Eén zaal in het museum is vernoemd
naar astronaut Lodewijk van den Berg
EN 19
OPENING HANS LIPPERHEYMUSEUMA
Sterrenwacht en sterrenkundig
museum huizen sinds gisteren in het
nieuwe Hans Lipperheymuseum in
Middelburg.
En museum over de sterren
kunde? In Middelburg?
Twee terechte vragen die
Rijk-Jan Koppejan van de volks
sterrenwacht Philippus Lansber
gen zelf opwerpt. Om met de ant
woorden aan elke discussie een
einde te maken.
Ten eerste: „Ja, je kunt op inter-
Wij laten in het
museum vooral de
Zeeuwse invloeden
zien
net alles vinden over de astrono
mie. Maar hier kun je op vrijdag
avond naar het museum komen
om de geschiedenis te ontdekken.
En daarna kun je met ons mee kij
ken naar de sterrenhemel door
onze kijkers. We zijn een museum
én een werkende sterrenwacht."
Ten tweede: „Wij laten in het
museum vooral de Zeeuwse in
vloeden zien. We lichten er be
langrijke Zeeuwse astronomen
uit. Philippus Lansbergen, die als
één van de eersten de theorie dat
de aarde de zon draait omarmde.
Jan de Munck, stadsarchitect, lief
hebber-astronoom en ontdekker
van een komeet in 1743 vanuit zijn
woonhuis aan de Zuidsingel - het
pand De Globe, dat er nog staat.
Cornelis Tevel, die puur uit inte
resse de zon ging bestuderen van
uit zijn observatorium op het dak
van wat nu café De Tympaan is,
duizend tekeningen maakte met
zonnevlekken en mede daarmee
de bevestiging gaf voor de zonne
cyclus. En dan Pieter Zeeman,
winnaar van de Nobelprijs voor de
natuurkunde in 1902."
En niet te vergeten Hans Lipper-
hey, de Middelburgse brillenma
ker en lenzenslijper die beroemd
werd als de ontdekker van de ver
rekijker. Hem valt de grootste eer
te beurt, door het hele museum
naar hem te vernoemen. „Er is
voor hem nog geen monument in
Middelburg. Dat maken we hier
mee een beetje goed. Daarom heb-
A Marcus droeg een overall van de NASA. foto lex de meester
meer." Van den Berg hoopt
daarom dat veel kinderen het mu
seum en de sterrenwacht gaan be
zoeken. En ouderen ook trouwens.
„Hoeveel volwassenen hebben wel
eens een telescoop gezien en ge
bruikt?"
Het Hans Lipperheymuseum
maakt deel uit van de volksster
renwacht Philippus Lansbergen,
die is verhuisd van de Herengracht
naar de Helm. Daarin is ook het
University College Roosevelt ge
vestigd. Het idee om de sterren
wacht naar de Helm te halen,
kwam van UCR-docent Ger Rij
kers. De twee instellingen gaan
nauw samenwerken.
En het wordt nog mooier, want
Van den Berg is nog ergens mee
bezig, verklapte hij. „Er moeten
nog ruimte-instrumenten bij. En
dan bedoel ik instrumenten die
ook echt in de ruimte zijn ge
weest. Van NASA. Daar ben ik mee
bezig ja."
Hij is dan wel astronaut, maar
geen sterrenkundige, nuanceert
hij. Van den Berg onderzocht in de
ruimte hoe materialen zich daar
gedragen. Ook met telescopen
heeft hij niet veel. „Maar het is wel
ontzettend belangrijk dat dit mu
seum hier nu is. Weet je, mensen
zijn altijd bang voor iets wat een
beetje nieuw is voor ze. Maar als je
het in je handen kunt pakken en
kunt ontdekken, dan word je
nieuwsgierig. En is het niet eng
maar
ben we het ook geen telescopen-
museum genoemd, maar het zijn
naam gegeven."
Een groot deel van de objecten
in het museum wars al in bezit
van de volkssterrenwacht. Door de
gedwongen verhuizing van de He
rengracht naar de Helm - in een
vleugel van het stadhuis - kon alles
nu in een nieuwe context worden
neergezet, zegt Koppejan. „We
hebben een concept bedacht en
een route uitgezet. Die gaat van de
oudheid, het filosoferen over de
orde van de wereld en het univer
sum, de theorieën van Copernicus
en Galileo naar het nu. De na
druk ligt op de zeventiende
eeuw, omdat toen de verre
kijker werd ontdekt en de
bewijzen werden geleverd
voor alle theorieën. De
scoop heeft in korte tijd
ontdekkingsreiziger, de ontdekker
van Paaseiland. Wie de sterrenhe
mel kent, kan navigeren. En dan
kun je reizen, dan ligt de oceaan
aan je voeten. De astronomie was
heel belangrijk voor de bloei van
de handel in de Gouden Eeuw."
Het museum is open op vrijdag,
19.30-22.00 uur. Volwassenen 4
euro, kinderen 2 euro, inclusief
rondleiding van 45 minuten.
heel veel veroorzaakt. Dat verhaal
vertellen we." Dat verklaart ook
waarom in de tweede museum
zaal - vernoemd naar Isaac Beeck-
man - de kapiteinshut van Jacob
Roggeveen (ook een Middelbur
ger) is nagebouwd. Koppejan:
„Geen astro
noom
een
maandag 20 november 2017
Eerbetoon aan Zeeuwse sterren
Rijk-Jan Koppejan bij een museumstuk, foto ruben oreel
Maurits Sep
-Rijk-Jan Koppejan
Astronaut Lodewijk van den Berg opende het Hans Lipperheymu
seum en de vernieuwde volkssterrenwacht, foto lex de meester
„O ja, het is een hele eer voor
mij." Lodewijk van den Berg is
niet zomaar de eerste de beste;
de Zeeuws-Vlaming (85 inmid
dels) is de eerste Nederlander
die de ruimte inging. Gisteren
opende hij het nieuwe Hans Lip
perheymuseum én de ver
nieuwde volkssterrenwacht in
Middelburg. Waarin een zaal
naar hem is vernoemd. „Het is
geweldig geworden."
Maurits Sep
