4
5
TenneT: 6,5 miljard voor verduurzaming stroomnet
E 21
Belangrijkste
grondstoffen
voor
biobrandstof
euro's hebben
gekost. De eige
naren waren al failliet
voordat ze in gebruik kon
den worden genomen."
Hij wijst erop dat in Nederland
het gros van de 2,7 miljoen ton
palmolie die Nederland impor
teert, wordt verwerkt tot voedsel
en veevoer. Verreweg de meeste
biobrandstof die wij tanken, is ge
maakt van afgedankt frituurvet.
Daarnaast verwerken Nederlandse
biodieselprodu
centen behoorlijk wat
raapzaadolie uit Frankrijk
en Duitsland.
Jazeker, zegt de Amsterdamse
hoogleraar John Grin, voorzitter
van het Platform Duurzame Bio
brandstoffen. Dat houdt zich bezig
met de ontwikkeling van alterna
tieve brandstoffen die minder
C02-uitstoot veroorzaken (of zelfs
C02 opeten), zonder dat het ten
koste gaat van de voedselproductie.
Bijvoorbeeld door ze te winnen
uit de restproducten van granen
die toch al voor veevoer worden
geteeld. Of uit algen en wieren
die je in zeewater kunt kweken.
Veelbelovende mogelijkheden ziet
Grin ook in de Scandinavische
bosbouw. „Daar wordt geëxperi
menteerd met de aan
plant van vier keer zo
veel jonge boompjes op
nieuwe percelen. Na een paar jaar
worden drie van de vier boompjes
geoogst om ze tot biobrandstof te
verwerken."
Simpel: ze zijn prijziger, ver
klaart Bas Eickhout van
GroenLinks, die voor het
Europees Parlement onderzoek
deed naar biobrandstoffen. „De
nieuwe generatie geavanceerde
biobrandstoffen is vele malen
duurder dan de huidige. Als je het
aan de markt overlaat, zou goed
kope palmolie de aantrekkelijkste
optie zijn."
De economische belangen rond
biobrandstoffen zijn groot. Voor
het klimaat zou elektrisch vervoer
verreweg het beste zijn; auto's
laten rijden op zonne-energie is
veel efficiënter dan die energie op
te slaan in planten, daar olie uit te
persen en die op te stoken in een
verbrandingsmotor. Maar tegelij
kertijd zijn met het bestaan van
verbrandingsmotoren enorme
belangen gemoeid: die van auto
fabrikanten bijvoorbeeld, en die
van oliebedrijven. En die van de
agrarische sector, die verdient
aan de teelt van plantaardige bio
brandstoffen. Al die sectoren lob
byen in Den Haag en Brussel om
voedselgewassen als biobrandstof
te mogen blijven gebruiken.
Maak al het transport elektrisch,
stelt Milieudefensie. „Maak steden
fietsvriendelijker, stimuleer thuis
werken. Dan heb je geen bio
brandstoffen meer nodig." Hoog
leraar Grin: „Het duurt nog zeker
een kwart eeuw voordat er elek
trische vliegtuigen zijn. Voor het
zware wegverkeer, de scheepvaart,
en voorlopig ook voor personen
auto's hebben we biobrandstoffen
als overbrugging nodig, om aan de
klimaatdoelstellingen te voldoen."
In Den Haag stemt de Tweede
Kamer dinsdag over een plan om
de hoeveelheid bijgemengde bio
brandstoffen in de komende drie
jaar te verdubbelen. In januari
neemt Brussel een besluit over het
beleid tot 2030. Dat moet er vol
gens Eickhout voor zorgen dat de
nieuwe generatie biobrandstoffen
nu eindelijk van de grond komt.
De producenten van biobrand
stoffen zijn daar niet op tegen,
maar waarschuwen tegelijkertijd
voor de gevolgen als het beleid
voor de bestaande biobrandstof
fen wordt aangescherpt. Claassen:
„De investeringen voor de ont
wikkeling van die nieuwe genera
tie moeten toch van ons komen.
Maar we hebben de afgelopen vijf
jaar al 1,5 miljard euro in de pro
ductie van biobrandstof gestopt.
