VROEGER, TOEN
SCIENCEFICTION
NOG FICTIE WAS
Column
David en Arjan van 365dagensuccesvol.nl hebben één
doel: Nederland het gelukkigste land van de wereld maken.
De robots komen! Of eigenlijk:
ze zijn er al. De kunstmatige
intelligentie die ervoor zorgt
dat robots slimme dingen
doen, zit nu al in je telefoon,
in je auto of in je stofzuiger. En anders
wel in de machines waarmee al die tele
foons, auto's en stofzuigers zijn gemaakt.
Het gaat zelfs zó hard met de ontwikke
ling van slimme machines, dat bekende
wetenschappers als Elon Musk en
Stephen Hawking ons waarschuwen:
robots nemen de macht over en wij
mensen zijn kansloos.
Vroeger, toen sciencefiction nog fictie
was, zag Isaac Asimov dat al aankomen.
Hij schreef onder andere het boek Ik,
Robot dat deze maand gratis te krijgen is
bij alle bibliotheken. Hij bedacht de Drie
Wetten van de Robotica. Simpele regels
waaraan alle robots zich moeten houden,
om ervoor te zorgen dat ze geen gevaar
zullen worden voor de mens.
De eerste wet is dat een robot geen
schade mag toebrengen aan een mens
(of door niet te handelen toestaat dat er
schade wordt toegebracht aan een mens).
De tweede wet is dat een robot bevelen
moet opvolgen en de derde wet is dat hij
zijn eigen bestaan moet beschermen.
Later is er nog een wet aan toegevoegd
die voorafgaat aan deze drie: een robot
mag geen schade toebrengen aan de
mens, maar ook niet aan 'de mensheid'.
Dat betekent nogal wat. Niet alleen
worden we de komende jaren door die
machines ingehaald op technologisch en
intellectueel niveau, het duurt ook niet
lang meer of we worden ethisch inge
haald. Want kijk eens goed naar de eerste
twee wetten, waarin schade aan mens en
mensheid verboden is: hoe goed doen we
dat zelf? Het zijn nog steeds mensen die
het klimaat om zeep helpen, oorlogen in
stand houden, elkaar seksueel intimide
ren, medicijnen veel te duur maken, be
volkingsgroepen verdacht maken, zoveel
mogelijk belasting ontwijken, op onder
wijs en ontwikkelingshulp bezuinigen,
elkaar op social media uitschelden en ga
zo maar door. En, dichter bij huis: hoe
gedraag jij je in het verkeer, welke bood
schappen doe je, op wie stem je en wat
deel je op Facebook?
In de informatietechnologie wordt de
Turing-test gebruikt om te zien hoe slim
kunstmatige intelligentie is. Als je niet in
de gaten hebt dat je met een robot praat
(via e-mail bijvoorbeeld) omdat-ie zo
'natuurlijk' antwoordt, dan is de test ge
slaagd. Misschien is het tijd voor een
Asimov-test voor mensen, waarin je
checkt of je je aan de eerste twee wetten
van de robotica houdt: dat je dus pas iets
doet als een robot het óók zou doen. <1
magazine 21
<U
<5
08
"G
<0
Van de robots
kunnen we nog
heel wat leren
