De ruïnes van de
burgeroorlog
In de streek Terra Alta vond in 1938 de
langste en bloedigste slag van de Spaanse
burgeroorlog plaats. De verschillende
bronnen zijn het niet eens over de exacte
aantallen, maar in totaal vochten hier ge
durende 115 dagen zo'n 200.000 soldaten
tegen elkaar; van hen kwamen er onge
veer 20.000 om het leven, een veelvoud
raakte gewond. Het land ligt bezaaid
met anonieme massagraven. Uiteindelijk
won generaal Franco, die daarna zijn
definitieve opmars naar Barcelona kon
beginnen.
Pas deze eeuw is men in de Terra Alta
en omgeving begonnen met het fysiek
herdenken van die brute slag, niet alleen
met enkele monumenten, maar vooral
met exposities en, het meest bijzondere,
het herstellen en onder de aandacht
brengen van concrete herinneringen aan
de oorlog. Het meest indrukwekkend is
het verwoeste Poble Veil, het oude dorp
op een heuvel naast het huidige Corbera
de l'Ebre. Je loopt er door de straatjes
alsof de oorlog er net is afgelopen, de ruï
nes van huizen overvallen je, met elke
stap voel je de bominslagen, de gevech
ten, de wanhopige vlucht van de bewo
ners. Slechts de kerk, hoewel ook
zwaargehavend, staat nog fier overeind.
De pont over de Ebro
Vroeger hadden alle dorpjes aan de oever
van de Ebro een eigen pont om de rivier
over te steken. Met de komst van wegen
en bruggen zijn die bijna allemaal ver
dwenen. In de laatste van de 950 kilo
meters die de Ebro dwars door Noord-
Spanje aflegt, zijn nog twee van die au
thentieke pontjes over: in Flix en Miravet.
Dat laatste pontje, met plaats voor maxi
maal twee auto's, heeft geen motor of
elektriciteit maar maakt gebruik van de
stroming van de rivier om de overkant
te bereiken. De overtocht is prachtig, met
zicht op onder andere het hooggelegen
kasteel van Miravet, in de 9de eeuw door
de Moren gebouwd. M
Uit het hoofdstuk Het zuiden
Catalonië Barcelona,
uitgeverij Edicola Spanje,
€19,95
501 zaterdag 18 november 2017 WG
