Hulst waakt over Perkpolder
Broers Gert en Jan Kuipers schrijven over hun jeugd met een randje
5
Korte verhalen over
een jeugd in
Zaamslag en een
al iets oudere jeugd
in Middelburg.
Gert en Jan Kuipers
hadden een
gewelddadige
vader.
KO RTIMq
Jan en Gert Kuipers zitten
op het terras van De
Vriendschap in Middel
burg. Een middag met een
biertje. Of twee. De broers hebben
een boek geschreven over hun
jonge jaren: 'Echografie'. Gert is 67
jaar, Jan 64, Gert woont in Vlissin-
gen, Jan in Kattendijke. Terugblik
ken op hun jeugd betekent dat we
in de jaren vijftig en zestig van de
vorige eeuw verzeild raken. In hun
geboorteplaats Zaamslag, en in
Middelburg waar ze deel uitmaak
ten van de hippies, de freaks, het
in de ogen van de burgerij langha
rig en werkschuw tuig.
Het boek kwam er toevallig. Ze
mailden elkaar korte verhalen,
herinneringen. Opeens realiseer
den ze zich dat een bundeling van
die over en weer gemailde verha
len een lezenswaardig geheel zou
opleveren. Dat vond hun uitgever
ook. Gert schreef 60 procent van
de korte tot zeer korte verhalen,
Jan de rest. De broers waren al sa
men actief aan het literaire front.
Ze schreven fantasy en sciencefic
tion, zoals 'Het spel om de Regen
danser' in 2007. In 1983 wonnen ze
de King Kong Award voor het be
ste Nederlandstalige korte verhaal
in dat genre. Jan Kuipers is profes
sioneel schrijver, hij publiceerde
zo'n 65 titels, fictie en non-fictie.
Gert gaf computercursussen en
schreef cursusboeken en maakte
websites en digitale grafiek.
Het beeld dat uit de verhalen op
rijst is vrij alarmerend. De broers
Vader was uit alle
macht aan het
proberen moeder te
wurgen met een van
haar eigen nylons
groeiden op in wat zij met een net
woord een 'disfunctioneel' gezin
noemen. Dat disfunctionele zat
vooral in de vader. Hij was 'mis
maakt door polio' (pag. 25), had
een klompvoet en wordt in het
boek 'een weerzinwekkende kreu-
pelpoot' (pag. 22) genoemd. Het
huwelijk was slecht. Pagina 41:
„Vader, die toch één gebrekkige
hand en arm had, was uit alle
macht aan het proberen moeder te
wurgen met een van haar eigen
nylons van het wasrekje. Het was
een dikke, bruine nylonkous, en
die zat met elke halflamme ruk van
vader dichter om moeders nek."
Jan Kuipers zegt nu over het ge
zin in Zaamslag: „Het was wel uit
zonderlijk, zoals het bij ons toe
ging. Vader was gewelddadig, hij
sloopte het interieur. Scheiden was
in die tijd nog niet zo makkelijk.
Onze ouders hebben er zes jaar
over gedaan."
Het boek gaat ook over volwas
sen worden. Gert: „Het is een soort
'trugkieke' door de ogen van twee
mannen op leeftijd die geen be
roepskeuzetest meer hoeven
doen." De broers zeggen dat hun
boek niet als een aanklacht tegen
hun ouders is bedoeld. Gert had als
epiloog wel een soort 'akte van be
rouw' aan het geheel willen toe
voegen, waarin begrip getoond
wordt voor 'het menselijk tekort'
in het algemeen. Die 'akte' ont
breekt.
Hebben de jeugdjaren vol ge
weld en een gedwongen opname
in een internaat invloed op hun le
ven gehad? Jan: „Zelfs als volwas
sene had ik er nooit last van.
Schrijven is voor mij belangrijk.
Dat zou je een positieve dwang-
neurose kunnen noemen."
