WtleToo
<d\
1. #metoo
2. Genderneutraal
3. Fipronil
4. Af losboete
5. Formatielek
POPULAIRSTE
MUZJEKBIJ
BEGRAFENISSEN
MEEST
GEBOEKTE
STEDENTRIPS
IN 2017
Waarschijnlijk het eerste woord dat inclusief een hashtag de annalen ingaat. De hashtag maakt ook dat die
twee woorden (me too) samen één woord worden. Het zou in het Nederlands uitstekend te vertalen zijn
als #ikook, maar dat heeft twee nadelen: ten eerste dat het klinkt als ik kook, waardoor de
daders het waarschijnlijk volkomen verkeerd zouden begrijpen, en ten tweede is het helaas
groter dan Nederland. Overigens zijn er in ons woordenboek natuurlijk ook heel veel
woorden met oo: broodroof, koopgoot, roofmoord, loofboom, en zoo voort.
Hoe graag we misschien ook willen: taal laat zich niet genderneutraal maken. Woor
den hebben een voorkeur voor een geslacht. Je hebt wel een zijspan, maar geen
hijspan. Je kunt iets betwijfelen, maar niet betkerelelen. Iets kan prinsheerlijk
zijn, maar niet prinsesdamelijk. Het ombouwen van de taal is een proces met vrouw-
kementen. Vraag maar eens naar een stopa in een ziekenhuis. Of zoek op iemands cv
naar nichtenfuncties. Dan blijkt: taal is niet genderneutraal. En zelfs als het wel kan,
kan het niet. Want het is nogal een verschil of je een potje breekt, of een pootje.
Elk jaar heeft zo'n woord waar de ellende van dieren in wordt weerspiegeld. Of het nu H5N1 is, BSE of plofkip. En
de plofkip blijkt nu fipronileieren te kunnen leggen. Fipronil is een anti-bloedluizenmiddel, en in die zin een voor
bode van de constatering dat kippen bepaald geen luizenleven leiden, maar in hun leven lijden onder luizen. De
volledige naam van Fipronil is overigens (±)-5-amino-1-(2,6-dichloor-4-trifluorparatolyl)-4-trifluorme-
thylsulfinylpyrazool-3-carbonitril, uit de scheikundige groep fenylpyrazolen, en het werd dus gebruikt door
halve zolen, die het in kippenstallen spoten. Daarna was het bedrijf niet bereikbaar voor commentaar: struisvogel
politiek is dat.
Leuk woord, vooral omdat het begint met twee commando's die je aan een hond kunt geven: Af! Los! Die twee
betekenen ook ongeveer hetzelfde. Iets wat natuurlijk ook geldt voor een woord als komkommer (Kom!
Kom!), al is dat een flauwe variant. Beter is klaaroverjas (Klaar! Over!) of stophoest (Stop! Ho!). Lady Gaga zou
beschermvrouwe van dit soort woorden kunnen woorden.
De formatie duurde dit jaar zo lang dat er wel een woord uit die periode moest doorklinken in onze taal. Lekken
was hét woord van de laatste formatiefase. Vooral Gert-Jan Segers was heel boos, maar later bleek het lekken
een ongelukje, en zoals we allemaal weten kan een ongelukje het begin van nieuw leven zijn, en toen was Segers
natuurlijk tegen abortus. Als die ongelukjes vervolgens in de luiers liggen, kunnen ze weer gaan doorlekken, dus dit
woord sijpelt nog wel even door. Jan Beuving
i
-
1. Claudia de Breij
Mag ik dan bij jou
2. Andrea Bocelli
Sarah Brightman
Time To Say Goodbye
3. Guus Meeuwis
De weg
4. Marco Borsato
Afscheid nemen bestaat niet
5. Maaike Ouboter
Dat ik je mis
BRON: MONUTA HOLDING BV
1. Tanger, Marokko
2. Barcelona, Spanje
3. Malaga, Spanje
4. Edinburgh, Schotland
5. New York
BRON: ZOEKWEBSITE SKYSCANNER.COM
EN TIJDSCHRIFT VOGUE
DÉ WOORDEN
VAN HET JAAR
161 zaterdag 30 december 2017
WG