Groede Literair met
Erik Jan Harmens
Van der Veeke laat
zichzelf weer opstaan
ZEELAND GEBOEKT
Bolderen
met de
bolderkar
II
ZEELAND 21
Voor de tweede keer wint Carolijn Visser de Zeeuwse Boekenprijs. De uit
Middelburg afkomstige schrijfster ontving de titel ook al in 2006.
Stichting Groede Literair
presenteert een avond met
dichter en schrijver Erik
Jan Harmens. Op zaterdag li no
vember gaat PZC-verslaggever
Jan van Damme met hem in ge
sprek. Harmens was in 2002 de
eerste Poetry Slam-kampioen
van Nederland. Hij schreef vier
dichtbundels die in maart 2016
werden gebundeld in zijn verza
meld werk Ik noem dit poëzie.
In zijn sterk autobiografische
roman uit 2015 Hallo muur praat
een man tegen een muur over de
jaren die achter hem liggen,
waarin hij een burn-out kreeg,
een echtscheiding doormaakte,
een vader en een aantal beste
André van der Veeke viert
zijn zeventigste verjaar
dag met een bundel
waarin hij zijn poëtische produc
tie overziet. Al te feestelijk klinkt
de titel niet: Dwangarbeider van
de poëzie. Zo voelde hij zich ooit,
zegt hij in het voorwoord, hij
moest en zou dichter worden. En
niet zomaar een dichter: 'alles uit
mezelf halen, mezelf onderuit
halen en weer op laten staan'.
Achteraf rest slechts de vraag,
voor eeuwig door J.C. Bloem ge
formuleerd: is dit genoeg, een
stuk of wat gedichten? De lezer
mag aan de hand van deze selec
tie uit zeven bundels, vanaf Het
Sacrament van de sneeuw (1992)
tot en met Poldergeest (2014), het
antwoord bepalen. Meteen valt
op dat Van der Veeke zich on
danks zijn hoge eisen nooit heeft
geforceerd. Hij zoekt het niet ver
weg, maar blijft dichtbij, letter
lijk.
De poëzie legt hem geen kete
nen op, maar verleent hem de
vleugels om dat mooie dichters-
spel te kunnen spelen van ik zie,
ik zie wat u nooit ziet.
schrijvingen van Domburg, waar
een bezoekje wordt gebracht aan de
dichter, J.C. van Schagen.
Minstens even interessant is de
reeks 'Schouwen en Duiveland' uit
Springtij in de flanken. Geografische
poëzie, maar met een persoonlijke
visie. Wie anders heeft ooit bij de
kerk van Brouwershaven vastge
steld: 'De toren zerkt/ over Schou
wen'. Daar had ik het woordenboek
bij nodig, om te achterhalen dat
zerken zoveel betekent als kisten, in
de doodkist leggen. Hazeu neemt
ook een kijkje in Zonnemaire, maar
gelooft niet in de plaatselijke idylle:
'Alsof het een leugen is/ dichtbe-
haarde bomen/ in sierdracht'. Er
zijn gedichten over Dreischor en
over Ouwerkerk waar alles aan de
ramp van 1953 herinnert: 'In de
kerk/ ebgemurmel/ op besproken
plaatsen/ de bijbel beslagen'. Niet
alleen meeslepend vanwege dat be
dwelmende bolderen van de bol
derwagen een halve eeuw terug.
Zeeuwse schrijvers
Het is oogsttijd voor de in Mid
delburg opgegroeide schrijver
Carolijn Visser. Vorig weekend
werd haar indringende boek
Selma bekroond met de Libris
Geschiedenis Prijs. Zaterdag
kwam er nog een prijs bij. Visser won voor de
tweede keer de Zeeuwse Boekenprijs. In 2006
won ze die ook al met Miss Concordia.
Carolijn Visser was er verrast door, bleek tij
dens de prijsuitreiking in ZB Planbureau en
Bibliotheek van Zeeland. „Ik had het verza
melwerk Alle Gedichten van Joep Bremmers
over de dichter Hans Verhagen getipt. Ik ben
natuurlijk heel blij met deze prijs." Ze ver
klapt meteen dat haar volgende boek over
Zeeland zal gaan. „Met name over jeugdherin
neringen. De vorm moet echter nog rijpen."
Juryvoorzitter Han Polman, commissaris
van de Koning in Zeeland, roemde de aangrij
pende reconstructie die Carolijn Visser over
het leven van de joodse vrouw Selma Vos
heeft gemaakt. Die is vooral gebaseerd op ge
sprekken met familieleden. Selma Vos over
leefde de Holocaust, maar ervoer opnieuw de
gesel van een kwaadaardig regime toen ze met
haar Chinese man en gezin naar Peking ver
huisde. „Overtuigend, bloedstollend en met
een boodschap: pas op voor ideologieën."
