Weemoed
naar de Ketelmakerij
Schelde 38 is dankzij nieuwe messing fluit bijna compleet
EN 19
De stoomhijskraan
Schelde 38 kreeg
zaterdag een echte
fluit cadeau.
Nu nog een
plek in het
Scheldekwartier
Hij zat hiervoor ook op een
stoomhijskraan, van een
ander type. De zware mes
sing stoomfluit maakt een stevig
schril kabaal, liet vrijwilliger Jos
Roelse van de Stichting Stoom
hijskraan Schelde 38 zaterdag ho
ren in de Machinefabriek in Vlis
singen. Daar wordt de oude hijs
kraan, ooit gemaakt door en voor
de Koninklijke Maatschappij De
Schelde, gereconstrueerd.
Wesley Sekewael, de motor ach
ter het restauratieproject, duikelde
de fluit op bij een handelaar in 's
Gravenzande. Voor 350 euro. Die
kwam uit de PvdA-kas, als aan
moediging. De partij geeft jaarlijks
de Pluim van de Arbeid weg aan
een mooi Vlissings initiatief.
Machinistenhuis
Die arbeid komt voor het leeu
wendeel van Roelse en nog vijf an
dere vrijwilligers, gepensioneerde
Scheldemensen. Vaak hebben ze
de kraan nog werkend gekend, zo
als Jan Bommeljé, die machinist
op de 38 was. Hij klom zaterdag
met verwondering in het nieuwe
machinistenhuis. Dat glimt nog
van het blanke staal.
Het eigenlijke machinistenhuis
was al verloren in de shredder.
Binnenkort wordt de kraan van
boven tot onder helder geel gespo
ten, inclusief de lange giek, zoals
voorheen.
Dan kan de kraan de bescher
ming van de Machinefabriek in
Vlissingen verlaten. Ad van Gel-
Onder het toeziend oog van Wesley Sekewael schenkt Frances Oreel (I) van de PvdA Jos Roelse (r) de stoomfluit, foto lex de meester
der, voorzitter van Stichting
Stoomhijskraan Schelde 38 hoopt
dat dit voorjaar al kan. Dan wordt
de torenhijs kraan van de Schelde
weer compleet gemaakt en ge
plaatst op de kade voor de Machi
nefabriek.
Vertrouwen
Als dan de stoomhijskraan ook
haar plaats kan innemen op de
railresten die vlak achter het
Scheepswerfmuseum liggen? „We
hebben het vertrouwen terug dat
het lukt", aldus Van Gelder.
Een lijst bezweringen dat de
kraan niet onder stoom komt, be
veiligd is tegen zwiepen en zwen
ken en vandalen, goed wordt ver
zekerd en onderhouden, dat ze te
verplaatsen is als het moet en bo
ven alles de gemeente Vlissingen
geen cent zal kosten, lijkt in het
De gemeente lijkt te
lijden aan
erfgoedintolerantie
stadhuis goed te vallen.
Dat is voor het eerst, onder
streepte Sekewael zaterdag. Tot nu
kwam uit het stadhuis enkel ont
moediging. „De gemeente lijkt te
lijden aan erfgoedintolerantie'",
zei hij zaterdag.
Initiatiefnemer Sekewael vroeg
alleen een werkplek in de Machi
nefabriek en op aandringen van de
gemeenteraad van Vlissingen
kwam die er. De kraan stond veer
tig jaar bij de Stichting Stoomtrein
Goes-Borsele (SGB), maar die zag
geen kans de kraan te restaureren.
Toen de SGB in 2015 de twee
lingzus no. 39 van de kraan geheel
gerestaureerd cadeau kreeg van
een ander museum, ging no. 38
naar schroothandelaren.
Sekewael (24) spoorde de onder
delen op en kocht ze op voor 3800
euro. Daarna kwam de hulp, fi
nancieel, materieel en in mens
kracht, van alle kanten.
Er is nog achtduizend euro no
dig voor ontbrekende onderdelen,
maar dan is de klus geklaard", laat
Van Gelder weten. Hij vroeg hulp
om fondsen te benaderen om dat
geldbedrag bijeen te kunnen bren
gen.
De stoomhijskraan is inmiddels
opgenomen in het Register Rail
monumenten van Historisch Rail-
vervoer Nederland (HRN), de be
langenvereniging van museale en
toeristische railorganisaties. Dat
geeft verder geen bescherming,
weet Ad van Gelder, maar het staat
wel mooi op het briefpapier: natio
naal railmonument.
Adrie Leers op de expositie over de Ketelmakerij, foto lex de meester
Met trots verklaarde Adrie Leers
(93) zaterdag de expositie over
de Ketelmakerij in het Scheeps
werfmuseum in Vlissingen
voor geopend. De Ketelmakerij
is er niet meer. De naam hangt
nu op het gebouw waar Volker-
Wessels Vastgoed 86 apparte
menten gaat bouwen.
De plek was 35 jaar, van 1950
tot zijn pensionering in 1985, de
uitvalsbasis van Leers. Als baas
van de machineonderhouds
ploeg voor de Scheldewerf
kende hij alle hallen goed. De
elegante fabriekshal met de
hoge, gietijzeren boogvensters
en het glazen front in de kopge-
vel, een basiliek waardig, was
hem dierbaar. „Maar ze hebben
het verwaarloosd, hé", zegt
Leers.
De hal was bij de bouw in
1882 bijzonder arbeidsvriende-
lijk: veel daglicht en verwar
ming door stoom die geblazen
werd door 42 holle gietijzeren
zuilen die het ijzeren dak on
dersteunden. Leers wijst met
zijn wandelstok op de foto's. Hij
weet nog precies hoe de kranen
er werkten.
Een eeuw later werd het voor
ste deel gesloopt omdat het dak
en de halfsteens muren de re
gen niet meer aankonden. Wat
restte was de reparatie- of vet-
loods. Tot die in 1990 tegelijk
met de trotse ronding van de
Smederij op de kop van de Wal-
straat het veld moest ruimen
voor een winkelcentrum. Leers
zag het met lede ogen aan.
Oude Verbandkamer
Zijn echtgenote Annie (91)
heeft nog een boodschap: „Ik
hoop echt dat de Oude Ver
bandkamer kan blijven. Hebben
we nog een restje van wat was."
Het museum staat in elk geval
ingetekend op de Scheldekwar-
tierimpressies op de gemeente
lijke website. De expositie is tot
eind december te zien.
maandag 4 december 2017
WA
Stoomhijskraan kan bijna op de rails
Claudia Sondervan
Vlissingen
- Wesley Sekewael, motor achter
het project
Claudia Sondervan
Vlissingen
http://museumschelde-
werf.nl/
