21
Het is de grootste nachtmerrie van iedere
artiest: een black-out krijgen op de planken.
Het overkwam Simone Kleinsma onlangs. En
zij is lang niet de enige.
Geen paniek! Maar help, wat is m'n tekst???
In gesprek met Theo Maassen,
zo'n twintig jaar geleden, wist
hij het zeker: „Theo, als ik 6o
ben, ga ik echt niet meer het
podium op.Eric van Sauers
weet nog precies wat zijn
collega zei: „Dat is juist een
prachtige leeftijd, zo'n oudere man
die de zaken mooi en bezonken kan
beschouwen."
De stand-upcomedian/cabaretier
is inmiddels 53 jaar en het springle
vende bewijs dat hij de raad van
Maassen destijds opvolgde. „Theo
had gelijk. Ik ben sindsdien gegroeid
- in mijn voorstellingen zit nu veel
meer gelaagdheid. Dat is ongemerkt
gegaan. Je kunt het niet leren, het is
pure levenservaring. De mooie din
gen, de ellendige zaken, het onder
scheid tussen hoofd- en bijzaken.
Eric van Sauers reist deze maanden
door Nederland met De lief en leed
tour, zijn achtste onemanshow. Een
programma waarin hij zich, de ras
verteller met een
fijne neus voor
alledaagse details,
over het grote en
kleine geluk en
ongeluk in een
mensenleven
buigt. En ja, daar
komt toch ook de
ouderdom om de
hoek kijken.
„Ik merk dat ik
de 50 ben gepas
seerd. Bij een in
sluiper in huis
spring ik niet zomaar uit bed, verze
ker ik je. Dan moet ik eerst een war-
ming-up doen. Ik boks nog steeds en
ben goed in vorm voor mijn leeftijd,
maar sommige dingen moet je na je
50ste laten.
„Bovendien zou het ongeloofwaar
dig zijn om als overjarige puber over
het podium te draven. Mijn shows
liggen altijd dicht bij mijzelf Ik raak
de tijdgeest aan, praat over mijn bele
ving van de wereld om mij heen."
Jong
Natuurlijk, zegt hij, houden zijn drie
kinderen hem jong. „Dat cliché is
waar. Ik weet wat hun wereld be
helst, al proberen ze mij daar angst
vallig buiten te houden. „Ik heb me
altijd voorgenomen: ik word niet
zo'n chagrijn voor wie vroeger altijd
beter was. Het is toch prachtig hoe
elke generatie haar eigen weg vindt?
„De lichting van mijn oudste, de
twintigers, is een hartstikke leuke
generatie. Veel leuker dan de mijne.
Ze kennen de wereld veel beter, zijn
supersociaal. Onzin, dat ze alleen
maar achter hun computer spelletjes
zitten te spelen.
„Natuurlijk is hun speelveld vele
malen groter dan dat van mij des
tijds, maar ze weten van aanpakken.
Vroeger was niet alles
beter. Prachtig toch,
hoe elke generatie
haar eigen weg vindt?
Zijn oprecht geïnteresseerd, energiek
en ondernemend."
De enige nostalgische toets die Van
Sauers in De lief en leed tour aanslaat,
is de terugkeer naar de wortels van de
stand-upcomedy. „Meer dan ooit
combineer ik comedy met cabaret.
De dynamiek, de snelle, hoekige
grappen, de grapdichtheid.
„In deze show gaan wij - het pu
bliek en ik - met liefde ons leed de
len. Het grote, maar zeker ook het
kleine. Nederlanders zijn in staat om
het kleinste leed tot buitenproportio
nele grootte op te blazen. Heerlijk.
We emmeren over niks, zeiken en
zaniken soms maar wat aan.
Ode
„Tegelijk breng ik een ode aan de
mens en hoe ons brein met ons aan
de haal gaat. Herinner jij je de eerste
grote terroristische aanslag nog? Ik
was dagen van slag.
„We zijn nu een paar jaar verder en
het hoort er gewoon bij. De laatste
aanslag in New York, die neem je
bijna voor ken
nisgeving aan. Zo
snel passen onze
hersenen zich
aan. Aan de el
lende in Irak en
Afghanistan,
waar honderden
mensen tegelijk
worden opgebla
zen, denken we
nauwelijks. Te ver
van ons bed."
Eric van Sauers,
die ook geregeld
in films (Lef, Oh Babyen tv-series
KoefnoenKlem) is te zien, is nog vaak
te vinden in Toomler, het theater van
de Comedy Train in Amsterdam en
smeltkroes van talent in de stand-
upcomedy.
„Ik heb in de beginfase van deze
show regelmatig in Toomler ge
speeld. Collega's die commentaar ge
ven, je scherp houden, ervoor zorgen
dat je niet te comfortabel wordt. Nog
steeds zie je er geweldige comedians.
Toen ik begon, had ik het gemakkelij
ker. Internet was er niet, nergens
werd een lat gelegd. Je klooide vaak
wat aan op zoek naar je eigen vorm."
