Moeder is moe
en eet te weinig
6
KLASKE VAN NORREN
Jaarhoroscopen Waar of niet, horoscopen oefenen altijd
aantrekkingskracht op ons uit. Aan het begin van 2017 leest
Pam van der Veen dat haar sterrenbeeld Leeuw een pittig
jaar staat te wachten. In werk, liefde en familie. Zijn de
voorspellingen uitgekomen?
Vraag het de deskundige
Professor Annemie Schols van de universiteit
van Maastricht heeft goed werk verzet op
het gebied van de chronische longziekte
COPD, afvallen en vermoeidheid. Haar werk laat
zien dat eiwitrijke consumpties verspreid over de
dag kunnen helpen om op gewicht te blijven of te
komen. Zij heeft laten zien dat voor het behoud
van spieren de combinatie van eiwitrijke voeding
en bewegen belangrijk is. Spierbehoud is nodig om
vermoeidheid tegen te gaan.
Voor voedings- en leefpatroonadviezen kan uw
moeder worden verwezen naar een diëtist,
fysiotherapeut of revalidatieteam. Het gaat hier
bij om begeleiding bij een persoonlijke zoektocht.
Mijn collega Paulien Vinke, voedingskundige en
diëtist, vertelde dat een patiënt niet aan ontbijten
toe kwam omdat hij na het douchen en aankleden
al zo moe was dat hij totaal geen trek meer had.
Deze patiënt raadde ze
aan al voor het douchen
iets te eten. Zij kijkt met
de patiënt naar wat hij
Kwark of een ofzi'dagelijks eet Veel
eitje overdag
kunnen
mensen eten vooral ei
wit bij de avondmaal
tijd. Een portie kwark
bij het ontbijt of een ei-
vermoeidheid tj e bij de lunch kan hier
verandering in brengen.
tegengaan Eiwitrijke producten
zijn: zuivel, kaas, vlees,
noten of eventueel klinische drinkvoedingen. Als
iemand zich er niet meer toe kan zetten om te ko
ken, kan ook hiernaar gekeken worden. Veel
staande activiteiten kunnen zittende activiteiten
worden, waardoor er meer energie overblijft om de
maaltijd op te eten. Ook sportadvies is persoonlijk
en moet goed worden opgebouwd en begeleid.
Hoe krijg ik mijn moeder zover dat ze aan zulke
behandelingen mee gaat doen, vraagt u zich mo
gelijk af. In Nederland vallen dieetadvies, fysiothe
rapie en revalidatie voor veel COPD-patiënten
binnen de basisverzekering. Het is goed te horen
dat uw moeder zelfstandig woont en, zoals ik tus
sen de regels door lees, goed weet wat ze wil. Zelf
standigheid is een groot goed dat we terecht
koesteren. Werken aan een verbeterde voedselin-
name en een verminderde vermoeidheid dragen
bij aan het zelfstandig kunnen blijven functione
ren. Dit is wellicht het beste argument om uw
moeder over te halen haar arts te vragen om een
verwijzing. Belangrijk is dat zij meldt dat ze moe
is, veel gewicht is kwijtgeraakt en hier actief iets
aan wil doen.
HET PANEL
Het leek een leuk
experiment: leg in
januari vijfjaar
horoscopen naast
elkaar en kijk in de
cember 2017 wat er
van is uitgekomen.
Ik heb de horoscopen vergeleken van
AD, ELLE en Happinez, een tarot-
horoscoop en een Chinese, persoon
lijk op maat gemaakte Nine Star Ki-
voorspelling. De vooruitzichten oog
den nogal somber.
Als de sterren de verkeerde kant
opvallen, zou me een hoop ellende te
wachten staan: Liefdesverdriet, frus
tratie, een doorboorde hartenwens,
uitputting, een botbreuk en het over
lijden van een naaste. Niet bar veel
om naar uit te kijken dus, al werd ik
als Leeuw wel zoet gehouden met
beloftes van 'hernieuwde energie' en
'prachtige creativiteit'. Ik moest er
wel wat voor doen. Met 'radicale eer
lijkheid' naar mezelf kijken, bijvoor
beeld.'Dan zal je zien dat je al snel
weer toegang hebt tot je goddelijke
leeuwenkracht'.