Ik had het verzamelwerk
Alle Gedichten van Joep
Bremmers over de dichter
Hans Verhagen getipt
Andere finalisten waren Wessel te Gussin-
klo met De weergekeerde bloem, Joep Bremmers
met Alle Gedichten van Hans Verhagen, Lo van
Driel met een biografie over de omstreden
kunstenaar Reimond Kimpe, Wim Hofman
met Bramen Plukken (bundeling van PZC-co-
lumns met illustraties) en Jan Vantoortel-
Carolijn Visser ontvangt de Zeeuwse Boekenprijs 2017 uit handen van commissaris van
de Koning Han Polman, foto lex de meester
boom met het psychologische drama De Dra
ger. De prijs van de Zeeuwse boekhandels
ging naar Eva Cossée van de gelijknamige uit
geverij. De PZC Publieksprijs was met over
macht voor Frans Meijaard met zijn boek Aa-
ahn Dek, dat verhaalt van tien jaar vrouwen
voetbal bij de W IJzendijke. Voor zijn ver
diensten voor het (Zeeuwse) boek ontving
Dick Anbeek, tot een maand geleden eigenaar
van boekhandel De Drvkkery in Middelburg,
een speciale prijs.
Er werden zaterdag ook wat kleinere prijzen
uitgedeeld, zogeheten Accolades. Joost van
Driel, zoon van Lo, is volgens de jury de beste
debutant met zijn roman In het museum. Johan
Murre kreeg een accolade voor beste weten
schappelijke uitgave: de Lexicon Bijbels Grieks.
Uitgeverij Verloren in Hilversum mocht eve
neens een Accolade ophalen voor de uitgave
van twee boeken. Turbulente Tijden van Katie
Heijning, gebaseerd op het zestiende-eeuwse
weeskamerarchief van Zierikzee, geeft een
beeld van de middeleeuwse elite. Daarnaast
brengt de uitgeverij het boek Reislustige
Zeeuwse Regenten uit van Irene Storm van
Leeuwen-van der Horst.
Iet de bolderwagen bolde
ren.' Wanneer een dicht
bundel zo begint, en
Springtij in de flanken (1973) van
Wim Hazeu zet inderdaad aldus
in, geef ik me meteen gewonnen.
Vanwege de bolderwagen inder
tijd in Zoutelande, waarmee een
heleboel strandspullen, mijn
kleine broer en ik het hoge duin
op werden gereden. Griekse kleu
ren had de bolderwagen besefik
achteraf, oogverblindend wit en
minstens even oogverblindend
blauw. De bolderwagen in
Hazeu's gedicht rijdt op Schou-
wen-Duiveland en neemt een
wonderlijke route: 'Met de bolder
wagen bolderen/ de zoontjes over
het kerkhof/
schommelen
op de zerk
kettingen/
trommelen
op de kunst
bloemdozen'.
Vanwege dat
trommelen
noemt de
dichter zijn
zoontjes
'mijn tamboertjes van Renesse'.
Wim Hazeu (geb. 1940), zijn cv
vergt wel een bladzij of twee. Ra
diomaker, televisiemaker, vooraan
staande uitgever, voortreffelijk bio
graaf, maar ook dichter en proza
schrijver. En jawel, een Zeeuwse
Schrijver, onder meer vanwege
Duitse honden bijten (1972), waarbij
hij zoals het op de flaptekst heet
uitging 'van zijn wantrouwen ten
opzichte van Duitsland'. Deel één
van de roman is een 'Zeeuwse ont
moeting'. Verbluffend veel tinten
grijs op Walcheren: 'Ik gaf mij, vu
rig als een woestijnpaard, aan je
over toen jij op mijn zadel zat en ik
meetrilde tussen jouw gespoorde
benen'. Maar ook herkenbare be-
vrienden zag
overlijden én
een geloof
waardig ant
woord moest
vinden op een
alcoholversla
ving. In ja
nuari 2017 ver
scheen Pauwl,
Erik Jan een roman
Harmens over een man
maandag 6 november 2017
Mario Molegraaf
André van der Veeke: Dwang
arbeider van de poëzie. Hon
derd geselecteerde gedichten
- Uitgeverij Liverse, 144 pag.,
19,50 euro.
Wekelijkse rubriek met boeken over Zeeland
en boeken van Zeeuwse schrijvers
Prijs verrast Carolijn Visser
Frank Balkenende
-Carolijn Visser, schrijfster
Mario Molegraaf
met autisme.
Zaterdag 11 november: Galerie
De School, Schuitvlotstraat 13
Groede. Aanvang 20.00 uur, in
loop 19.30 uur. Entree: 7,50 euro.
Reserveren:
groedeliterair@zeelandnet.nl
