Kwestie Thermphos lijkt wel een hamerstuk
3
Koperen Tuin
Een vergadering van Provinciale
Staten kent hamerstukken en be-
handelstukken. Hamerstukken zijn
in commissies voorbereid en wor
den zonder verdere discussie aan
genomen. Over behandelstukken
wordt gedebatteerd en lang niet al
tijd is zeker of die voorstellen van
het dagelijks provinciebestuur wor
den aangenomen.
Gisteren debatteerden de Staten
over de begroting 2018, inclusief het
voorstel om 27,7 miljoen euro uit te
trekken voor de schoonmaak van
het terrein van Thermphos, de fos-
forfabriek in Vlissingen-Oost die in
2012 failliet ging. Het Rijk en haven
bedrijf Zeeland Seaports leggen
hetzelfde bedrag op tafel, zodat de
sanering over een paar jaar kan
worden afgerond. Natuurlijk was
Thermphos gisteren een behan-
delstuk, maar over de kwestie is het
afgelopen jaar zoveel vergaderd, dat
sommige fracties er geen woord
meer aan vuil maakten.
De provincie haalt het geld uit de
reserves, die de komende vijftien
jaar weer worden aangevuld. Be
halve de SP, die gisteren ouderwets
overal tegen stemde, besefte elke
partij dat er geen andere keuze is. Er
was zelfs lof voor Gedeputeerde
Staten, omdat de motorrijtuigenbe-
Wij fietsen graag
Zeeland het
regeerakkoord in
lasting niet omhoog hoeft en er ook
nog 9,4 miljoen euro kan worden
geïnvesteerd in de regionale econo
mie, in lijn met de adviezen die
oud-premier Jan Peter Balkenende
daarover heeft uitgebracht.
Zowel SGP als CDA hadden het
over de 'magere jaren' die Zeeland
tegemoet gaat. „Maar aan de hori
zon gloort licht", aldus Hannie Kool
(CDA).
In een begrotingsdebat waarin
partijen niet meer met geld kunnen
schuiven, worden de bijzaken
hoofdzaken. Er werd aanzienlijk
langer gedebatteerd over 52.000
euro voor Concert at Sea dan over
27,7 miljoen voor Thermphos. En er
werd nadrukkelijk gelonkt naar
geld uit Den Haag om toch nog wat
ideeën te kunnen verwezenlijken.
De PvdA pleitte tevergeefs voor
meer onderzoek naar een spoorver
binding tussen Gent en Terneuzen,
ook voor personen. Wellicht te be
talen uit de 900 miljoen die het
nieuwe kabinet heeft gereserveerd
voor knelpunten in de regio.
D66 had een oogje op de 100 mil
joen euro die het kabinet heeft uit
getrokken voor fietspaden. Ton
Veraart (D66): „Een uitgelezen mo
gelijkheid. Wij fietsen graag Zee
land het regeerakkoord in." Het Sta
tenlid pleitte voor een Deltaplan
fiets, maar zijn motie werd verwor
pen.
Er komt wel een Deltaplan zoet
water, zij het dat het vooral een
Zeeuwse uitwerking wordt van de
landelijke plannen die Deltacom
missaris Wim Kuijken op Prinsjes
dag presenteerde.
Veel partijen hamerden op het
belang van klimaatplannen, maar
een motie van GroenLinks om bij
het kabinet extra geld uit het Kli
maatfonds voor Zeeland los te pra
ten, haalde het niet.
zaterdag 11 november 2017
beste geschiedenisdummie
Het komt niet vaak voor dat Pro
vinciale Staten ergens 27,7 mil
joen euro aan uitgeven. Dat
deden ze gisteren, aan Therm
phos, maar het was eigenlijk
nauwelijks meer dan een hamer
stuk.
Ernst Jan Rozendaal
Middelburg
- Ton Veraart, D66
6 Voor de aanleg van de
spoorlijn van Goes naar
Vlissingen werd rond 1870
het Sloe afgedamd. Toen werd er
voor het eerst wegverkeer met
koetsen mogelijk tussen Walche
ren en Zuid-Beveland. Er waren
maatregelen nodig om 'treurige
botsingen' te voorkomen. Wat
was het probleem?
a. Op Walcheren weken koetsen
die elkaar tegenkwamen uit naar
rechts, op Zuid-Beveland naar links
b. De spoorbreedte van de koetsen
moest worden aangepast, omdat
ze elkaar anders niet konden pas
seren op de dam
c. Het werd al snel zo druk op de
dam, dat er een verkeersregelaar
moest worden aangesteld om files
te voorkomen.
7 Tijdens de Eerste Wereld
oorlog werd door de Duitse
bezetters van België in 1915
een elektrische draadversperring
langs de grens van Zeeuws-
Vlaanderen aangelegd: 'den elek-
trieken draad' of 'dodendraad'.
