AREYOUREADY
TO PARTY?
13
TUNESIË TERUGKERENDE IS'ERS
nieuw fenomeen. In de jaren 90 kwamen Alge
rijnse strijders terug uit Afghanistan. Bergamini:
„Het grote verschil met de terroristen die nu te
rugkomen uit Syrië en Irak is dat de moslimwereld
er heel goed van doordrongen is dat deze gasten
meer moslims hebben vermoord dan buitenlan
ders. Als ze terugkomen zijn ze geen moedjahe-
dien (strijders), geen helden. De Tunesische sa
menleving laat heel goed merken dat deze gasten
niet welkom zijn."
De intensieve samenwerking met Europa (dat
veel geld overmaakt voor onder meer onderwijs
projecten, zorg en werkgelegenheid) werpt vrucht
af. De laatste twee jaren waren er geen grote aan
slagen, hetgeen ook te maken heeft met het uit
wisselen van informatie en ervaringen met de Eu
ropese diensten, aldus Bergamini. „We weten dat
de terugkomers eerder doelen in Libië of in landen
als Zuid-Soedan kiezen."
Gevangenis
Veel terugkeerders zijn hun burgerrechten ontno
men. Voor zover ze niet in de gevangenis zijn ge
gooid, zitten ze thuis zonder kans op werk. Uitge
sloten van alles zijn ze. Kritiek is daarop van Tune
sische mensenrechtenorganisaties die vrezen dat
uitzichtloosheid geen remedie kan zijn. Haytem El
Mekki behandelt het gevoelige onderwerp op zijn
manier. De islamitische partijen die in Tunesië de
dienst uitmaken, maar die rekening moeten hou
den met heel sterke en progressieve burgerrech
tenorganisaties, hoeft hij niet tot zijn vaste luiste
raars te rekenen.
„We moeten ook niet doen alsof het hier allemaal
zo geweldig is. Iedereen weet waarom juist Tunesië
zoveel strijders voor IS leverde. Dat kwam door de
islamieten. Noem mij een ander land ter wereld
waar ze onder toezicht van de politie kraampjes
konden optuigen om strijders te werven voor de
oorlog in Syrië. Dat is hier gebeurd. De premier
heeft dat verdedigd, jihadisten waren volgens hem
mainstream. Het overgrote deel van de bevolking
pikte dat niet."
Dat laatste heeft geleid tot parlementaire enquê
tes. De Tunesiërs willen weten wie aan de touwtjes
trok en wat precies de rol was van Qatar en Turkije
die respectievelijk het rekruteren van jihadisten en
het transport van jihadisten zouden hebben gefi
nancierd. Volgend jaar wordt daarover een explo
sief rapport verwacht.
bije jaren af richting Syrië en
Irak om te vechten voor Islami
tische Staat, al-Qaeda of het
daaraan gelieerde al-Nusra (zo
als dat destijds heette). Uit geen
enkel land kwamen zoveel vrij
willigers. Een derde is in
middels gesneuveld, een
derde zit nog in Syrië
of strijdt op een ander
front en een derde zou
naar huis zijn gegaan,
onderweg zijn of dat
overwegen.
Zowel met het opsporen
van gevaarlijke terroristen
als met het straffen en de-
radicaliseren, werken de Tu
nesische autoriteiten nauw
samen met de Europese Unie.
Er is reden tot zorg in Europa,
want de man die vorig jaar in
juli 86 mensen doodreed op de
boulevard van Nice was geboren
in Tunesië en ook 'vluchteling'
Anis Amri die twaalf bezoekers van
de Berlijnse kerstmarkt overreed,
kwam er vandaan.
Denk vooral niet dat Tunesië zelf de
dans ontsprong. Honderden Tunesi
sche burgers en politiemensen zijn
sinds 2011 omgekomen bij tientallen
grote en kleine aanslagen.
Patrice Bergamini, de Franse EU-am-
bassadeur herinnert eraan dat Tunesië
de eerste, grote terreuraanslag na rr
september 2001 in New York moest in
casseren: 21 mensen kwamen in 2002
om bij een aanslag op een synagoge op
schiereiland Djerba. Vorig jaar werd bij
de stad Ben Guerdane, vlakbij de grens
met Libië, voor het eerst een echt grote
aanval van IS buiten het kalifaat afgesla
gen. Tunesische veiligheidstroepen
doodden tientallen aanvallers. „Dus
de ogen zijn gericht op dit land. De
Tunesische samenleving is unaniem
als het gaat om het afwijzen van ge
weld", zegt Bergamini.
De terugkerende jihadist is geen
Tunesië heeft twintig keer zoveel
terugkerende jihadisten als
Nederland. De strijders uit Syrië en Irak
zijn er niet welkom. Veel
terugkeerders zijn hun
burgerrechten ontnomen.
Ia et gaat om bij na duizend ge-
I harde jihadisten, vaak geher-
I senspoeld, deels psychisch niet I
I in orde, vergroeid met hun wa-
I pens. Ontspoorde mannen en 1
I vrouwen, die in veel gevallen
I bloed aan hun handen hebben.
Op veel sympathie voor hun goddelijke mis
sie hoeven ze in Tunesië niet te rekenen. Het
tussen Libië en Algerije ingeklemde moslim
land (11,5 miljoen inwoners) is helemaal klaar
met religieuze fanaten, zegt Haytem El Mekki.
De bekende blogger is een Arabische versie van
onze Arjan Lubach. Op de vrije radiozender Mo-
saïque FM jaagt hij met zijn uitgesproken kronie
ken menigeen op de kast. Ietwat grof soms, maar
recht voor zijn raap. El Mekki verwoordt wat de
straat denkt. Ook in dit visrestaurant in havenwijk
La Goulette waar hij door andere gasten wordt
aangekeken met een vermoeden van herkenning.
„Ik had laatst twee jongens in mijn uitzending.
Eentje van 2t en eentje van 24. Die zagen zo'n gast
uit de bergen komen. Hij vroeg de weg. Toen zeiden
ze 'loop maar mee'. Op een onbewaakt ogenblik
hebben ze hem overmeesterd, ontwapend, vastge
bonden en politie gebeld. Dat zijn helden die gas
ten. Iedereen voelt dat zo, ik heb ze geïnterviewd in
mijn show. Het is vaker gebeurd de afgelopen jaren.
Als de politie ze niet oppakt, doen de burgers het."
El Mekki staat te boek als 'mensenrechtenfanaat'
en moet niets hebben van burgers die eigen rech
ter spelen. Hij hekelt politici die vinden dat elke
kalifaatganger de Tunesische nationaliteit zou
moeten worden ontnomen. Het recht moet zijn
loop hebben. Maar trots is hij ondertussen wel.
Rond de zesduizend Tunesiërs reisden de voor-
Glas Prosecco cadeau
Het mooiste aanbod voor
een avond uit!
vrijdag 15 december 2017
PC
'Als de politie ze niet oppak'
doen de burners het we
Bob van Huët
Rotterdam/Tunis
Profiteer nu van een uniek aanbod
Boek nu en ontvang een glas Prosecco cadeau
Bestel uw tickets op pzc.nl/oyfpauze
Het dak gaat er af bij het musicalspektakel On Your Feet! Stilzitten
is onmogelijk! Het ritme en de onweerstaanbare dans krijgen u hoe
dan ook te pakken. Geniet van alle aanstekelijke wereldhits van
Emilio en Gloria Estefan zoals, 'Conga', 'Dr. Beat' en 'The Rhythm is
gonna get you'. De musical die bruist van energie is alleen te zien in
het BeatrixTheater Utrecht. Boek nu uw kaarten en feest mee!
