Grens met Ierland struikelblok brexit
5
Afgelopen jaren
hadden we
opvallend weinig
mist. Nu loopt het
weer wat op
Ik voel me hier
verschrikkelijk
bij. Zelf zal ik
nooit meer gaan
vissen bij mist
ist levert prachtige
foto's op met mys
terieuze contouren,
die nooit zijn wat
ze lijken. Bijgelovi
gen zien al eeuwen verschijnin
gen in flarden mist: witte wieven,
heksen en geesten die je voor al
tijd kunnen laten verdwijnen als
je verdwaalt. Mist is synoniem
voor gevaar.
Wie wil weten hoe gevaarlijk,
moet in Breda zijn. Bij afslag Prin
senbeek vielen in 1972 dertien do
den in een kettingbotsing op de
A16. Een paar kilometer verderop
was het in 1990 weer raak: acht
doden nadat een vrachtauto
chauffeur in een mistflard was ge
reden en vol op de rem ging. Twee
zware ongelukken waarbij auto
mobilisten plots een fatale witte
muur zagen opdoemen.
Ook afgelopen zaterdag lag er
een dikke mistdeken over het land
én het water. De Belgische sport
visser Danny Ketels vertelt op
Omroep Zeeland dat hij de drie
sportvissers uit Heeze sprak voor
dat zij met hun bootje eropuit
trokken. „Het zicht was minder
dan tien meter", vertelt Ketels. Hij
wilde met andere leden van zijn
sportvisvereniging met vier boten
gaan vissen bij Breezand. Een van
die boten had een radar. „We heb
ben ze nog voorgesteld om met
ons mee te varen. Dan ben je nog
net iets veiliger dan wanneer je al
leen vaart."
Het voorstel werd niet aangeno
men. Even later zag Ketels de drie
Brabanders in de mist verdwij
nen. Twee van hen zijn inmiddels
dood teruggevonden: een 79-ja-
rige man en zijn 51-jarige zoon. De
zoektocht naar de derde opva
rende, een man van 67, gaat van
daag verder.
Ketels vermoedt dat ze in de mist
de oriëntatie zijn kwijtgeraakt en
te dicht bij de Oosterscheldeke-
ring terecht zijn gekomen. Daar
zou het dan mis zijn gegaan. „Ik
voel me hier verschrikkelijk bij.
Zelf zal ik nooit meer gaan vissen
als het mistig is."
Smartphone
Mist is te voorspellen; er was za
terdag ook voor gewaarschuwd.
Misschien vertrouwden de Bra
bantse sportvissers dat de tech
niek hun boot veilig door de mist
zou loodsen. De smartphone ver
telt tot op de meter nauwkeurig
waar de boot is. Op watersport-
apps is elke boei gemarkeerd en de
diepte van het water is tot de deci
meter op de digitale waterkaart
aangegeven. Wat kan je gebeuren?
„Heel veel. Je bent zonder appara
tuur snel gedesoriënteerd als je de
oever niet meer ziet", zegt meteo
roloog Wilfred Janssen van Weer-
plaza.
Mist komt minder voor dan
vroeger. Dertig jaar geleden
turfde het KNMI in De Bilt nog
zo'n 80 dagen mist per jaar, tegen
woordig nog maar 40. Mist ont
staat als vochtige lucht snel af
koelt en er onvoldoende wind is.
Watermoleculen condenseren
dan op een minuscuul stofje,
meestal een roetdeeltje, in de
lucht en zweven verder als drup
peltje. „Een paar decennia geleden
spraken we over 'november mist-
maand', maar de lucht is veel
schoner dan vroeger en met min
der fijnstof in de lucht is er dus
minder vaak mist.
Ook het aantal dagen met
dichte mist, met minder dan 200
meter mist, halveerde van 30 naar
15 dagen." zegt Janssen. „Stof in de
lucht is ook de reden dat het met
oud en nieuw vaak mistig wordt."
De straten hangen dan vol met
kruitdamp én mist. Het water in
de lucht heeft dan ontelbaar veel
vuurwerkstofdeeltjes om op te
landen.
Mistflarden kunnen nog steeds
uit het niets opdoemen. „Die zijn
het gevaarlijkst", weet Rob
Stomphorts van Veilig Verkeer
Nederland. „Het overvalt je als je
erin rijdt. Je voelt je meteen onze
ker, want je weer niet waar de
auto voor is je is én je weet niet of
degene achter je je nog wel ziet."
Buienradar
Mist is letterlijk en figuurlijk het
ongrijpbaarste van de natuurver
schijnselen. We hebben er geen
controle over. Buienradar geeft tot
op de millimeter nauwkeurig de
neerslag weer. Windkracht wordt
gemeten. Gladde wegen worden
met zout bestrooid voor het licht
wordt. Donkere wegen worden
verlicht. En als we 112 bellen, is de
hulp nabij. Bij mist resten op het
water slechts de misthoorn en op
de weg mistlampen om anderen
te laten weten dat we er zijn. Wie
achter het stuur stapt in dichte
mist, heeft grenzeloos vertrou
wen in andere weggebruikers
maar leeft ook met de bange hoop
dat zij óók snelheid minderen.