Tientallen mensen, die nog geen
ervaring hadden met elektriciteit,
werden geëlektrocuteerd. Op
steeds wisselende draden werd
een hoog voltage gezet. Hoe
hoog?
a. 2000 volt wisselspanning
b. 500 volt wisselspanning
c. 20.000 volt wisselspanning
3 In de 13e eeuw werden
steeds meer teksten niet
meer in het Latijn maar in
het Diets of Middelnederlands
geschreven. 'Willem die Madocke
makede' zorgde dat we Van den
vos Reynaerde' konden lezen, en
Diederic van Assenede vertaalde
het Franse liefdesverhaal over
Floris en de Blancefloer. Hoe
heette de (waarschijnlijk in Zee
land geboren) klerk die van circa
1235 tot 1305 leefde en de histo
rie van het graafschap Holland in
zijn 'Rijmkroniek' beschreef.
a. Jacob van Maerlant
b. Willem van Hildegaersberch
c. Melis Stoke
4Er was een tijd dat de dui
nen bij Westkapelle zo ver
waren afgeslagen, dat er
een dijk moest worden aangelegd
om het eiland droog te houden.
Dat werd de Westkappelse zee
dijk, ooit beschreven als 'een der
beroemdsten, die in de wereld
bekend zyn'. Wanneer werd de
dijk aangelegd?
a. in de 15e eeuw
b. in de 12e eeuw
c. in de 17e eeuw
5 Eind 16e eeuw vluchtten
Sefardische Joden uit Por
tugal naar steden als Mid
delburg. Ze kregen een huissyna
goge en mochten vanaf 1655 hun
doden begraven buiten de stads
wallen. Die begraafplaats aan de
huidige Jodengang is er nog al
tijd. De vluchtelingen brachten
ook hun eigen eetcultuur mee.
Hoe heet het feestgebak, dat
werd gemaakt van gistdeeg
en werd gefrituurd of ge
bakken en in de loop der
eeuwen een typisch
Zeeuws streekgerecht
werd?
a. vetkoek
b. driekoningenbrood
c. bolus
kust',
'Harder dan ik hebben kan', 'Dan
sen aan zee': het zijn bijna klas
siekers geworden. De groep nam
ook het initiatief voor het
Zeeuwse festival Concert at Sea.
8 Sommige landarbeidersge
huchten in Zeeuws-Vlaan-
deren kregen mooie
namen, zoals Reuzenhoek, de
Vuilpan, Scherpbier en Num
mer Een. Oud-journalist
Jan Jansen publiceerde
dit jaar een boek vol
gesprekken met oud
inwoners van het ge
hucht, dat tussen
1975 en 1991 moest
wijken voor de uit
breiding van che
mieconcern DOW.
Hoe heette dat ge
hucht?
a. Schapenbout
b. Boerengat
c. Boerenhol
9 Wat is goed Neder
lands voor: Wat ei-jie
een duumkruut
a. Wat heb jij veel energie
b. Wat kun jij mooi tekenen
c. Wat heb jij veel kracht in je han-
De Nederlandstalige
popgroep Blof wordt
wel 'het sterkste merk'
van Zeeland genoemd. 'Aan de
Bassist Peter Slager bracht in
2016 zijn eerste soloalbum uit.
Hij zingt daarop in het dia
lect van
a. Kerkwerve
b. Dreischor
c. Nieuwerkerk
Stuur uw antwoorden op een
briefkaart uiterlijk dinsdag 14
november naar de PZC, post
bus 5046, 4380 KA Vlissin
gen onder vermelding van
'geschiedenisquiz'. Of vul uw
antwoorden in vóór vrijdag 17
november (vóór 12.00 uur) op
de website van de PZC,
www.pzc.nl/zeelandvoordum-
mies
Deelnemers die alle antwoor
den goed hebben maken kans
op een exemplaar van 'De
kleine Geschiedenis van Zee
land voor Dummies'. De drie
winnaars worden vrijdagmid
dag bekendgemaakt op de
website van de PZC en zater
dag 18 november in de krant.
Boekhandel de Koperen Tuin in
Goes nodigt liefhebbers van
Zeeuwse geschiedenis uit voor een
live quiz in de winkel. De aanleiding
is het verschijnen van 'De kleine
Geschiedenis van Zeeland voor
dummies'. Zaterdag 18 november
presenteren de auteurs Jeanine
Dekker en Jan Zwemer (foto) vanaf
15.30 uur hun vragen. Er is een prijs
voor de winnaar en de auteurs sig
neren.
Jeanine Dekker en Jan Zwemen
De kleine Geschiedenis van Zeeland
voor dummies - Uitgeverij BBNC,
144 pagina's, 8,99 euro
FOTO RUBEN OREEL