WEER EVEN THUIS
II
19
Wim de Vrieze bracht er bijna een heel leven door: op boerderij Luchtenburg bij Haamstede.
En zag polder, machines en huiselijk comfort veranderen.
Ontdekkingsreiziger
wilde Wim de Vrieze
(8o) uit Haamstede
vroeger worden.'Nou',
zei mijn vader: 'dat is
niet nodig. Alles is al ontdekt'". Dus
werd De Vrieze boer. Op Luchten
burg in Haamstede. De boerderij
waar ook zijn ouders, grootouders en
overgrootouders hebben geboerd.
Het was zijn overgrootmoeder, die
in mei 1887 met haar tweede man de
Hogezoom in Renesse verruilde voor
de boerderij aan de toen onverharde
Luchtenburgseweg. „Ze waren met
hun rijtuig op weg daar naartoe en
zeiden tegen elkaar: 'zullen we niet
omdraaien?' Want er stond toen nog
veel water op die lage weg." Vergele
ken met de hoger gelegen Hogezoom
waren de weilanden in dit gebied
laag en erg nat. Alleen op de hoge
kreekruggen was akkerbouw moge
lijk. Dat bleef nog lange tijd zo.
Op luchtfoto's van voor en na de
Watersnoodramp is duidelijk te zien
hoe, na de herverkaveling, grillig ge
vormde perceeltjes tussen talloze
kronkelweggetjes plaatsmaken voor
een strakke lappendeken met recht-
toe-rechtaan percelen en kaarsrechte
wegen. „Een totaal andere, nieuwe
wereld, met grote kavels en een be
tere ontwatering." Hoe het leven
voor een jongen vóór die tijd op die
plek was? „Wat denk je? Ik woonde
op het eind van een doodlopende
grintweg. Zonder licht, water en tele
foon. Het was primitief, dat hou je
niet voor mogelijk." Zijn pa legde in
1948 wel al een waterleiding aan, met
een buis door het weiland van de bu
ren. Maar door de Ramp veranderde
alles. Het zou tot 1 november 1957 du
ren voor Luchtenburg een waterlei
ding kreeg. „En een jaar later kregen
we telefoon en elektriciteit. Ik had
het huis nog nooit badend in het
licht gezien."
Twee huizen stonden er trouwens
op het erf aan de Luchtenburgseweg.
De oude boerenwoning en schuur uit
1765 en een kleiner huis, dat de fami
lie in 1935 zelf bouwde. Dat was het
geboortehuis van Wim en zijn zus
Joke. In de loop der jaren bewoonde
hij beide panden. Op de plek van het
oude boerenhuis werd in 1952 een
compleet nieuwe woning neergezet.
Dat was koud klaar toen de Waters
noodramp het gebied overspoelde.
Ongekend wat een ellende de men
sen in die tijd over zich heen kregen.
„Mijn vader was helemaal kapot van
de 49 verdronken beesten. Hij was
een echte veeliefhebber."
Wim zelf had niet bijzonder veel
met agrarisch werk op, maar was wel
hartstikke gek op die grote land
bouwmachines. Na de ramp en de
daarop volgende herverkaveling kon
hij z'n lol op. Het was manoeuvreren
en nog weieens wegzakken op de nog
Ik woonde op het eind van een doodlopende
grintweg. Zonder licht, water en telefoon. Het
was primitief, dat hou je niet voor mogelijk
inklinkende grond op tractoren met
weinig pk's, smalle banden en zon
der voorwielaandrijving. „Het was
een drama. Vooral voor mijn vader,
die ook de inundatie had meege
maakt. Het land was bedorven. Er
groeide eerst weinig met dat zout in
de grond. Een vrouw in Noordwelle
zei: 'Bij ons is de gerst zo kort dat de
mussen op hun knieën moeten zit
ten om ervan te kunnen eten'."
In Wims jeugd runde pa De Vrieze
de boerderij met zijn broer Marien.
Wim werkte van jongs af aan mee.
Na het overlijden van zijn vader, in
1964, zette Wim de boerderij - nog
jarenlang geholpen door oom Marien
- voort. Maar hij maakte, met een
omweggetje, ook zijn grote jeugd
droom waar. Op 5 mei i960 stapte hij
op de boot om via een uitwisselings
programma in Amerika op diverse
boerderijen mee te werken. „Ik heb
daar veel kennis opgedaan en de taal
goed geleerd."
Het was de eerste van Wims vele
reizen. Moest er op de boerderij ge
werkt worden, dan buffelde hij kei
hard van 's ochtends vroeg tot
's avonds laat. Maar was het rustig,
dan trok hij kriskras over de wereld.
En dat doet hij nog steeds. „Spitsber
gen, Tasmanië, de Fiji-eilanden. Ik
ben overal geweest."
zaterdag 2 december 2017
Gek op die grote machines
Esme Soesman
A De familie van Wim de Vrieze bouwde in 1935 het 'kleine huis', naast de boerenwo
ning en schuur uit 1765. foto dirk-jan gjeltema
Wim met zijn moeder voor het huis. Hij verkocht de boel 20 jaar geleden.
-Wim de Vrieze
Heeft u herinneringen aan uw
ouderlijke huis die u wilt delen en wilt
u weer even terug? U kunt uw verhaal
doen in 'Weer Even Thuis'. U kunt
contact opnemen met Ab van der
Sluis: 08801-30203,
chefnieuws@pzc.nl.
