II
Een nieuw jaar!
Een nieuw interiei
9
ISSINGERS WAREN ACTIEF IN HET CARIBISCH GEBIED
einde van de Spaanse Successie
oorlog - brak een lange periode
van vrede aan zodat kapers andere
bronnen van inkomsten moesten
zoeken. Die vonden ze in illegale
handel op Afrika, zowel goederen
als slaven. Nadat in 1720 de Mid-
delburgsche Commercie Compag
nie was opgericht werd ook dat
lastiger, en verlegden ze hun acti-
Ook kan het zijn dat
piraten het schip na
plundering op een
zandbank hebben
gezet
viteiten naar het Caribisch gebied.
Het waren volgens Paesie vrijwel
alleen Zeeuwse schepen die daar
actief waren, Hollanders zag je er
niet of nauwelijks. Per jaar werden
er minstens tussen de vijf en tien
schepen vanuit Vlissingen uitge
reed.
Illegale handel op de Spaanse
koloniën was aantrekkelijk. Er was
zilver uit de mijnen van Peru en
Mexico voorhanden. De Spanjaar
den brachten die in grote, zwaar
bewapende vloten naar Cadiz. In
de Spaanse gebieden was vooral
vraag naar uit Europa afkomstig
textiel. Het moederland kon niet
aan die vraag voldoen. Smokke
laars profiteerden daarvan.
De smokkel was risicovol. In het
Caribisch gebied waren volop
voornamelijk Engelse piraten ac
tief. Cornelis Louw schilderde in
1715 het Vlissingse fregat De Witte
Bijle, dat in dat jaar werd omge
doopt in El Porto Prince. Die
naamsverandering duidt - aldus
Paesie - op illegale activiteiten in
Spaanse gebieden. Het schip werd
in 1721 door piraten veroverd.
Illegale handel in het Caribisch
gebied was ook vol risico's, omdat
Spanje vanaf 1720 de patrouilles
met oorlogsschepen intensiveerde.
In 1728 werd bovendien een
Spaanse, private compagnie opge
richt voor kaapvaart, met het doel
zoveel mogelijk smokkelaars op te
brengen.
Om de kans op succes te vergro
ten brachten de Vlissingers goed
uitgeruste fregatten in de vaart:
driemasters van circa negentig
voet - zo'n dertig meter, snel,
wendbaar, met twintig stukken
geschut en een ervaren beman
ning van veertig tot vijftig man.
Een geslaagde reis kon een winst
van ruim 50.000 gulden opleve
ren.
Omdat archeologen het schip
van een jaartal hebben voorzien,
vermoedt Paesie dat er munten
zijn aangetroffen. De melding dat
de bemanning niet met het schip
is ten onder gegaan geeft aan, dat
er geen menselijke botten zijn
gevonden. De historicus, die
zeifin 1997 het wrak van het
VOC-schip Ravesteyn opdook,
vindt ook het bericht dat het
geschut overboord is gekie
perd vóór het fregat zonk,
betekenisvol: „Dat geeft aan
dat het schip tijdens een
gevecht of een storm op
een rif of zandbank is vastgelopen.
De kanons werden in zee gegooid
in een poging om het lichter te
maken en weer los te geraken. Ook
kan het zijn dat piraten het schip
na plundering op een zandbank
hebben gezet."
De Middelburgse historicus
hoopt op meer informatie van de
archeologen, die het wrak nu on
derzoeken. Zodat met zekerheid
kan worden vastgesteld, dat er een
Zeeuwse smokkelaar is terugge
vonden.
RUUD PAESIE
25% Korting op alle showroommodelle
WOONPLAZA
en Zeeuwse smokkelaar?
vrijdag 5 januari 2018
Het fregat De Witte Bijle voor Vlissingen. In 1715 kreeg het schip de naam El Porto Prince, met het
oog op de smokkelhandel in het Caribisch gebied, detail schilderij cornelis louw, 1715
FOTO MECHTELD JANSEN
Ruud Paesie (1956) is maritiem
historicus in Middelburg. Hij pro
moveerde in 2008 op het proef
schrift 'Lorrendrayen op Africa',
over de illegale goederen- en sla
venhandel in de periode 1700-
1734. Andere publicaties (selec
tie): 'Geschiedenis van de MCC'
(Middelburgsche Commercie
Compagnie) en 'Slavenopstand
op de Neptunus'. Van 1994 tot
2007 was hij duikinstructeur op
de Malediven. In 1997 ontdekte
hij daar het wrak van het in 1726
gezonken VOC-schip Ravesteyn.
Ruud Paesie.
Start u 2018 met een nieuw interieur? Zet uw goede voornemens kracht bij en breng vanaf 27 december
een bezoek aan woonwinkel Binnenuit. Op alle showroomartikelen van Binnenuit Meubelen (De Jonge
Hoek van Dijke) ontvangt u maar liefst 25% korting! Dus 25% korting op zitbanken, fauteuils, bijzettafels,
eetkamertafels en -stoelen, televisiemeubels en meer. Wees er snel bij en bemachtig uw nieuwe meubels!
100 WOONMERKEN
9.000M2 INSPIRATIE
PERSOONLIJK WOONADVIES
