2
<D
1
2
DE WEEK VAN PHLIPPEN
Personeelstekort in
de industrie loopt op
20
Plantaardige brandstoffen
moeten het weg- en luchtvervoer
minder belastend maken voor het
klimaat. Maar in de praktijk gaat
het heel anders.
fiL
D
5 VRAGEN BIOTANKEN
Hèhè, eindelijk kunnen we
gaan praten over een toe
komst. Na een nacht van
paniekerig overleg is donderdag
ochtend eindelijk de eerste horde
van de brexit genomen. Het was
een hilarisch spektakel om te zien
hoe May met haar Britse pumps
dapper, vaak ternauwernood over
eind bleef, terwijl ze door zowat
iedereen in Groot-Brittannië on
deruit werd gehaald. Bij toespra
ken stortte het decor in achter haar
en verloor ze haar stem. Ze kreeg
briefjes toegespeeld tijdens een
speech, waarop zoiets stond als 'en
nou opzouten jij'. Toen ze afgelo
pen maandag dacht een deal te
hebben gesloten, werd ze diezelfde
dag alweer door een politieke
splinterpartij onderuit gehaald.
Maar goed, nog 477 dagen te gaan
om afspraken te maken over wel
1.000 terreinen.
afgereisd naar een brexitbijeen-
komst in Londen. Al ruim een jaar
waarschuwen experts voor een
dreigend tekort aan betaalbare
medicijnen na brexit. Patiënten
verenigingen, farmaceuten en
het Europees medicijnagentschap
bespreken hier hoe ze de toegang
tot medicijnen veilig kunnen stel
len voor het Britse volk. Na een
dagje luisteren en sfeer opzuigen,
ben ik ervan overtuigd dat deze
bijeenkomst geen overbodige luxe
is. Nog maar een paar weken gele
den stond ik zeifin een column te
juichen om de komst van het me
dicijnagentschap naar Nederland
en liefst zo veel mogelijk biotech.
Nu zie ik hoeveel pijn dit hier in
Londen gaat doen. Dit is geen
grappig Brits spektakel meer, dit is
bloody serious.
Er is nauwelijks een Brits product
denkbaar dat meer verweven is
met het Europese vasteland dan
het medicijn. Maandelijks gaan er
82 miljoen(!) medicijnen vanuit
Europa naar Britse patiënten. Na
maart 2019 staat dat alles op losse
schroeven. Al sinds juli 2016, direct
na het referendum, zijn de partijen
hier koortsachtig aan het overleg
gen hoe medicijnen beschikbaar
kunnen blijven. Maar dat ze duur
der worden, staat vast. Voor
nieuwe medicijnen zijn er nog
een paar andere probleempjes.
Voor farmaceuten is de wereld
één markt.
Dit is geen grappig
Brits spektakel
meer, dit is
bloody serious
Zonder Europa heeft de Britse
markt van 3 procent een zeer lage
prioriteit en dat heeft grote gevol
gen. Medicijnen worden niet al
leen nog duurder maar vooral veel
later beschikbaar. Stel je eens voor
dat jij die Brit bent met kanker.
Er is een nieuw medicijn, maar
voor jou komt het misschien pas
over twee jaar. Da's mooi te laat
en dat alleen maar door die ver
foeide brexit. Je kunt proberen
naar Europa te gaan voor je behan
deling, maar dan ben je niet ver
zekerd. Dat is voor bijna niemand
betaalbaar.
Aan die situatie wil hier niemand
denken. Alle kaarten worden gezet
op een brexit deal waarin de Britten
heel dicht tegen Europa aan schur
ken, liefst onder haar vleugels. Te
rugdenkend aan onze voorpagina
op de dag van het brexit referen
dum met de slogan Don't leave me
this way, bedenk ik nu ineens hoe
een Britse voorpagina zou moeten
luiden: Don't let go of us!
Takeaway
ABN Amro
KPN
Arcadis
aar vullen we in
de toekomst de
tank van onze
auto's mee? Over
die vraag wordt
nu in Den Haag en Brussel verhit
gedebatteerd. Zo'n 7 procent van
de benzine en diesel die we tan
ken bestaat al uit biobrandstof zo
als koolzaad of afgedankt frituur
vet. Om de klimaatimpact van
transport te verminderen, moeten
meer alternatieven met fossiele
brandstoffen worden gemengd.
