4
Spanje
Lekker
Myra
Rijmen
Verrassing
Wie zoet is,
krijgt
lekkers...
Nikolaas
X-mas
surprise.
Waarom verkiest Sinterklaas Spanje om de
rest van het jaar te verblijven? Een mogelijke
verklaring luidt dat er vroeger een belang
rijke handelsroute voor exotische goederen
heeft gelopen, zoals sinaasappels. Oor
spronkelijk komen de cadeaus van sint uit
Zuid-Europa. In andere landen vertrekt de
kindervriend op 6 december vanuit de
hemel.
Om al het snoep- en strooigoed te
vervoeren heeft Sint honderden ju
tezakken nodig. Elk jaar draaien de
koekfabrieken overuren voor hem.
Pepernotenfabriek Van Delft Bis-
Sint Nikolaas (280-342 of 352)
komt uit Lycië en is bisschop van
Myra geweest, het tegenwoor
dige Anatolië in Turkije. Over zijn
leven in de vierde eeuw na
Christus doen wonderlijke ver
halen de ronde.
In 1087 nemen Italiaanse zee
mannen de resten van zijn been
deren mee naar Bari. Een deel
van het skelet komt in Venetië
terecht. In 2009 vraagt Turkije
de Italiaanse overheid de restan
ten terug te geven, zonder suc
ces. Inmiddels lijkt dat overbo
dig, want afgelopen september
beweren Turkse archeologen
dat zij de echte tombe van Niko
laas hebben gevonden bij
Demre, voorheen Myra geheten.
Sterk bewijs ontbreekt.
Wie wil weten hoe oude sinterklaasgedich
ten klinken, doet een beroep op sinterklaas
kenner Frits Booy: „Gedichten zijn pas in de
negentiende eeuw ontstaan. Voor die tijd
kon een kind vaak niet lezen. Een goed voor
beeld van vroege rijmelarij is in 1826 door
Jan van Walré geschreven. Dat gedicht komt
van het paard van Sinterklaas. Hij is dank
baar dat een jongen hem hooi brengt en
geeft hem daarom een grote paardenvijg als
cuits zegt met zo'n 3 miljard peper
en kruidnoten 70 procent van ons
land te voorzien. Die worden echt
niet allemaal 5 december opgege
ten, want dit jaar lagen de eerste
exemplaren eind juli al in de winkel.
gaos-
Neder
landse
Quinsy
Gario in
2011 pro
testeert
tegen
Zwarte
Piet,
kookt het (halve) land over. Samen
met collega-kunstenaar Kno'ledge
Cesare draagt hij een T-shirt met de
tekst 'Zwarte Piet is racisme' bij de
intocht. De Dordtse politie arresteert
hem, wat een stormachtige discus
sie inleidt die tot op de dag van
vandaag voortduurt.
Voor veel men
sen is pakjes
avond niet com
pleet zonder sur
prises: zelfgemaakte,
plagende kunstwerkjes
met een cadeau erin.
Volgens sinterklaasken
ner Frits Booy horen ze
al eeuwen bij 5 decem
ber: „Een van de eerste
voorbeelden zou te zien
zijn op het schilderij Het
Sint Niko-
laasfeest van
Jan Steen uit
1665. Daarop
zien we een
geldstuk dat is verstopt
in een appel." De sur
prise typeert in zijn
ogen alles wat Sinter
klaas leuk maakt: „Je
moet iets voor een
ander bedenken. In ons
ego-tijdperk lijkt mij dat
verfrissend."
...wie stout is, de
roe. De handzame
takkenbos is lange
tijd een afschrik
middel. Soms krij
gen kinderen er
slaag mee, of wordt
de takkenbundel in
een schoen achter
gelaten, in plaats van
een cadeau. Een
ander populair
schrikbeeld is de zak
waarin ongehoorzame
kinderen mee naar
Spanje gaan. In de
jaren zestig verdwijnen
ze na protesten van
pedagogen.
Sint Nikolaas geldt
als belangrijke hei
lige in de middel
eeuwen en menig
een in Europa her
denkt hem op zijn
sterfdag, 6 decem
ber. Er zijn mirakel
spelen en later ver
schijnen sinterklaas-
markten en optoch
ten: feestgangers in
kostuum gaan van
deur tot deur.
Na de Reformatie die
in 1517 begint, vieren mensen het feest thuis. Enge
knechten kloppen op de deur en zwartgeblakerde
sinten rammelen met kettingen.
Sinterklaas keert als rasechte kindervriend terug op
6 december 1840, de Koningsdag van Willem III. Fi
lantropische organisaties grijpen de feestdag aan
om arme kinderen te helpen. De goedheiligman lokt
hen met geschenken de schoolbanken in.
dinsdag 5 december 2017
Heeft Sin
terklaas te
vrezen van
zijn Ameri
kaanse tegen
hanger? Volgens
een enquête van
bankverzekeraar ING
is Sint vorig jaar nipt ver
slagen: 22 procent van de
ondervraagden geeft ca
deaus aan het begin van
de maand, 25 procent
doet dat met kerst en 19
procent viert beide
feesten. Dat het kinder
feest het aflegt
tegen kerst komt vol
gens de onderzoe
kers doordat het aan
tal kinderen in ons
land daalt.
