Anti-stressmedicijnen veroorzaken mogelijk dementie
9
Liesbeth Spaansen (58) uit Doesburg ziet de
scheiding na een relatie van 27 jaar niet aankomen.
Ze berust in haar lot en recht haar rug.
Solo: „Ik was 27 jaar samen met
Peter, waarvan 22 jaar getrouwd. Drie
jaar geleden vertrok hij. Onze zoons,
18 en bijna 21, wonen bij mij."
Verdriet: „De eerste zeven maanden
was ik verdrietig en boos. Boos dat
het me gebeurde. Dat ik het niet zag
aankomen. Daarna berusting; zijn ar
gumenten om te stoppen golden
voor beiden."
Maatjes: „Peter en ik zijn nog steeds
beste maatjes, ook in de opvoeding
van onze zoons. We zijn een gezin
dat niet samenwoont."
Wonen: „We woonden in een vrij
staande villa in Toldijk. Ik heb er nog
twee jaar gewoond. Helaas kon ik de
vaste lasten niet alleen opbrengen. Ik
kocht een rijtjeshuis dat ik in mijn
tempo opknap."
Zorgen: „In een relatie zorgde ik tot
nu toe voor iedereen, behalve voor
mezelf. De momenten dat ik huilend
op een krukje bij de wasmachine zat
zijn vooral van voor de scheiding. Nu
zorg ik voor mezelf en de jongens."
Relaties: „Vóór Peter was ik al een
jaar getrouwd. Daarvoor had ik ook
verhoudingen. Ik dacht dat ik er ver
stand van had. Ik ben inmiddels hele
maal niet meer met relaties bezig."
Seks: „Overgewaardeerd. In die zin
heb ik geen mensen nodig."
Gave: „Ik ben redacteur. Als men
mijn positief-kritische artikelen niet
meer leuk vindt, stop ik ermee."
Afknapper: „Mensen die hoog van
de toren blazen. Maar ik kan er goed
mee omgaan."
Delen: „Ik heb vrienden en kan goed
met mijn broers praten. Ook met
mijn jongens nu ze ouder zijn."
Werk: „Na de scheiding had ik als
freelancer meer uren en salaris nodig
om te kunnen leven. Nu heb ik een
vaste baan als redacteur en fotograaf
met correspondenturen bij Achter
hoek Nieuws."
Bezigheden: „Tekenen en schilde
ren. En kleding maken. Ik speel klari
net bij de muziekvereniging in
Steenderen en ik ben bestuurslid van
de Bronkhorster Molen en de scou
ting. Ik ben al jaren bezig een kinder
boek te maken. Een vlijtig Liesje."
Kerst: „Dat associeer ik met gezellig
heid. Een grote kunstkerstboom vol
lichtjes, slingers en uilen, want die
spaar ik. Eerste kerstdag gaan we
gourmetten en Tweede Kerstdag fon
duen mijn zoons traditiegetrouw bij
hun vader. Dan rijd ik door naar mijn
geboorteplaats Den Helder om met
mijn moeder kerst te vieren."
Koken: „Dat is geen hobby van mij,
maar ik heb er geen hekel aan. Ik sta
geen uren in de keuken. Als ik laat
thuis of alleen ben eet ik iets makke
lijks, zoals een afhaalpizza."
Uit eten: „Soms, als ik teamuitjes
met collega's of met bevriende oud
klasgenoten heb. Filipijns, Thais,
Grieks en Hollands, zolang het maar
niet te scherp is."
Vakantie: „Door drukte is het er dit
jaar niet van gekomen. Ik had vrij om
te klussen aan mijn huis. Twee dagen
uit per jaar lukt, voor meer heb ik
geen tijd."
Gelukkig: „Ik ben te druk om rustig
en gelukkig te zijn. Maar ik ben niet
ongelukkig en door mijn werk ook
niet eenzaam. Op de schaal van geluk
scoor ik een 8 of 9."
Motto: „Rug recht en gaan!"
UITGEZOCHT
dinsdag 19 december 2017
'Te druk om rustig en
gelukkig te zijn'
Jeroen Meijer
Medicijnen tegen
een posttraumati
sche stressstoor
nis (PTSS) zijn
een mogelijke
risicofactor voor
het ontstaan van
dementie.
Geheugen- en gedrags
problemen, karakterver
anderingen, het zijn de
kenmerken van demen
tie. Wie lijdt aan de
posttraumatisch stress
stoornis (PTSS), heeft
waarschijnlijk meer
kans om deze hersen
ziekte te krijgen. Zo'n
stressstoornis ontstaat
na een trauma zoals
een mishandeling, een
ernstig ongeluk, een
aanslag of oorlogsge
weld. De ervaring is zo
schokkend dat het een
persoon niet lukt deze
goed te verwerken.
Dat uit zich in een lange
reeks klachten zoals
somberheid, prikkel
baarheid en hartklop
pingen. Uit eerder on
derzoek was al geble
ken dat veteranen met
PTSS meer kans heb
ben op gezondheids
problemen. Denk aan
psychiatrische stoornis
sen, diabetes of her
senbeschadigingen als
gevolg van een ongeluk.
Maar de medicijnen die
veel worden gebruikt bij
PTSS blijken de kans
op dementie ook te ver
hogen.
Oorlogsveteranen
Onderzoekers bekeken
de gegevens van ruim
drie miljoen oorlogsve
teranen van 56 jaar en
ouder. Het waren vrijwel
allen mannen. Bij de
aanvang van de studie,
in 2003, ontvingen al
deze veteranen ge
zondheidszorg van een
zogeheten Veterans He
alth Administration Fa
cility. Van hen werd 5,4
procent gediagnosti
ceerd met PTSS. De
Amerikaanse onderzoe
kers bekeken hun medi
cijngebruik en volgden
hen langere tijd. Zo ont
dekten ze dat sommige
psychoactieve medicij
nen die worden ingezet
bij PTSS, zoals antide
pressiva, kalmerings
middelen en anti
psychotics, het risico
op dementie vergroot
ten. Ook veteranen die
niet aan PTSS leden
maar wel deze medicij
nen kregen, ontwikkel
den vaker dementie. De
Amerikanen pleiten
voor meer onderzoek
naar het verband tus
sen PTSS en psychoac
tieve medicijnen. Zo is
er nog veel onduidelijk
heid over de juiste do
sering en over hoe lang
achter elkaar je de ver
schillende medicijnen
het beste kunt innemen.
—Carin Röst