Die willen we kunnen terugver
dienen. Tot nu toe zijn er alleen
maar fabrieken failliet gegaan."
TenneT, dat 11.000 kilometer aan
hoogspanningskabels onderhoudt,
kondigt zijn strategie aan in drie lij
vige rapporten. Er is 2 miljard euro
nodig voor de aansluiting van de
vele nieuwe windparken op zee.
Komende jaren verrijzen er vijf
grote offshore windparken voor de
kust, waarvan twee bij Borssele al
zijn aanbesteed. In totaal leveren ze
3.500 Megawatt, genoeg om enkele
miljoenen huishoudens van stroom
te voorzien. Beheerder TenneT
moet ervoor zorgen dat al die
stroom aan land wordt gebracht.
Ook op land komen er windpar
ken bij. Daarnaast leggen steeds
meer Nederlanders zonnepanelen
op hun dak. Die toename van duur
zame energie levert complicaties
op, vooral op dagen dat het hard
waait of de zon uitbundig schijnt.
Sterke groei
Om overbelasting te voorkomen,
gaat TenneT het Nederlandse net
meer met Noordwest-Europa ver
knopen. „De sterke groei van het
aandeel hernieuwbare energie
bronnen in heel Europa onder
streept de noodzaak om een grens
overschrijdend elektriciteitsnet te
ontwikkelen waarmee elektrici
teitsstromen tijdens piekperiodes
over een groter gebied kunnen
worden verdeeld", schrijft TenneT.
In totaal verdubbelt de stroom-
capaciteit die ons land met het bui
tenland kan uitwisselen, van 5,55
naar 10,8 Gigawatt. Zo begon Ten
neT eind 2026 met de aanleg van
een onderzeese stroomverbinding
met Denemarken. Met Noorwegen
(NordNed) en Groot-Brittannië
(BritNed) liggen die verbindingen
er al. Daarnaast groeit de capaciteit
van de verbinding met België van
2 naar 3,4 Gigawatt. De extra capa
citeit 'zal overbelasting op het net
- bijvoorbeeld op dagen met veel
wind (en zon) - voorkomen', stelt
de netbeheerder.
Volgens TenneT zal de jaarlijkse
elektriciteitsvraag 'redelijk con
stant' blijven. Doordat huishoude
lijke apparaten en elektronica
steeds zuiniger worden, neemt de
stroombehoefte af, maar de komst
van warmtepompen in huis en de
toename van elektrisch vervoer
zorgen voor meer vraag. „Het ver
wachte netto-effect is dat de elek
triciteitsvraag naar verwachting
licht toeneemt."
Alle investeringen kosten veel
geld. Naast de 2 miljard euro voor de
windparken op zee is 3,5 tot 4,5 mil
jard euro nodig. Om alle investerin
gen mogelijk te maken stelde het
kabinet vorig jaar al 1,2 miljard euro
beschikbaar. De nieuwe visie van
TenneT focust zich op Nederland.
De beheerder heeft sinds 2009
ook een flink deel van het Duitse
hoogspanningsnet in zijn beheer.
In het gehele TenneT-gebied leven
41 miljoen mensen.
zaterdag 9 december 2017
GO
Discussie biobrandstof
verder opgestookt
6%
dierlijk
vet
9% suiker
11% tarwe
55%
gebruikt
frituurvet
12% maïs
7% overig
(zoals rogge
industrieel
afvalwater
alcohol
condensaat)
procent van de
benzine en diesel
die we tanken
bestaat nu uit
biobrandstof.
3ZIJN ER GEEN ANDERE
MANIEREN OM BIOBRAND
STOF TE MAKEN?
WAAROM KOMEN DIE
ALTERNATIEVEN DAN
NIET VAN DE GROND?
HOE NU VERDER?
Hoogspanningsnetbeheerder
TenneT investeert de komende
tien jaar tot 6,5 miljard euro in
de verduurzaming en uitbreiding
van de stroomvoorziening.
David Bremmer
Rotterdam
Megawatt moeten vijf grote off
shore windparken gaan leveren,
genoeg om miljoenen huishou
dens van stroom te voorzien.
