Deskundigen helpen bij palliatieve zorg
■pal
3
Zwemmen, en
nog wel op
een dinsdag!
ALICE STAAKT
ELISE STAAKT
BETTY WERKT
van staken? Ik denk dat dan het sig
naal dat we afgeven niet krachtig
genoeg is."
Werken op een stakingsdag. Dat
is dubbel, maar het typeert de leer
krachten, denkt Verkuil. „Ze heb
ben hart voor de zaak en doen alles
wat in hun vermogen ligt. Ze gaan
werken, omdat ze hun tijd nuttig
willen besteden. Maar je kunt jezelf
er ook mee in de vingers snijden:
hiermee verslap je het signaal dat je
over wilt brengen."
Hij is ook bang dat de focus te
veel op de verhoging van de salaris
sen komt te liggen. „Dat is niet het
belangrijkste. Het beroep moet aan
trekkelijker gemaakt worden. Het
verlagen van de werkdruk hangt
daarmee samen." Verkuil merkt dat
het steeds lastiger is om (inval)leer-
krachten te vinden. „Afgelopen
vrijdag heb ik zelf voor de klas ge
staan, omdat we geen invaller kon
den vinden. De vrijdag ervoor heb
ik om die reden ook les gegeven. En
het probleem wordt alleen maar
groter."
Iilou was één van de bijna
negentig kinderen die gis
teren bijna de hele dag
werden beziggehouden in het Ter-
neuzense sportcentrum Vliegende
Vaart. Daar organiseerde Sport-
punt Terneuzen samen met onder
andere Natuur&Zo een activitei
tendag voor kinderen die door de
staking niet naar school konden.
Voor to euro werden ze een hele
dag beziggehouden.
Dat is best even aanpoten voor
de begeleiders, zegt Anrico van
Hecke van Sportpunt Zeeland in
de loop van de middag. „Er zitten
kinderen tussen van een jaar of
twaalf, die houden zichzelf aardig
bezig. Maar er lopen ook kleuters
rond. We waren wel benieuwd
hoe dat zou gaan. Maar het ver
loopt prima, het is hartstikke leuk.
En zonder ongelukken, dat is ook
wel fijn uiteraard."
De kinderen genieten duidelijk
ook al zijn de meesten zo halver
wege de middag wel aan wat uit
rusten toe. Een mooi moment dus
om een film te draaien. In de uren
daarvoor zijn de meesten flink ac
tief geweest. Met zwemmen bij
voorbeeld, vertellen Milou en haar
plaatsgenote Indy. „En we hebben
gezonde hapjes gemaakt. Crêpes
en couscous." Leuk om te doen,
iets minder leuk om te eten, vin
den de meiden. Indy: „Het was
niet echt lekker."
De activiteitendag is bij - wie
weet - een volgende stakingsdag
voor herhaling vatbaar, meent Van
Hecke. Dat zijn Milou en Indy het
met hem eens. Al weten de mei
den één verbeterpuntje. „Draai
dan niet zo'n kinderachtige film
als Casper en Emma."
Palliatieve zorg is de zorg in de ster
vensfase van patiënten en is gericht
op palliatie, ofwel verlichting. „Het
doel is om patiënten (en hun naas
ten) een zo goed mogelijke kwali
teit van leven te bieden", vertelt
coördinator Patricia van Marion van
het netwerk palliatieve zorg Zee
land. „Zorg draait vooral om het be
ter maken van mensen. Patiënten
begeleiden in hun laatste fase is niet
alleen een taboe onder zorgverle
ners, ze zijn er vaak ook niet in ge
schoold."
Nu zijn er in Zeeland nog drie ad
viesteams palliatieve zorg: in het
Admiraal De Ruyter Ziekenhuis, in
ziekenhuis ZorgSaam en een alge
meen Zeeuws netwerk, vertelt Van
Marion. „Het was al eerder de be
doeling om er één team van te ma
ken. Maar toen kwamen de zieken
huizen in zwaar weer en is dat op
een lager pitje gezet."
Nu slaan de drie teams alsnog de
handen ineen en vormen ze vanaf 1
januari het Consultatief Palliatief
Team Zeeland (CPT Zeeland). Dat
bestaat uit een vaste kern van tien
verpleegkundigen en acht huisart
sen en specialisten met specifieke
kennis over palliatieve zorg. Daar
omheen is een schil van deskundi-
We zien dat praten
over de dood in zijn
algemeenheid
lastig is
gen, zoals een geestelijke verzorger,
chirurg, longarts en psycholoog.
Hulpverleners kunnen het team
24/7 365 dagen per jaar raadplegen.
Dat kunnen medische vragen
zijn, maar dat hoeft niet, zegt Van
Marion. „Veel vragen gaan bijvoor
beeld over medicatie. Maar we zien
ook dat praten over de dood in zijn
algemeenheid lastig is. Een vraag
die speelt is of medisch handelen in
bepaalde situaties nog zinvol
is. Voorbeeld: een patiënt weet dat
hij nog maar een beperkte tijd te le
ven heeft. Wil degene nog gereani
meerd worden als hij een hartaan
val krijgt? Daarover moeten hulp
verleners en patiënt met elkaar pra
ten. Want sommige mensen willen
thuis overlijden en niet op de
spoedeisende hulp van een zieken
huis."
Het team neemt geen behande
lingen over, benadrukt Van Marion.
„Patiënten houden hun eigen huis
arts en overige hulpverleners die bij
de behandeling betrokken zijn.
Maar als die vragen hebben, kun
nen ze te allen tijde advies vragen
aan het team."
Met de oprichting van het CPT
Zeeland verdwijnt de versnippe
ring in de advisering, stelt Van Ma
rion. „Daarbij is de deskundigheid
op gebied van medisch, psychisch,
sociaal en spiritueel vlak breed en
continu beschikbaar."
Ellen Janssens (internist-onco
loog van het Admiraal de Ruyter
Ziekenhuis) vult aan: „Ons motto
is: iedereen die dat nodig heeft,
moet de juiste palliatieve zorg op de
gewenste plaats door de juiste zorg
verlener kunnen krijgen." Collega
Marjan van Dijk (internist-he-
mato-oncoloog ZorgSaam): „Voor
ons betekent het ook dat zo veel
mogelijk mensen moeten kunnen
sterven op de plek die zij wensen."
1
woensdag 13 december 2017
maar wel druk bezig
„Ik heb bijna de hele dag ge
zwommen!" En dat nog wel op
een gewone, doordeweekse
dinsdag, zie je Milou (9) denken.
Best een goed idee dus van de
meesters en juffen, zo'n sta
kingsdag.
Martijn de Koning
Terneuzen
Zorgverleners - zoals huisartsen
en specialisten - kunnen vanaf 1
januari met vragen over pallia
tieve zorg terecht bij één
Zeeuws team van deskundi
gen. De oprichting ervan moet
de zorg aan mensen in hun laat
ste levensfase verbeteren.
Jeffrey Kutterink
Vlissingen
- Patricia van Marion, coördinator
Alice Joosse: „Er zijn extra handen nodig." fotosmarcelledavidse
www.beeldenbreinril
Betty van Streijl heeft lang getwijfeld of ze wel of niet zou staken.
Ilse de Koeijer: „Kinderen en ouders moeten niet de dupe zijn.