II
'Pas op met zelf jagen op criminelen'
Prijzen woningen en materialen rijzen de pan uit
Architect:
Breek alle
keringen en
dammen af
5
Stevenen we af
op een zeepbel in
de woningbouw?
Voorzitter Martijn
van Sabben van de
afdeling Zeeland
van Bouwend
Nederland
vreest van wel.
De prijzen in de woningbouw stij
gen zo hard dat het de vraag is wan
neer de zeepbel uit elkaar spat. Mar
tijn van Sabben, voorzitter van
Bouwend Zeeland en in het dage
lijks leven directeur van Aanne
mingsbedrijf Fraanje in Lewedorp,
vindt de huidige trend ongezond.
Hij denkt dat de Zeeuwse bouwsec
tor in 2018 een terugslag krijgt.
snel verdwijnen. Wie dan te veel
personeel hebt, is de sigaar. Van
Sabben vindt de ontwikkelingen
riskant. „De prijzen stijgen nu alar-
Op haar beurt moet
de bouw oppassen
dat ze zich niet
de markt prijst
merend hard. Daarom moet ook de
consument goed kijken naar de ver
houding tussen prijs en kwaliteit.
Als je nu te veel voor een huis be
taalt, kan je dat later opbreken. Dat
heeft de crisis aangetoond. Op haar
beurt moet de bouw oppassen dat
ze zich niet de markt prijst. We
kunnen nu nog goedkoper bouwen
dan Vlaamse aannemers, maar blij
ven de bouwkosten hier stijgen,
dan komen de Vlaamse bedrijven
vroeg of laat de grens over. Dat lijkt
me niet goed voor de Zeeuwse
bouw."
„De prijsstijgingen zijn
exorbitant. Dan praat
ik niet alleen over de
verkoopprijzen van
nieuwbouwwonin
gen, maar ook over
bouwmaterialen.
Heipalen zijn twee
keer zo duur gewor
den. Prefab vloeren zijn
in anderhalf jaar tijd een
kwart in prijs omhoog gegaan. En
daar bovenop rekenen onderaanne
mers en zzp'ers zich rijk. Ze willen
het onderste uit de kan. Door die
drie factoren staan de marges van
Zeeuwse bouwbedrijven zwaar on
der druk."
Personeel
Net een beetje van de crisis beko
men, zijn Zeeuwse bouwbedrijven
opnieuw in lastig vaarwater ver
zeild geraakt. De bouwkosten van
woningen zijn erg hoog, waardoor
aannemers relatief weinig winst
kunnen maken. Een grotere omzet
draaien door meer projecten aan te
nemen, is bijna onmogelijk door
een gebrek aan geschoold perso
neel. Tijdens de crisis zijn veel
werkloos geraakte bouw
vakkers vertrokken
naar Zuid-Holland
en West-Brabant,
waar meer werk is
en momenteel ook
hogere lonen wor
den betaald. Extra
personeel aanstellen
tegen hogere loonkos-
l is volgens Van Sabben
haast onmogelijk. „Als die vak
mensen al beschikbaar zouden zijn,
houden we als bedrijf niks over."
Bouwbedrijven moeten daarom
opdrachten afzeggen of uitstellen.
„Onderaannemers zijn namelijk
moeilijk te vinden. Vaak zitten ze
het komende halfjaar vol."
Hype
Zeeuwse bouwbedrijven zijn so
wieso huiverig om in de hype mee
te gaan. Ze smeren liever werk over
een langere periode uit dan nu
bouwprojecten simultaan uit te
voeren. Van Sabben onderstreept
dat aannemers voorzichtig zijn met
uitbreidingen. Het beetje vlees dat
ze sinds de crisis op de botten heb
ben gekregen, kan bij een terugslag
Afgelopen maandag bleek dat de
jongen anderhalfjaar geleden een
man in de val lokte door zich op In-
stagram voor te doen als een vijf
tienjarig meisje. Een inwoner (42)
van Nieuwegein kreeg contact met
'haar' en reisde uiteindelijk af naar
Reimerswaal voor een seksafspraak.
Op de afgesproken plek kwam 'zij'
echter niet opdagen. Wel een
vriendje van de twaalfjarige die
vroeg of de volwassen man op zoek
was naar seks met een meisje. Hij
vluchtte daarop weg in zijn auto
maar was al gefotografeerd door de
twaalfjarige. Op basis van zijn gege
vens begon de politie vervolgens
een onderzoek dat maandag resul
teerde in een rechtszaak tegen de
Nieuwegeiner.
