Ouerleuers
Langer skiën
De wereld van Hans Avontuur
MIJN KERSTMARKT
Over onze
Zwarte Pieten
kunnen we
van alles zeg
gen, maar niet
dat ze eng zijn. We hebben
lieverds, lolbroeken, atle
ten, dommeriken en grap
penmakers. Dat ligt in
Oostenrijk toch even
anders. Daar wordt Sinter
klaas - ja, die hebben zij
ook - komende week
vergezeld door Krampus,
een soort angstaanjagende
duivel met horens.
Afhankelijk van de streek
trekken Nicolo en Krampus
op 5 of 6 december door
de straten van steden en
dorpen. Nicolo om de lieve
kindjes te belonen, Kram
pus om hen te bestraffen.
Met bellen, kettingen en
alles dat herrie maakt,
proberen de duivels -
meestal zijn het er meer
dan één - de mensen schrik
aan te jagen. Hoe enger ze
eruitzien hoe beter. En als
ze kinderen in de zak doen,
nemen ze die niet mee
naar Spanje, maar naar het
donkere bos.
Krampus vindt zijn oor
sprong in een eeuwenoude
traditie, onder meer
bedoeld om onderscheid
te maken tussen goed en
kwaad. Door de jaren heen
is die traditie vermengd
met andere gebruiken,
zoals het verjagen van
kwade geesten tijdens
midwinter.
Wie de komende maan
den op wintersport gaat,
kan met een beetje geluk
een Krampuslaufbijwonen,
want op tal van plaatsen
lopen de duivels niet meer
alleen in sinterklaastijd
door het dorp. Ook met
kerst, oudjaar, Drie
koningen en carnaval kun
je ze tegenkomen met hun
houten maskers en zwarte
schapenvellen.
De katholieke kerk heeft
in het verleden geregeld
geprobeerd om dergelijke
optochten uit te bannen
omdat ze heidens zouden
zijn. In de grote steden
lukte dat aardig, maar in
de bergen heeft de traditie
altijd standgehouden.
Niet alleen op tal van
plaatsen in Oostenrijk,
maar ook in omringende
landen.
Hoe afschrikwekkend
Krampus ook kan zijn, over
hem bestaat in Oostenrijk
weinig discussie. Het is
juist Sinterklaas die er
de afgelopen jaren onder
vuur lag. En dan vooral
zijn lange baard. Deze zou
voor kleine kinderen te
eng zijn. <1
magazine 45
reizen
Die van Dinkelsbühl is betoverend, zelfs
als je niet van kerstmarkten houdt.
E hans.avontuur@persgroep.nl
Ouma Johanna Rhyn (91) staat aan
de rand van het stoffige erf. Haar
gezicht is getekend door het leven in
een woest en vijandig landschap. Deze
plek in de leegte van Namibië is sinds
1973 haar gedwongen thuis. Toen
werd ze, zoals alle gekleurde bewoners
van het Zuid-Afrikaanse dorp Riem-
vasmaak, op de trein gezet en 1400
kilometer naar het noorden gereden.
Het was de tijd van Apartheid en omkij
ken had geen zin. Met haar man vond
ze deze plek, die ze Fonteine noemden,
naar de bronnen in dit deel van de
woestijn. Het water moest hen in staat
stellen weer vee te houden en eigen
groente te verbouwen. Het was een
hard bestaan. Ouma bekent dat ze in
het begin dagenlang heeft gehuild:
„Zoveel kale rotsen en bergen..."
Inmiddels heeft ze vrede gesloten met
deze plek. Na de vrijlating van Nelson
Mandela had ze terug gekund naar
Riemvasmaak, maar dat heeft ze niet
gedaan. Hoe wreed het lot ook voor
haar is geweest, dit is haar thuis ge
worden. Haar verleden ligt samen met
haar man begraven op het kleine kerk
hof aan de overkant van de gravelweg.
Haar toekomst rent op blote voetjes
over het erf van Fonteine.
De andere knecht
Griezel
Krampus
neemt
stoute
kinderen
niet mee
naar
Spanje,
maar naar
het bos.
In dertig Zwitserse skigebieden
kun je bij de aanschaf van een
skipas de dag ervoor al een paar
uur warm draaien. De pas geeft
dan vanaf 15 uur toegang tot de
liften en pistes. Handig voor wie
vroeg op z'n bestemming is.
WG