Gert: „Mijn leven is zwaar beïn
vloed door mijn jeugd. Naarmate je
ouder wordt komen de herinne
ringen terug. Dat heeft te maken
met hoe je in het leven staat. De
één ligt zwaar in het water, de an
der danst op het water als een wa
terjuffer. Ik lig zwaar in het water,
gelukkig wel met een goed ont
wikkeld gevoel voor humor."
De verhalen bieden ook een
tijdsbeeld van Middelburg in de ja
ren zestig. „We waren vrijgevoch
ten jongens", zegt Gert. Drank,
Ik lig zwaar in het
water, maar heb wel
gevoel voor humor
drugs, seks, dieverij, illegale han
del, confrontaties met de geves
tigde macht - het zit er allemaal in.
Op pagina 102 gaat het over de
broers: „Beiden moeilijke jongens
met een sterk gevoel voor recht
vaardigheid, tenminste waar het
de eigen rechten betrof."
Rijkswaterstaat (RWS) gebruikte
thermisch gereinigde grond voor
de dijk die in 2015 is aangelegd. In
juni informeerde de instantie om
wonenden dat de gebruikte grond
veel calcium en een hoge pH-
waarde bevat. Ook over de stabili
teit op lange termijn bestaan vra
gen. RWS onderzoekt nu of de
grond schadelijke effecten kan
hebben op de gezondheid van om
wonenden.
Hoewel een woordvoerder van
RWS stellig beweert dat Hulst is
geïnformeerd, zegt Hulst dat dit
niet zo is. Dit herhaalt de ge
meente in de officiële reactie: „Het
gemeentebestuur heeft de brief
die door RWS aan de bewoners is
uitgereikt tijdens het gesprek, niet
ontvangen. Daarom is direct con
tact gelegd met RWS."
Rijkswaterstaat heeft beloofd de
resultaten van het vervolgonder-
Het gemeentebestuur
van Hulst verricht een
extra inspanning om
de volksgezondheid
te garanderen
zoek te delen met de bewoners en
de gemeente. Dit wordt binnen
enkele maanden verwacht. Bij
omwonenden, stichting Schone
Polder, de Hulster fractie Alge
meen Belang Groot Hulst en Lijst
Van Eek is de angst groot dat voor
de ophoging van de westelijke
Perkpolder eveneens verontrei
nigde grond wordt gebruikt. De
gemeente stelt (nogmaals) dat
voor deze 5,5 miljoen kuub ge
bruikt gemaakt wordt van indu
strie klasse 1 grond. De grond is
voorzien van een wettelijk voorge
schreven certificaat en zal drie keer
per week worden gecontroleerd.
„Het gemeentebestuur van Hulst
is daarmee van mening dat men
naast de wettelijke vereisten een
extra inspanning verricht om de
volksgezondheid te garanderen."
De verantwoordelijk wethouder
Frank van Driessche lag afgelopen
dagen onder vuur. Na klachten van
de raad, heeft hij maanden geleden
moeten beloven de raad actief en
volledig over alles op de hoogte te
houden.De kwestie rond de niet
ontvangen memo van RWS
bracht hem in een lastig parket. Op
woensdag 6 december is voor de
bevolking een informatieavond
gepland over Plan Perkpolder.
Mare O'Polo
donderdag 9 november 2017
PC
Vader sloopte het interieur
Jan van Damme
Gert Kuipers
Jan J.B. en Gert P. Kuipers:
Echografie - Uitgeverij Liverse,
148 pagina's, 17,95 euro.
Met een uitgebreide officiële
reactie probeert de gemeente
Hulst de angel uit de heikele
kwestie rondom de mogelijk
onveilige dijk in het bijzonder,
en Plan Perkpolder in het alge
meen, te halen. „Zorgvuldig
heid staat voorop."
Sheila van Doorsselaer
Hulst
Jan (links) en Gert Kuipers kijken terug, foto ruben oreel
DOMBURG GOES RENESSE MIDDELBURG TERNEUZEN ZOUTELANDE ETTEN-LEUR KAMPERLAND SLUIS
