m MSr 'Afschaffen, die belastingvrij stelling voor de Oranjes' 'Maak hiervan geen politiek nummer' Opstellen inkomensregeling voor Oranjes leidt wel steevast tot gemor 4 Van een 'geheime belastingdeal' was geen sprake, maar de loonsverhoging die het kabinet-De Jong begin jaren 70 gunde aan koningin Juliana werd bepaald niet van de daken geschreeuwd. Nog altijd zijn de Oranjes en hun geld een explosieve combinatie in Den Haag. VOOR OF TEGEN Laurens Kok en Hans van Soest Den Haag Of het nu een prinses is die vanaf haar 18de 1,5 miljoen euro per jaar opstrijkt, of een koning die de ver bouwing van zijn woonpaleis wéér duurder uit ziet vallen, zodra de fi nanciën van de koninklijke familie onderwerp van discussie zijn, loopt het Binnenhof op eieren. Begin jaren 70 was dat niet an ders, blijkt uit het onderzoek naar de moeizame totstandkoming van het financieel statuut van het Ko ninklijk Huis, dat sinds 1973 het in komen van de Oranjes regelt. Onder leiding van parlementair historicus Carla van Baaien is uitge plozen of het waar is dat toenmalig koningin Juliana destijds een 'ge heime belastingdeal' heeft gekre gen, zoals RTL Nieuws vorig jaar meldde. 'Nee', is het oordeel van de commissie. Het parlement is des tijds 'adequaat geïnformeerd'. Dat informeren gebeurde wel deels in achterkamertjes. Minister president Piet de Jong zorgde er achter de schermen voor dat even tueel gemor over een nieuwe, ho gere uitkering voor de majesteit zorgvuldig werd weggemasseerd. Hij wilde voorkomen dat er onder de bevolking groot rumoer zou ontstaan, zoals was gebeurd na een vergelijkbaar voorstel van zijn voor ganger Jo Cals dat schielijkwerd in getrokken. „Punt van zorg voor De Jong was zeker ook dat het verkoop baar moest zijn", zegt Van Baaien. Interen In de jaren 60 bleek dat de konink lijke familie inteerde op haar ver mogen. De uitkering die koningin Juliana kreeg van het Rijk volstond niet meer om alle kosten te dekken, zoals het onderhoud van de palei zen. Het toenmalige kabinet schrok daarvan: een staatshoofd met te weinig geld zou vatbaar voor omko ping kunnen worden. Besloten werd de regeling op de schop te gooien: de uitkering ging omhoog. Maar in ruil zouden de Oranjes voortaan wel vermogensbelasting moeten betalen. Tot die tijd was de familie daar van vrijgesteld. Dit tot ergernis van veel politieke partijen. Zeker omdat koningin Juliana in de media des tijds 'de rijkste vrouw ter wereld' werd genoemd. Dat bleek achteraf overigens wel mee te vallen: eind jaren 60 bedroeg het totale vermo gen zo'n 80 miljoen gulden, zo ont dekte Van Baaien in documenten uit die tijd. Extra uitkering Vorig jaar berichtte RTL Nieuws dat er bij het opstellen van de nieuwe regeling een geheime afspraak zou zijn gemaakt. De koninklijke fami lie zou voortaan een extra uitkering van 150.000 gulden per jaar krijgen. Daarmee zou het bedrag zijn ge compenseerd dat zij aan belasting moesten afdragen over het rende ment dat zij maakten op hun ver mogen, zoals de kroondomeinen. Premier Rutte vroeg Van Baaien dat te onderzoeken. Die conclu deert nu: „Uit niets blijkt dat er een specifieke compensatieregeling kwam - of in de woorden van RTL Nieuws een 'geheime belasting- deal' - voor de nadelige gevolgen van belastingheffing." Het toenmalige kabinet wilde dat de Oranjes niet langer zelf geld moesten 'bijpassen voor het uitoe fenen van hun functie'. Tegelijker tijd was er de wens van een groot deel van de Tweede Kamer dat ze Een bijzondere positie rechtvaardigt een bijzondere constructie belasting gingen betalen. In het nieuwe 'financiële statuut van het Koninklijk Huis' moesten beide wensen worden geregeld. Dat die twee wensen met elkaar in tegen spraak leken, is openlijk besproken, aldus Van Baaien. Uiteindelijk werd besloten dat het Koninklijk Huis voortaan naast de onkosten voor bijvoorbeeld per soneel een jaarlijks inkomen van i 500.000 gulden van het Rijk kreeg. Daarbovenop kreeg het een vaste vergoeding van 150.000 