7
13
ONTUCHTZAAK JAREN IN DE CEL
Hennie Knobbe (64) zat elf jaar vast voor kindermisbruik. Twee van de slachtoffers waren
zijn eigen dochters. Maar hun vader is onschuldig, zeggen zij nu. „De politie bleef ons net zo lang
verhoren tot we zeiden dat er wél iets was gebeurd."
Na zeventien verhoren
brak ik. Toen zei ik
maar gewoon 'ja'
Hennie Knobbe zit op de bank van
zijn seniorenflatje. Hij kijkt naar
zijn acht maanden oude klein
dochter. „Ik knuffel haar wel",
zegt hij zachtjes. „Maar haar luier
verschoon ik niet. Dat durf ik
niet." Hij kucht, neemt een slok
koffie. „Al die onzin die ze al die jaren over me
hebben verteld, al die dingen die ik van ze moest
bekennen.Het gaat in je kop zitten."
Naast hem op de bank zit zijn vrouw. En in de
leunstoel ernaast zit zijn jongste dochter, Deborah
(30). Dat hadden ze tien jaar geleden niet voor mo
gelijk gehouden. Want toen zat Knobbe nog in een
tbs-kliniek, mede dankzij de verklaringen die De
borah als meisje van 11 over haar vader had afge
legd. „Ik ben blij dat we weer samen zijn", zegt De
borah. „Eigenlijk begrijpen we nu pas wat er echt
gebeurd is." Haar vader knikt. „Toen ik in de cel
zat, dacht ik: waarom heb je dat allemaal over je va
der gezegd? Ik was boos op haar. Nu snap ik het."
Honderd kilometer verderop, in een huurwo
ning in een middelgrote stad, zit Knobbes andere
dochter: Melissa (32). „Ik heb zo'n spijt dat ik al die
jaren heb gezwegen", zegt ze. „Natuurlijk voel ik
me schuldig. Wij hebben die verhalen verteld
waardoor hij elf jaar vast zat. Ik wilde het daarna
allemaal achter me laten, opnieuw beginnen. Maar
nu besefik: het ware verhaal moet naar buiten."
Om de zaak Knobbe te begrijpen, moeten we terug
naar eind jaren 90. Hennie Knobbe is geen model
burger. Hij drinkt veel, heeft geen werk. In 1997 ko
men bij de politie meerdere klachten binnen van
mensen uit de buurt over zijn twee dochters, dan
9 en 11 jaar oud: zij zouden andere kinderen dwin
gen tot seksuele activiteiten. De zusjes worden tij
delijk uit huis geplaatst.
In de buurt gaan intussen steeds ernstigere verha
len rond over het gezin. In 1999 gaan opnieuw en
kele ouders naar de politie om hun beklag te doen
over de meisjes. Het leidt tot grote opschudding in
de buurt. De politie belegt een informatieavond,
waar ouders wordt geadviseerd alert te zijn op sig
nalen van misbruik. Het levert tientallen nieuwe
meldingen op.
Rechercheurs proberen intussen te begrijpen
waarom de meisjes zulk bizar gedrag vertonen. Ze
kunnen maar één verklaring bedenken: misbruik
door hun ouders. Eind 1999 worden Hennie
Knobbe, zijn vrouw Ingrid en zijn zwager Johnny
gearresteerd. Ze ontkennen, maar Melissa en De
borah vertellen de politie wél over het misbruik.
„Mijn vader deed de gordijnen dicht en smeet mij
op de bank, ik zag en voelde dat hij mijn kleren
uitdeed", verklaart Melissa. Daarna vertelt ze hoe
haar vader haar verkracht. Ook andere kinderen
uit de buurt zeggen door Knobbe en zijn vrouw te
zijn misbruikt. Op 5 april 2001 wordt Knobbe ver
oordeeld tot zes jaar cel en tbs. Ook zijn vrouw en
zwager gaan de cel in.
„Die verhoren waren een martelgang", zegt Me
lissa Knobbe. „Het ging van 's ochtends vroeg tot
's avonds laat. Twee vrouwelijke agenten. Ze zei
den: hoe langer je zwijgt, hoe langer je vast blijft
zitten. Als je nou gewoon vertelt wat je vader heeft
gedaan, dan mag je over een tijdje weer naar bui
ten. Ik was 13, ik begreep niet wat er gebeurde."
Deborah: „Ik zie mezelf nog zitten, een bang
meisje van 11. Ze bleven me maar vragen stellen
over wat mijn ouders met me hadden gedaan. 'Er
is niks gebeurd', zei ik steeds. Ze riepen: 'Geef het
nou maar toe, dat je vader dat gedaan heeft'. Of: 'Je
zus heeft het ook al verteld'. Na zeventien verho
ren brak ik. Toen zei ik maar gewoon: 'Ja'. Omdat
ik het gevoel had dat dat het beste was."
Melissa: „Ze gingen maar door. Urenlang, dagen
lang, meer dan twintig verhoren. Om ervanaf te
zijn, ben ik toen meegegaan met hun verhalen.
Heeft je vader je aangeraakt? Ja. Heeft hij je ver
kracht? Ja. Terwijl het allemaal onzin was. Ja, ik
had wel eens klappen gehad. Nee, ik had geen
goede band met m'n vader. Maar misbruik?
Nooit."
Deborah: „Mijn vader heeft me nooit misbruikt,
heeft me nooit op die manier aangeraakt. Dat wist
ik toen heel zeker, en dat weet ik nog steeds heel
zeker. Het was allemaal onzin. Maar door die on
zin kwam hij wel in de cel."
Al vroeg in de zaak ontstaat intern ophef over de
verhoren. De Twentse rechercheurs die de zaak
onderzoeken, hebben in 1999 de hulp ingeroepen
van twee experts van de landelijke politie (KLPD),
omdat ze zelf weinig ervaring hebben met zulke
zaken. Die experts - Carlo Schippers en Nicole
Nierop - maken na een onderzoek gehakt van de
verhoren. Ze leggen hun kritiek neer bij de En-
schedese rechercheurs, maar die valt niet in goede
aarde. De samenwerking wordt weer verbroken.
De twee experts schrijven daarop een vernieti
gend rapport over de verhoren van de kinderen.
Die waren 'onethisch, vooringenomen, onaan-
LEES VERDER OP P12
zaterdag 25 november 2017
GO
Dochters Hennie: door
ons zat vader in de cel
Peter Groenendijk
—Dochter Melissa Knobbe
Lf {[{iuüw-
- ',Vi