Tijdens de zitting van de recht
bank bleek dat het tv-programma
Undercover van onderzoeksjourna
list Alberto Stegeman de inspiratie
bron was voor de jongen. Hij wilde
ook zelf misstanden aan het licht
brengen. Officier van justitie Wil
fred Suijkerbuijk liet duidelijk
doorschemeren dat er grote risico's
zitten aan zulke acties. „Want voor
hetzelfde geld was die man uit
Nieuwegein uit zijn auto gestapt
om wraak te nemen."
Woordvoerders van politie en
justitie vertellen dat ze regelmatig
meemaken dat mensen Marktplaats
Want voor hetzelfde
geld was die man uit
zijn auto gestapt
om wraak te nemen
afstruinen op zoek naar hun gesto
len fiets. Als ze hem vinden, seinen
ze de politie in met het verzoek de
dief aan te houden, aldus Pierrine
Mattheussens (politie). Dat gebeurt
ook als mensen zo hun gestolen
mobieltjes terugvinden, aldus Mar-
tine Pilaar (OM). „Dan doen ze ook
zelf onderzoek en dragen hun gege
vens over." Zij vertelt dat 'pedofie
lenjagers' soms met hun onder
zoeksgegevens bij de politie aan
kloppen. „Maar dat zijn over het al
gemeen volwassen mannen en
vrouwen." April dit jaar kon de po
litie dankzij Apeldoornse mannen
(19 tot en met 24 jaar) vier mannen
aanhouden die verdacht worden
van het maken van seksafspraken
met jongeren. Zij hadden een You-
Tube-kanaal 'Betrapt' en lokten via
een vijftienjarig broertje mannen in
de val. Zij kregen van politie en het
OM de dringende waarschuwing te
stoppen met hun activiteiten we
gens grote risico's die ze liepen.
Ad Kil, inwoner van Bergen op
Zoom, doet het opmerkelijke
idee onder de titel 'Evolvo et
Emergo' uit de doeken in een vi
deo die hij op YouTube heeft ge
plaatst. Het filmpje van een
kwartier bevat geen geluid, maar
een soort stappenplan. In de in
leiding gaat het over het 'multi
functionele zeelandschap met
een zachte grens' en 'aquacul-
tuur als bouwsteen naar de del
tawerken 2.0'.
Het filmpje zal op de gemid
delde kijker wat cryptisch over
komen. „Het is iets wat nog slui
mert", beaamt Kil. „We hebben
dit bedacht naar aanleiding van
een vraag die Centrum voor
Beeldende Kunsten, Vormge
ving en Architectuur Zeeland
had uitgezet bij ontwerpers, om
eens na te denken over hoe om te
gaan met aquaveiligheid. Naar
ons idee zou je een nieuwe wa
terveiligheid kunnen creëren
door te verzachten in plaats van
te verharden, wat eigenlijk sinds
1953 gebeurt met het bouwen
van dammen en keringen." Als
voorbeeld noemt Kil het ver
dronken land van Saeftinghe.
„Dat is nu een van de hoogstge
legen gebieden van Zeeland. De
stelling is om in plaats van te
worstelen en boven te komen,
mee te groeien en boven te ko
men."
Volgens het 'stappenplan'
zouden op termijn de Ooster
scheldekering, Grevelingendam,
Oesterdam en Philipsdam moe
ten worden weggehaald. Dat
klinkt erg rigoureus. „Natuurlijk
kun je dat niet volgende week
doen, dit is een toekomstmodel
voor over twintig tot vijftig jaar.
Waterveiligheid is niet alleen
een Zeeuws probleem, maar een
landelijk probleem. Kijk maar
naar de grote rivieren. Je moet
ergens beginnen."
Volgens de architect is het op
termijn slimmer om mee te
groeien in plaats van te blijven
vechten.
woensdag 6 december 2017
PC
Bouw vreest terugslag
Frank Balkenende
Lewedorp
- Martijn van Sabben, Bouwend
Zeeland afdeling Zeeland
Het komt zeer zelden voor dat
een jonge jongen op eigen
houtje een onderzoek begint
naar crimineel gedrag door vol
wassen mannen of vrouwen.
Woordvoerders van politie en
het Openbaar Ministerie noemen
de actie van een twaalfjarige
jongen uit de gemeente Rei-
merswaal dan ook heel bijzon
der. „Is echt uitzonderlijk."
Emile Calon
Middelburg
- Wilfred Suijkerbuijk, officier
Niet 'worstel en kom boven',
maar 'evolueer en kom
boven'. Dat zou volgens Ad Kil
van RO&AD Architecten het
uitgangspunt moeten worden
bij het omgaan met watervei
ligheid, recreatie, voedsel
voorziening en natuurbeheer
in Zeeland. Op termijn zouden
de Oosterscheldekering, Oes-
terdam, Philipsdam en Greve-
lingendam zelfs moeten ver
dwijnen.
Luc Oggel
Vlissingen
Ad Kil. FOTO FRANKA VAN DER RIJT