gulden voor 'incidentele onkosten'. Het Hof had eigenlijk om een uitkering van 1 miljoen gulden gevraagd. Over die bedragen is volgens Van Baaien nooit geheimzinnig gedaan. In het onderzoek beschrijft ze hoe er in Kamerdebatten openlijk over is gesproken. Premier De Jong wilde dat alle onkosten van het Hof - 'ook die van incidentele aard'- voor kosten van het Rijk kwamen. Rechtvaardig De regeling die destijds is afgespro ken, is sindsdien al een paar keer aangepast. Zo zijn de bedragen in de loop der jaren verhoogd. De ko ninklijke familie is wel vrijgesteld van inkomens- en erfbelasting. Een deel van de Tweede Kamer wil hier een einde aan maken. Premier Rutte voelt daar niks voor. „Het staatshoofd heeft een bijzondere positie. Dat rechtvaardigt een bij zondere constructie. Als het staats hoofd wel belasting betaalt, moet het bedrag dat hij nu krijgt worden gebruteerd en krijgt hij ook recht op allerlei aftrekposten. Ik weet ze ker dat de maatschappelijke discus sie daarover dan weer zou worden gevoerd." Ronald van Raak (SP) Gert-Jan Segers (Christenunie) zaterdag 2 december 2017 GO Geheime belastingdeal blijkt onzin —Premier Rutte Toenmalig koningin Juliana kreeg een hogere uitkering om de kosten te kunnen dek ken. FOTO ANP „ledereen in Neder land moet belasting betalen, dus ook leden van het Koninklijk Huis. Het gaat om het prin cipe. Er ligt allang een Kameruitspraak - nota bene gesteund door regeringspartij D66 - maar premier Rutte weigert die uit te voeren. Rutte verdient maximaal 181.000 euro. Wil- lem-Alexan- der en Maxima krij gen samen 1,3 miljoen. Dat is heel riant, ledereen snapt dat een lid van het Koninklijk Huis veel onkosten heeft, maar het verschil met de mi nister-president is vele malen te groot. „Het koningspaar en prinses Beatrix krijgen met zijn drieën 6,5 mil joen euro aan salaris plus uitgaven voor per soneel en materieel. Ik vind dan ook niet dat hun toelages omhoog zouden moeten als ze belastingplichtig wor den. Als we aan ge wone mensen vragen om extra belasting te betalen, zoals de afge lopen jaren is gebeurd, krijgen ze ook geen extra inkomen om dat te compenseren. „Het gaat me niet al leen om de inkomsten belasting, maar ook om de schenk- en erfbelasting. Onlangs heeft Beatrix landgoed De Horsten overgedaan aan Willem- Alexander. Alleen al de grond is 25 mil joen euro waard, nog los van de gebouwen die erop staan. Tegelij kertijd is de belasting betaler veel geld kwijt aan paleizen. De reke ning voor de verbou wing van Huis ten Bosch is al opgelopen van 35 naar 63 mil joen. De bevolking wil in meerderheid af van de belastingvrijstelling. Dan moet je dat ge woon regelen." „Ooit hebben we met zijn allen besloten dat het Koninklijk Huis zich geen zorgen moet maken over zijn finan ciën. Ik ben heel blij dat ze er zijn en dat ze dit willen doen. We vragen heel veel van ze, dan mag daar ook wat te genover staan. „We moeten deze dis- cussie de politiseren. Kijk, in zo'n financiële regeling zit altijd iets wille keurigs: waar houdt het publieke deel op en begint de privésfeer? Die grens is niet pre cies te bepalen. „Die discussie over het schrappen van de be lastingvrijstelling is vooral symboolpolitiek. Dan laatje de leden van het Koninklijk Huis belasting betalen en verhoog je tegelijkertijd de brutobedragen. Dat is broekzak-vestzak. De bedragen gewoon op peil houden, zoals de SP wil, kan niet. Dan zeg je tegen het Ko ninklijk Huis: blijf, maar we gaan jullie flink kor ten. Dat lijkt op een fi nanciële strafmaatre gel. Zeg dan ge woon eerlijk dat je de monarchie - V wilt af schaffen. Strijd met open vizier. „Als je voor de monarchie bent, zoals ik, dan kun je niet zeggen: het mag niks kosten. Internationaal doen wij het zo slecht niet. Kijk naar wat Frankrijk kwijt is aan oud-presidenten en hun levenslange toela ges. Laten we vooral onze zegeningen tellen en er geen politiek nummer van maken."

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2017 | | pagina 4