Verstoord
„Als beginnende comedian speelde je
in de provincie op het biljart. In het
café werd snel nog even de stekker
uit de gokkast getrokken en je keek
tegen een poster van André Hazes
aan, die er de volgende dag zong.
Stamgasten op barkrukken die zich
verstoord omdraaiden: 'Hé, je praat
door ons gesprek heen.
„De jonge generatie - Peter Panne-
koek, Tim Fransen, Patrick Laureij,
Daniël Arends en Martijn Koning om
er een paar te noemen - vind ik fan
tastisch. Het niveau van de stand-up
comedy in ons land is héél hoog."
aar stond ze dan, tijdens
een voorstelling van de
musical Was Getekend,
Annie M.G. Schmidt.
Simone Kleinsma wilde
het couplet inzetten van
het emotioneel beladen
Zonder jou, maar plots was ze haar tekst
kwijt. „Ik wacht even, ik raak niet in pa
niek, maar nee, nog niet, dat duurt een
eeuwigheid natuurlijk, ik denk dit wordt
gênant, er zitten achthonderd mensen
naar me te kijken en er gebeurt niks. Ik
denk ik moet 'aflopen', dat is me in al die
veertig jaar nog nooit overkomen", ver
telde ze gisteravond in het door Cornald
Maas gepresenteerde programma Volle
Zalen.
Simone, die afgelopen voorjaar haar
man Guus Verstraete verloor, werd naar
eigen zeggen gered door haar medespeler
William Spaaij. Hij speelt Annies zoon
Flip van Duyn. Kleinsma: „Ik hoop niet
dat het me nog een keer overkomt. Men
sen zullen wel iets hebben gevoeld, maar
ze kunnen ook denken 'goh, wat neemt
die vrouw een prachtige pauze'."
Het overkomt de grootste artiesten. Bij
een concert in Kopenhagen vorig jaar ver
gat Adele de tekst van Rolling in the deep,
een van haar grootste hits. Ze vloekte wat
en begon opnieuw - het publiek kon er
hartelijk om lachen. „Dat is de manier om
ermee om te gaan", zegt musicalacteur
Tony Neef, die nu met liedjesprogramma
Weet je nog wel op het podium staat.
„Vroeger stierfik duizend doden bij het
idee van een black-out. Nu denk ik: kan
gebeuren. Maar dat gevoel heeft even
moeten rijpen."
Emotie
Een black-out op het podium leidde voor
de Nederlandse zangeres Berget Lewis
onlangs tot uitschakeling in de Britse ver
sie van X Factor, maar vaak heeft het pu
bliek het niet eens door, zegt Neef. „Toen
ik de - zeg - 660ste voorstelling van Miss
Saigon speelde, was ik midden in een
liedje ineens bezig met de boodschappen
van morgen. Ik wist mijn tekst niet meer,
maar ben vol in de emotie gaan zitten -
dat kan bij musical. Na afloop schaamde ik
me rot, maar fans die me aanspraken zei
den dat ze vonden dat ik er juist zo enorm
goed in zat, die avond."
Energie
Lenette van Dongen, cabaretière en musi
calactrice, maakt zich er daarom niet zo
druk om. „Ik ben van de afdeling: ik red
m'n reet wel", zegt ze lachend. „Maar: ik
merk wel dat zo'n black-out veel energie
kost. Je doet alles om maar door te gaan,
ook al denkt 99 procent van het publiek
dat het erbij hoort."
Zonder schroom vertelt ze dat ze wel
eens drie keer hetzelfde couplet zong, hier
en daar een zin vergat of zelfs een com
pleet grapje. „Het ligt vaak aan het moor
dende schema. Nu, ik speel in de musical
Vamos, staan we zes dagen per week op de
planken. Fysiek zwaar. Als ik in een caba-
retshow sta, in m'n eentje, kan ik zo'n
black-out meestal wel oplossen. Dan
maakt de volgorde waarin je iets vertelt
niet zoveel uit. In een musical is het fijn
als je goede mensen om je heen hebt.
Cystine (Carreon, red.) redde mij pas nog
in Vamos. Ik wist het niet meer, keek haar
aan en zij vroeg: wil je misschien weten
hoe laat het is? Dat had mijn vraag moeten
zijn. Daardoor schoot de naald weer in de
groef van de plaat."
Wat je ertegen kunt doen? Bijzonder
weinig, zeggen de artiesten. „Een ding dat
ik in de loop der jaren wel heb geleerd, is
dat je vooral niet vooraf al in de stress
moet schieten over de tekst, want dan ga
je met paniek het podium op", zegt Neef.
Van Dongen: „Uiteindelijk is het maar
theater, hè."
woensdag 22 november 2017
GO
Arno Gelder
44
—Eric van Sauers
Simone Kleinsma was tijdens Was Getekend, Annie M.G. Schmidt even haar
tekst kwijt, fotoroybeusker
Marlies van Leeuwen
