II
Anita de Munnik gaat in Afrika middelbare beroepsopleiding opzetten
7
Anita de Munnik
(67) uit
Sirjansland gaat
minimaal een
jaar naar Zambia
om daar een
vakschool voor
technische
beroepen op poten
te helpen zetten. Ze
wordt de directeur.
Met licht leedver
maak wrijft Anita
de Munnik in haar
handen en pookt de
haard nog even ex
tra op. De gure wind giert door de
schoorsteen van haar huis in Sir
jansland. „In Zambia is het nu zo
rond de 30 graden. Ik ben er in de
loop der jaren achtergekomen dat
die temperatuur me toch net iets
beter ligt dan dit weertype."
Vanaf deze maand zal ze moe
ten wennen aan de titel 'madam
principal' en een bijbehorende
woning op de campus van het Ge
orge Korsten Vocational Training
College (VTC) in het Mpongwe
district. De school is met zo'n 80
leerlingen deels al in gebruik. De
bedoeling is dat het opleidingsin
stituut onder leiding van De Mun
nik uitgroeit naar zo'n 500 cursis
ten en dat ze een geschikte Zambi-
aan vindt en klaarstoomt om het
roer vervolgens weer van haar over
te nemen.
Het VTC is opgericht door de uit
Limburg afkomstige Ton Korsten.
Haar stichting Geef de Kinderen
van Mpongwe een Toekomst
(GKMT) opende eerder al basis
scholen en een ziekenhuis in het
Zambiaanse district. De vakschool
is weer een stapje hoger op de lad
der van een zelfVoorzienende sa
menleving, vertelt De Munnik.
„Daar kunnen ze beroepsonder
wijs krijgen. Dat was er nog niet.
Boeren leren er alles over organi
sche landbouw; hoe ze compost
kunnen maken bijvoorbeeld om
de opbrengst van hun akkers ren
dabeler te krijgen. Het technisch
onderwijs wordt een belangrijke
poot. Maar ook knip- en naaicur
sussen voor vrouwen, zodat ze
teur, maar zijn leeftijd bleek in de
praktijk tegen zich te werken, ver
telt De Munnik. „Zijn gezag werd
door sommige leraren niet er
kend." Zelf legt ze niet alleen een
respectabele leeftijd in de schaal,
haar achtergrond op onderwijsge
bied lijkt naadloos aan te sluiten
bij de ambities van het VTC. Ze
was tien jaar teamleider van de
Groene School in Sommelsdijk en
later directeur van het voorberei
dend middelbaar beroepsonder
wijs op de Pontes Pieter Zeeman
in Zierikzee. „Met de afdelingen
bouw- en metaaltechniek en zorg
en welzijn; allemaal raakvlakken
met vakken die in Mpongwe ook
van de grond moeten komen. De
focus staat op toekomstige banen
in het district, zodat er uitzicht
komt op een beter bestaan voor de
mensen daar."
De bouw van de school wordt
betaald met geld uit internationale
hulpfondsen, waarmee grondleg
ger Ton Korsten een direct lijntje
heeft. Zo heeft ze ook de basis
scholen en het plaatselijke zieken
huis ondersteund. Een cursus van
drie maanden kost omgerekend 50
euro. Ter vergelijking: een leraar
verdient 250 euro per maand. De
lessen zijn dus niet voor iedereen
weggelegd. Wanneer het VTC soe
pel draait, wordt het overgedragen
aan de Staat, net als de andere
voorzieningen waar Korsten voor
heeft gezorgd.
zichzelf en hun gezin kunnen on
derhouden."
De school wordt opgezet als een
klein dorp. Geen groot, plomp ge
bouw, maar klaslokalen in afzon
derlijke paviljoens, van duurzaam
hout met rieten daken in twee
halve cirkels tegenover elkaar. Het
ontwerp is van een andere Neder
lander: Bram Sol. Aan de rand
staan straks de huizen voor de do
centen én de directeur. „Die lera
ren moeten soms van 150 kilome
ter of nog verder komen. Dat
werkt anders niet, hier", heeft De
Munnik inmiddels zelf kunnen er
varen. Begin december nam ze een
kijkje op haar nieuwe
werkplek. Voor een beperkt aantal
leerlingen is eveneens een intern
verblijf mogelijk.
Armoede
Het district Mpongwe beslaat zo'n
8.000 kilometer en telt ongeveer
100.000 inwoners. Tachtig procent
van de mensen leeft onder de ar
moedegrens. Het gelijknamige
township waar het VTC wordt ge
bouwd, telt goed 4.000 inwoners
en groeit snel. De plaats ligt op een
slordige 200 kilometer afstand van
de Zambiaanse hoofdstad Lusaka.
De wegen zijn grotendeels onver
hard en pas recent is het elektrici
teitsnetwerk naar de school door
getrokken. Verreweg de meeste
mensen zijn actiefin kleinschalige
landbouw.
De Munnik: „De voertaal is En
gels. Voor de rest spreken ze 72 dia
lecten in dit land. Ik was van plan
de eigen taal te gaan leren, maar
dan moet ik nog wel even kiezen
welke. Ik denk dat ik met Bemba
het beste uit de voeten kan."
De Sirjanslandse beschouwt
haar buitenlandse avontuur als
een unieke buitenkans. „Niet dat
ik zelf ooit iets dergelijks van plan
was, maar het kwam eigenlijk ge
woon op mijn pad." Met dank aan
dochter Eveline, die het project op
internet voorbij zag komen. „Ze
heeft het meteen doorgemaild
naar me en zei; 'Mam, dit is écht
iets voor jou. Dit moet je doen! Ik
heb er eerst eens twee dagen rus
tig over nagedacht; een warm land
en mooi om daar iets te kunnen
betekenen voor het onderwijs.
Toen heb ik een mail gestuurd,
ben gelijk uitgenodigd voor een
gesprek bij de stichting en het
Niet dat ik zelf ooit
iets dergelijks van
plan was, maar het
kwam eigenlijk
gewoon op mijn pad
klikte." Ze blijft minimaal een jaar
met een optie voor een tweede of
zelfs derde periode.
Het VTC heeft het eerst nog ge
probeerd met een 28-jarige direc-
vrijdag 5 januari 2018
SD
Het reeds gerealiseerde schoolterrein van het George Korsten Vocational Training College (VTC) in het Mpongwe district in Zambia,
Zeeuwse runt school in Zambia
Marcel Modde
(met wit T-shirt) Bram Sol die de
De bouwploeg met rechts van het midden de nieuwe directeur Anita de Munnik uit Sirjansland en links
campus heeft ontworpen.
Leslokaal.
-Anita de Munnik