14 ZE WEEK VAN DE WERKSTRESS In deze tijd van de sociale media wordt er vaak wat de wereld ingeslingerd dat aanleiding geeft tot misverstanden. En er zijn figuren die dat met een grote regelmaat doen. Je vraagt je dan af: waar halen ze de tijd vandaan? Het is de Week van de Werkstress. Ik maak daarom tijd en ga ook maar eens wat slingeren. Ik poneer stellingen zonder enig misver stand. Je bent echt niet gek. Je hebt dan wel allerlei psychische klachten maar dat wil nog niet zeggen dat je gek bent. Dat je dat soms denkt, is begrijpelijk want je hebt steeds meer het gevoel de controle over jezelf kwijt te zijn. Het denken loopt niet meer als voorheen, je geheugen hapert, je kunt je moei lijk focussen, je kunt geen beslis singen meer nemen, je hebt zo maar huilbuien, enzovoort. Weet dat deze klachten worden veroor zaakt door inwerking van de stresshormonen op de hersenen. Dus wees gerust: het is lichame lijk, je bent niet gek. Stress is goed. Sterker nog: je kunt je er zelfs goed bij voelen, vreugde na het klaren van een zware klus (dat noemen we eustress). Ons stress-systeem stelt ons in staat li chamelijke en mentale klussen tot een goed einde te brengen. En dat kan het stress-systeem blijven doen, als je na de klus(sen) vol doende rust neemt. Te veel stress of te langdurig stress zonder ruimte en tijd voor herstel, is fout. Dat noemen we toxische stress. Dat is 'giftig' voor je lijf en maakt (echt) dingen kapot. Illustratief is het tragische verhaal van de zalm, die onafgebroken duizenden zee mijlen aflegt richting de parings- grond in Nova Scotia, Canada, en die na de paring sterft aan uitput ting en infectie ten gevolge van zijn overbelaste stress-systeem. Je hebt klachten, maar geen licha melijke klachten. Wees dan gerust, je hebt geen burn-out. Misschien wel iets anders. Een te lange in werking van stressoren (toxische stress) verstoort de balans van de biochemie in je lichaam. Hormo nen en zenuwcellen raken van het padje. Vanzelfsprekend leidt dat tot het niet goed functioneren van organen (hart, longen, hersenen, maagdarmstelsel, et cetera) en de lichamelijke (en psychische) klachten zijn daar. Commercieel en wetenschappe lijk. Aanbod van patiënten genoeg. Neemt alleen maar toe. Men strijdt om de gunsten van de patiënt, men strijdt om aanzien in de we tenschap. Het is zeer lucratief om de term burn-out in de titel van een boek of in de titel van een proefschrift op te nemen. Com mercieel succes verzekerd, burn out is hot. Als je uitgeput bent, dan ga je toch niet hardlopen? Kün je dat über haupt wel? Als je na uitval van werk bij mij op het spreekuur komt en op de vraag 'Zou jij nu 5 kilometer kunnen hardlopen?' een bevesti gend antwoord geeft, ga ik je ge ruststellen: je hebt geen burn-out! Juist de reden van de uitgeputheid is gelegen in de door overmaat aan stresshormoon verstoorde brand stofvoorziening van de lichaams cellen. Als je in de media maar roeptoetert dat hardlopen goed is bij burn-out en er zelfs een boek over schrijft en ook nog een stich ting opricht, dan geloven mensen dat spijtig genoeg kritiekloos. Zelfs GGZ-instellingen nemen Running Therapie op in hun behandelpro gramma's. De alom bekende slogan Bewegen is goed voor je gezond heid wordt met Running Therapie helemaal foutief getransformeerd naar burn-out. In de preventie ligt er absoluut wél een rol. Je hebt klachten, maar geen lichamelijke klachten. Wees dan gerust, je hebt geen burn-out Er is geen overtuigend wetenschap pelijk bewijs dat Cognitieve ge dragstherapie (CGT) of Oplossings gerichte Therapie (OGT) de burn out reduceert en je sneller terug naar het werk brengt. In de zoge naamde kritieke fase van burn-out moet men niet aan je hoofd zeuren hoe je het cognitief beter had kun nen doen. In die fase heb je be hoefte aan rust en afstand nemen van alle stressoren. Hoe je dat doet, daar kun je misschien wel hulp bij gebruiken, want makkelijk is het niet om dingen los te laten. Later kun je nog wel de hulp inroepen van een psycholoog om te leren hoe je in de toekomst de stressoren de baas kunt. Omdat geen mens het zelfde is, ligt het voor de hand hulp op maat te zoeken. Welke werkgever wil nou geen werknemers die gedreven en vol energie zich van hun taken kwij ten? Mooi toch? De productiviteit (omzet) stijgt en het verzuim daalt. Als mijn werknemers bevlo gen zijn, krijgen zij vast geen burn-out. Mispoes! Bevlogenheid vreet energie. De gedrevenheid maakt grenzen stellen moeilijker. Zie daar de ingrediënten voor een burn-out: bovenmatig energiever bruik en geen stop kunnen zeg gen. Er is een professor in Neder land die bevlogenheid als medi cijn verkoopt aan werkgevers. Slim of gewiekst? Een gesprek met de dokter, CGT, OGT, massage, acupunctuur, EMDR, EFT, wandelen, mindful ness, yoga, rust, medicijnen, et ce tera, alle kunnen een bijdrage le veren aan de behandeling van burn-out, mits de zenuwimpulsen en -schakelingen in de hersenen op een juiste manier beïnvloed worden. Want daar in die herse nen is het bij burn-out ook misge gaan en daar moet het ook aange pakt worden. Slapen, een goede nachtrust, werkt het beste om dat brein en lijf van je te laten herstellen. Je stress-systeem kan dan weer wer ken zoals het moet. Wees blij met je stress-systeem, het koesteren is uiting van respect. Geef het de tijd om tijdens het slapen te recupere ren. Welke hulp je ook zoekt of krijgt, jij bent degene die het allemaal zelf moet doen. Jij heipt jezelf bij het oplossen van jouw klachten en je leert jezelf om een herhaling te voorkomen. De belangrijkste leer school is het hebben van een burn out. donderdag 16 november 2017 Wees blij met je stress-systeem, koesteren is uiting van respect Gijs Schraa GASTOPINIE 1. Burn-out is geen psychische ziekte 2. Stress is niet verkeerd 3. Geen lichamelijke klachten, geen diagnose burn-out A FOTO GETTY IMAGES/ISTOCKFOTO 4. Burn-out is een markt 5. Running Therapie is fout 6. Geen psycholoog nodig 7. Bevlogenheid is een valkuil 8. Elke therapie is hersenthera- pie 9. Slapen beste medicijn 10. Zelf doen Gijs Schraa is arts en CSR- coach in Tilburg. CSR staat voor: Chronische Stress Reversal. Deze richting van coaching gaat primair uit van burn-out als lichamelijke aandoening.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2017 | | pagina 42