Je zou denken dat de milieu
beweging meer biobrandstof
toejuicht; als je auto's en vracht
wagens laat rijden op planten,
hoeft minder olie uit de bodem
te worden gepompt. Maar juist
Milieudefensie voert fel actie
tegen biobrandstoffen. „In de ko
mende jaren tanken we in Neder
land mogelijk veel palmolie. Laat
palmoliediesel nou drie keer zo
veel C02uitstoten als gewone die
sel. Wie wil dat?" schreef Milieu
defensie onlangs in een opiniestuk
in deze krant.
274 klimaat- en milieuweten
schappers deden vorige week een
oproep in Trouw om geen voedsel
gewassen als brandstof te gebrui
ken. Het huidige biobrandstof-
beleid heeft volgens hen een nega
tieve invloed op het klimaat, mi
lieu, de natuur én mensen. „Het
biedt slechts een schijnoplossing
voor onze energiebehoefte."
Biobrandstoffen uit voedselge
wassen leiden volgens de weten
schappers tot méér C02-uitstoot.
Om palm- en sojaolie te winnen,
zouden in Azië en Zuid-Amerika
regenwouden worden gekapt en
veengebieden drooggelegd. De
broeikasgassen die daarin zijn
opgeslagen, komen dan in de at
mosfeer terecht. De aanleg van
plantages zou gepaard gaan met
verlies van biodiversiteit, land-
degradatie, vervuiling van het
oppervlaktewater en landroof.
Daar komt bij dat kostbare land
bouwgrond volgens de tegenstan
ders moet worden gebruikt om
mensen te voeden, niet om brand
stof te telen. De productie van bio
brandstoffen zou bovendien de
voedselprijzen opdrijven, met
meer armoede, ongelijkheid en
sociale conflicten tot gevolg.
Die benadrukken dat nooit een
verband is aangetoond tussen het
gebruik van biobrandstoffen en
stijgende voedselprijzen. Palmolie
en soja zijn nu goedkoper dan
twintig jaar geleden. Het beeld
dat de milieubeweging schetst, is
volgens de producenten van bio
brandstoffen eenzijdig en achter
haald. De eisen aan grondstoffen
voor biobrandstof zijn de afgelo
pen jaren wel flink aangescherpt,
tot frustratie van de Nederlandse
Vereniging voor Duurzame Bio
brandstoffen (NVDB). De voort
durende discussie en onzekerheid
over het beleid zorgden ervoor dat
in Nederland minstens drie gloed
nieuwe biodieselfabrieken staan te
verstoffen, zegt Frans Claassen
van de NVDB. „In Amsterdam,
Zwijndrecht en Sluiskil staan fa
brieken die tientallen miljoenen
DEN HAAG Volgens het Centraal
Bureau voor de Statistiek (CBS)
kampte aan het begin van het
vierde kwartaal 16 procent van
de bedrijven in de industrie met
een tekort aan personeel, wat de
productie belemmerde.
Volgens het CBS is het sinds
het begin van de tellingen in
1985 niet voorgekomen dat er
zo veel vraag is naar personeel.
Per X.000 banen waren er aan
het einde van het derde kwar
taal 23 vacatures.
Vooral in de machine-indu
strie zijn tekorten. Een kwart
van de bedrijven zit verlegen
om personeel. Verder wordt in
de bouwgerelateerde industrie
de roep om personeel luider.
Bijna één op de vijf ervaart hier
een tekort.
Bijkomend probleem is dat
de sector behoorlijk vergrijst.
55-plussers zijn momenteel
goed voor bijna een vijfde van
de banen. Vooral in de chemi
sche industrie werken veel ou
deren. Het aandeel 45-plussers
bedraagt hier ruim 60 procent.
Bij de farmaceuten zijn werkne
mers in doorsnee het jongst.
Hier is 58 procent van het perso
neel niet ouder dan 45 jaar.
@sandraphlippen
Londen
Om een gevoel te krijgen voor
wat zo'n brexit nou eigenlijk
betekent voor de Britten, ben ik
Bitcoinbubbel groeit
door en wankelt.
Een Nederlandse
megagrijper verovert
de wereld.
Groene investeringen
moeten sneller, vindt
Triodos Bank.
Sandra Phlippen is chef van
de redactie economie
O
zaterdag 9 december 2017
De grote
winnaar op het
Damrak was
thuisbezorger
Takeaway.
m
Beleggers waren
ook enthousiast
over de banken.
De telecomreus
kreeg een
negatief
analistenadvies
te slikken.
Er bestaan
zorgen over de
financiële positie
van het
ingenieurs
bureau.
o
GO
Annemieke van Dongen
Den Haag
w
WAAROM ZIJN ZIJ
ZO FEL TEGEN?
EN DE VOORSTANDERS?
