal naar
verkopen.
o
CORRECTIE In het artikel over het nieuwe loonstrookje stond gisteren
een storende fout. Het modale maandsalaris bedraagt 2.894 euro
bruto, en niet netto zoals abusievelijk werd vermeld. Onze excuses.
GO
'Iedereen
moet
weten hoe
ongelijk deze
wereld is'
Sandra Phlippen
Parijs