Naarmate de lucht schoner
wordt, blijft het aantal mistdagen
dalen, maar helemaal mistvrij
wordt het nooit. Er is altijd van
nature stof in de lucht aanwezig.
„In deze tijd van het jaar, als het 's
nachts afkoelt en de lucht is voch
tig, kun je nog steeds witte ban
ken krijgen", zegt Janssen.
Misschien dat we niet meer ge
wend zijn aan de gevaren van
mist nu die minder vaak voor
komt. Arnoud Broekhuis van de
ANWB Verkeerscentrale: „Afgelo
pen jaren hadden we opvallend
weinig mist. Nu loopt het weer
een beetje op. Maar dat het echt
helemaal dicht zit, is niet vaak
meer het geval. Mistbanken blij
ven heel gevaarlijk."
Wie zich onaantastbaar voelt in
zijn auto vol geavanceerde tech
niek en gas geeft of er niets aan de
hand is, maakt een kapitale fout.
„Bij mist moet je het zelf doen. Al
die technische hulpsystemen in je
auto helpen ook niet meer. Als wij
en het KNMI waarschuwen, han
del er dan naar. Blijf thuis als het
niet gaat en als je gaat: minder
snelheid en zorg dat je verlichting
in orde is."
May zelf noch haar Europese gast
heren lieten zich gisteren na hun
overleg uit over de precieze knel
punten, maar blijkbaar hebben die
betrekking op de status van Noord-
Ierland na de brexit. Die status
moet voor de Noord-Ierse Unionis
ten van de partij DUP, één van de
pijlers onder Mays smalle rege
ringscoalitie, blijven wat ze is.
„Wij zijn heel duidelijk geweest.
Noord-Ierland moet de Europese
Unie verlaten op dezelfde manier
als de rest van het Verenigd Ko
ninkrijk. Wij accepteren geen en
kele regelgevend onderscheid dat
Noord-Ierland politiek of econo
misch laat verschillen van de rest
van het Verenigd Koninkrijk", zo
citeerden persbureaus later op de
avond de Noord-Ierse premier Ar-
lene Foster.
De Ierse premier Leo Varadkar
begreep op zijn beurt niet dat een
deal alsnog mislukte. „Wij hadden
vanmorgen een akkoord. Wij zijn
verbaasd en teleurgesteld dat dit
vandaag niet kan worden afge
werkt, maar we geven de Britse re
gering graag meer tijd, als ze die no
dig heeft, om in de komende dagen
tot een afronding te komen."
Niet alleen voor Varadkar, ook
voor Europees president Donald
Tusk kwam de late tegenvaller
slecht uit. Hij stond al klaar om de
belangrijkste onderdelen van een
akkoord te kunnen presenteren.
t Ierse premier is
teleurgesteld, maar
gunt Britse regering
graag meer tijd
De tijd begint te dringen, want eind
volgende week moeten de leiders
van de resterende 27 EU-lidstaten
onder leiding van Tusk opnieuw
beslissen of er voldoende schot in
de onderhandelingen zit om paral
lelle gesprekken te openen over een
toekomstig partnerschap.
In oktober, vonden ze, was dat
nog niet geval. Partijen zijn elkaar
genaderd, 'maar May is een taaie
onderhandelaar', aldus Juncker.
„Ondanks onze inspanningen was
het niet mogelijk om complete
overeenstemming te bereiken."
Volgens May moest er nog verder
worden onderhandeld en ook ge
consulteerd, zo zei ze al voordat
Foster en Varadkar met hun verkla
ringen kwamen. Geen van de be
trokkenen wil dat er na de brexit
een harde, 'fysieke' grens tussen de
twee Ierlanden komt, maar tegelij
kertijd gaat het wel om een
(nieuwe) Europese buitengrens.
Ook over andere hete hangijzers
- de scheidingssom en de rechten
van EU-burgers in het Verenigd
Koninkrijk en vice versa - bestaat
nog geen akkoord, maar hier zou
inmiddels wel veel voortgang zijn
geboekt.
Londen
Om de zaak extra moeilijk te ma
ken, heeft de burgemeester van
Londen een nieuw probleem opge
worpen. In een tweet zegt hij dat
Londen een speciaal gebied moet
blijven waar de EU-regels blijven
gelden. Burgemeester Khan wijst
erop dat de Londenaren in grote
meerderheid tegen de brexit heb
ben gestemd.
Ook de premiers van Schotland
en Wales hebben te kennen ge
geven dat ze voor een uitzonde
ringspositie in aanmerking willen
komen.
dinsdag 5 december 2017
GO
oever niet meer ziet...
Ton Voermans
Neeltje Jans
Arnoud Broekhuis, ANWB
Verkeerscentrale
—Danny Ketels, sportvisser
FOTO DREAMSTIME
Een deal over de brexit is tijdens
het topoverleg in Brussel op het
laatste moment afgeketst door
problemen rond de lers-Noord-
lerse grens. Maar de Britse pre
mier May vertrouwt erop dat er
alsnog snel een akkoord komt.
Frans Boogaard
Brussel/Londen