Wichelarij
Hoe sceptisch je ook tegenover
astrologie mag staan, dat je wellicht
je been gaat breken, of erger nog: een
familielid verliest, wil je liever niet
lezen. Dus legde ik de sterrenwiche
larij snel terzijde en leefde mijn
leven. Het zou allemaal wel: cycli van
zon- en maaneclipsen, een centrale
positie voor het (creatieve) element
Hout of een onheilspellende tarot
kaart van een rood hart doorkliefd
door drie zwaarden. Die zwaarden
drie-kaart, uit de set van 78 tarotkaar
ten met symbolische afbeeldingen
over het onderbewuste, zou aange
ven 'dat je niet altijd kunt hebben
wat je wilt'.
Toch dacht ik in het afgelopen jaar
op een paar momenten aan de voor
spellingen terug. Tijdens het schrij
ven van mijn boek, bijvoorbeeld. Met
een vriend had ik het onzalige plan
opgevat om in veel te weinig tijd 275
Er zou me een
hoop ellende
te wachten
staan: een
botbreuk,
uitputting,
frustratie en
liefdesverdriet
pagina's vrolijk-weemoedige non
fictie te schrijven over technologie in
de jaren tachtig en negentig. 'Je loopt
op tegen een onvoorzien obstakel dat
je vertrouwen in een project doet
wankelen', schreef ELLE. 'Je begint
jezelf af te vragen of je er nog wel
deel van wilt uitmaken'. En ja, toen ik
aan het eind van de rit, scheel van de
stress, met zomerse vliegen om mijn
hoofd en kromtrekkend van de RSI
manisch op mijn toetsenbord zat te
rammen, heb ik me dat inderdaad
afgevraagd.
Gelukkig doet ons boek het goed.
Die vriend en ik mochten er in een
paar radio- en tv-programma's over
komen praten. 'Het element Vuur
heeft dit jaar betrekking op het le
vensaspect roem', wist de Nine Star
Ki in januari al te vertellen. Deze dui
zenden jaren oude vorm van oosterse
astrologie baseert zich op de natuur
lijke elementen hout, vuur, aarde,
metaal en water. Roem dus, om mijn
eventuele sterallures ook direct de
kop in te drukken: 'Geen Hollywood-
beroemdheid, maar de status van
roem zoals je dat in je eigen leven
kunt bereiken'. Oké, dus dat optre
den bij Tijd voor Max bleek echt mijn
fifteen nanoseconds of fame.
Zorgen
Aan het familiefront is het roerig
geweest, zoals AD me had voorspeld.
'Jij bent thuis nodig, bij je gezin of
familie'. Dat klopte: allereerst wist
mijn zoon het eerste jaar op zijn op
leiding stevig te verkloten, wat enige
interventie vergde. En later, toen
mijn moeder instortte onder de zorg
voor haar demente partner, ben ik
actief bijgesprongen als mantelzor
gen Drie keer per week pendelde ik
tussen twee steden, me grote zorgen
makend. Nine Star Ki: 'Het wordt je
onmogelijk gemaakt om te reizen of
vrijelijk te bewegen. Dat kan je
enorm frustreren en irriteren'.
De situatie leidde, zoals dat vaker
gebeurt in een crisis, tot aloude en
niet altijd gewenste familiepatronen
dinsdag 19 december 2017
GO
Voedingsdeskunige
Klaske van Norren
beantwoordt
lezersvragen.
Mijn moeder (67) heeft COPD, woont zelf
standig en regelt alles zelf. Ik maak me zorgen
omdat ze mager is, weinig eet en snel moe is.
Is hier met voeding iets aan te doen?
Ook een vraag? hartenziel@persgroep.nl
HUISARTS
Rutger
Verhoeff
PSYCHO
LOOG
Steven Pont
LIEFDES-
Jan Drost
'De astrologen
zitten er in 2017
niet helemaal
naast'
44